In Nederland lijkt de manier waarop mensen tegen accenten aankijken te veranderen, dat blijkt uit een studie van Radboud University. Waar dialecten zoals de zachte g worden gezien als minder, omarmen steeds meer mensen hun regionale tongval. Maar speelt een accent daadwerkelijk een rol binnen de kansen in de media? Acteur Frank Lammers vindt van niet: ”Als je maar een arm hebt, gaan ze je ook niet vragen voor een rol van een persoon met twee armen, dat is een feit.’’ Volgens hem gaat het om wat je kunt, niet waar je vandaan komt. De vraag blijft of accenten een beperkingen vormen of juist een trots waarmee je je kunt onderscheiden in de media.
Frank Lammers, bekend van zijn rol in Undercover, ziet zijn Brabantse tongval niet als een beperking, maar als een kracht. Zijn zachte G maakt hem authentiek en herkenbaar, het heeft zijn carrière niet in de weg gestaan. Toch ervaren veel mediaprofessionals druk om Algemeen Beschaafd Nederlands ( ABN) te spreken, vooral in de Randstad. Ineke Noordhuizen, die met een zachte g opgroeide, kreeg tijdens haar opleiding vaak te horen dat haar accent haar kansen zou beperken. ”Ik heb spraaklessen gevolgd om ABN te leren, omdat dat bijna een must is in de Randstad,’’ vertelt ze.
Waarom ABN de norm is
Volgens taalwetenschapper Marc van Oostendorp werd de zachte ‘g’ al een lange tijd als minderwaardig gezien, omdat Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) met de harde g in de Randstad als norm geldt. De dominante positie van de Randstad in cultuur en economie zorgt ervoor dat dit accent de standaard is in media en formele omgevingen. Hierdoor, legt Van Oostendorp uit, werd taal een machtsmiddel, en kregen regionale accenten zoals de zachte g een stempel van minder professionaliteit of een minderen reputatie. Marc merkt op dat het stigma rond de zachte g aan het afnemen is. Door toenemende aandacht voor inclusiviteit en diversiteit in taalgebruik wordt er nu meer waarde gehecht aan regionale accenten.
De zachte g is historisch gezien ouder dan de harde g. “Hoewel de harde g de norm werd in de Randstad, toont de geschiedenis aan dat de zachte g juist de oorspronkelijke vorm is,” legt Van Oostendorp uit.
Trots op je accent
De druk om accentloos te spreken bestaat nog steeds, de waardering groeit voor regionale accenten in de media. Frank pleit ervoor om je accent te omarmen: ”Je hoeft je accent niet af te leren, maar je moet er wel een ander accent bij kunnen leren als dat nodig is.’’
”Of je nu met een zachte g, harde g of zonder accent spreekt, je stem blijft een waardevol middel waarmee je authentiek en succesvol kunt zijn. Uiteindelijk maakt niet het accent de boodschap, maar de manier waarop je die weet over te brengen,’’ zegt Frank Lammers.