Woningcorporaties in Nederland zien steeds meer problemen met bewoners die zich slecht gedragen. Volgens Marleen Vermeulen, Vitaloog van NGvV, komt dit doordat het zorgsysteem niet genoeg hulp biedt aan mensen die dat nodig hebben. “De oorzaak ligt niet alleen in de buurt zelf, maar vooral in een zorgsysteem dat onvoldoende opvang en begeleiding biedt”.
Marleen Vermeulen, vitaloog (een gezondheidscoach), zegt dat er altijd wel wat overlast is geweest, maar de laatste jaren is het erger geworden. Het gaat niet meer alleen om lawaai of rommel, maar om grotere problemen door mensen die niet goed zelfstandig kunnen wonen. Ze gebruiken bijvoorbeeld te veel drugs of hebben veel ruzie. Hierdoor raken mensen met psychische problemen in een isolement en worden hun problemen erger. Volgens Vermeulen moet het zorgsysteem opnieuw bekeken worden. Volgens haar zou laagdrempelige hulp bij stress en conflicten de veerkracht van buurten kunnen verbeteren, zodat bewoners beter in staat zijn om met overlast om te gaan en elkaar te helpen.
(Niet) zelfstandig kunnen wonen
Vermeulen zegt dat omdat zorginstellingen sluiten en er niet genoeg begeleiding is, kwetsbare mensen vaak zonder hulp in gewone wijken komen te wonen. Buren, familie, politie en woningcorporaties moeten dan omgaan met hun problemen, maar zij kunnen dit vaak niet goed oplossen. Volgens het CBS komt bijna 70% van de mensen die een zorgwoning verlaten, in een woning van een woningcorporatie terecht, wat voor meer problemen zorgt in gewone woonwijken (CBS, 2024).
Impact op de buurt
De gevolgen van deze overlast zijn groot. Mensen in de buurt krijgen stress, voelen zich onveilig en machteloos. Langdurige overlast kan gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals slapeloosheid en verhoogde bloeddruk. In 2024 hadden meer dan 870.000 mensen in Nederland last van psychisch geweld door slechte zorg (CBS, 2025). Verder zorgt de overlast voor minder sociale samenhang in de buurt. Mensen trekken zich terug of verhuizen, waardoor de buurt minder sterk wordt. Dit zorgt voor een vicieuze cirkel van overlast en isolement.
Oorzaak van de toename
Vermeulen zegt dat de toename van overlast komt doordat mensen met ernstige psychische problemen zonder hulp zelfstandig moeten wonen. Hierdoor raken ze geïsoleerd en worden hun problemen erger. Daarnaast zorgt de druk op de woningmarkt ervoor dat kwetsbare mensen in wijken met weinig sociale samenhang komen te wonen. Deze wijken hebben weinig sociale controle, waardoor problemen niet snel worden opgevangen.
Waar zijn de meeste problemen?
Overlast komt vooral voor in wijken met veel sociale huurwoningen en weinig samenhang. Mensen met psychische problemen vinden hier een betaalbare woning, maar de zwakke sociale netwerken maken het moeilijker om overlast op te vangen. In Amsterdam worden de meeste meldingen van overlast gedaan, maar de oorzaak hiervan is nog onduidelijk (CBS Datadashboard, in samenwerking met de politie).
