Voor de zoveelste keer dit jaar is er bij een Nederlandse voetbalwedstrijd een verbod op uitsupporters uitgeroepen. De lokale driehoek van Amsterdam heeft besloten om geen supporters uit Italië bij de wedstrijd Ajax – Lazio Roma toe te laten. Dit vanwege een risico op ‘racistische, antisemitische en rechtsextremistische uitingen’ door een deel van de Lazio-aanhang. Dit nieuws kwam één dag na er in Utrecht besloten werd om geen uitsupporters toe te laten bij de wedstrijd FC Utrecht-Go Ahead Eagles. Dit besluit werd genomen na eerdere ongeregeldheden tijdens diezelfde wedstrijd vorig seizoen. De lokale driehoeken in Nederland besluiten hier steeds vaker toe: Hoe ziet de toekomst eruit voor uitsupporters in Nederland?
“Wij maken ons al langere tijd zorgen om de toekomst van uitsupporters in Nederland”, zo zegt Fabian Nagtzaam, voorzitter van de supportersvereniging van Ajax. “Het lijkt wel of lokale autoriteiten te pas en te onpas tegenwoordig een dergelijke collectieve maatregel, naar ons gevoel vaak uit gemakzucht, nemen zonder juist het individu dat zich misdraagt aan te pakken.” Fabian en de supportersvereniging werden gisteren verrast door het nieuws dat Lazio-supporters niet meer welkom zijn bij de wedstrijd op 12 december. “Ik kan mij goed voorstellen dat 1600 Italiaanse supporters die een kaart voor het uitvak hebben bemachtigd niet heel blij zijn. Zij hebben al flinke kosten gemaakt voor bijvoorbeeld vliegtickets, hotels en het opnemen van vrije dagen.”
Matthijs Keuning, voorzitter van Supporterscollectief Nederland, valt het ook op dat dit soort situaties steeds meer voorkomen. “Het risico wat hierbij komt kijken, is dat de drempel om deze zware maatregel te nemen, steeds lager komt te liggen. Gemeentes kijken ook naar elkaar en zo krijg je een glijdende schaal.”
Maar de gemeentes en politie zullen niet voor niks zo’n besluit nemen. Als er gesproken wordt over een reële dreiging op ongereldheden en incidenten, mag je er vanuit gaan dat daar grondige argumenten voor zijn. Waarom zijn dan deze maatregelen dan toch nog steeds verkeerd? “Je treft hiermee de hele groep, het is geen gerichte maatregel. Het is zo’n zwaar middel om iedereen te verbieden, je straft er allemaal mensen mee die er niks mee te maken hebben en dat is vooral wat supporters stikt”, zo stelt Keuning.
“Stel je voor wij staan samen voor een stoplicht en jij rijd met 170 over de snelweg, dan word jij gestraft en krijgen niet alle andere automobilisten een rijverbod.”
Opvallend is daarom ook dat in het landelijk handelingskader voor de aanpak van ongeregeldheden rondom betaald voetbalwedstrijden duidelijke afspraken zijn gemaakt waarin wordt ingezet op het straffen van het individu en pas op een later moment in collectieve straffen. Keuning geeft aan dat alle voorwaarden voor een dadergerichte aanpak aanwezig zijn in het voetbal. “Er is enorm veel cameratoezicht in stadions, er zijn een groot aantal stewards en politie aanwezig. In het voetbal is de pakkans veel hoger dan voor vergelijkbare delicten buiten het voetbal.”
“Ik geef altijd dit voorbeeld: Stel je voor wij staan samen voor een stoplicht en jij rijd met 170 over de snelweg, dan word jij gestraft en krijgen niet alle andere automobilisten een rijverbod. De voetballerij lijkt wat dat betreft voor lokale autoriteiten een uitzondering om bepaalde strafmaatregelen op te leggen waardoor de goedwillende meerderheid onder de kwade minderheid moet lijden”, zo vertelt Fabian Nagtzaam.
De zorgen over deze ontwikkelingen worden wel gedeeld met de desbetreffende organisaties. Supporterscollectief Nederland zit in expertgroepen die betrekking hebben op voetbal, in deze groepen zitten ook vertegenwoordigers van de gemeentes, politie, het OM en de KNVB. “Als clubs en gemeentes er gewoon voor zorgen dat ze de basis op orde hebben, de veiligheidsorganisatie en de regels die daarvoor in het handelingskader staan, dan hoef je helemaal niet zo snel naar zo’n zwaar middel te grijpen”, zegt Keuning. “Een collectieve straf is echt meer een soort noodmaatregel, als je het goed aanpakt zou je die nooit nodig moeten hebben.”