DOOR ANNEMIJN KOOLE
De gasprijs blijft stijgen. Dat heeft gevolgen voor de consument: de gasrekening wordt hoger en producten kunnen duurder worden. Op 10 februari 2025 is zelfs de hoogste gasprijs bereikt sinds april 2023. Waarom blijft die gasprijs eigenlijk stijgen? Wat zijn de oorzaken en gevolgen daarvan?
Op 3 april 2023 was de gasprijs volgens de handelsbeurs 58 euro per megawattuur. Op 10 februari 2025 tikte de beurs weer die prijs aan:
BRON: Dutch TTF Natural Gas Futures Pricing
Het geeft aan dat de gasprijs stijgt. Volgens energie-expert Tom Schlagwein van vergelijkingswebsite Overstappen.nl heeft dat verschillende oorzaken: “Het heeft ermee te maken dat de gasvoorraden veel lager zijn dan vorig jaar. Dit betekent dat deze voorraden weer gevuld moeten worden.” Energie-expert Lucia van Geuns (HCSS) sluit hierbij aan: “Op dit moment zijn de gasopslagen voor 33 procent gevuld en dat is veel minder dan dezelfde tijd vorig jaar. Er is nu meer vraag en een krappe markt.” In de grafiek hieronder is te zien dat de gasopslag in Nederland aanzienlijk minder is dan vorig jaar:
Twee andere oorzaken voor de stijgende gasprijzen zijn dat er op dit moment meer vloeibaar gas (LNG) geëxporteerd wordt van Amerika naar Azië dan naar Europa en de actuele geopolitieke spanningen, zoals de handelsspanningen tussen Europa en de VS. Schlagwein: “Mensen weten niet wat er gaat gebeuren, vanwege de sancties en de dreigementen van de Amerikaanse president Donald Trump.” Trump heeft namelijk gedreigd om importheffingen op te leggen op onder andere gas. Wat verder meetelt zijn de wintermaanden: “Er is deze winter weinig wind en zon, waardoor gasgestookte elektriciteitscentrales vaker aanstaan”, geeft Van Geuns aan. Meestal wordt elektriciteit ook opgewekt uit duurzame energie, zoals wind- en zonne-energie.
De verwachting is dat de prijzen hoog zullen blijven. Naast het feit dat het gevolgen heeft voor de betaalbaarheid van de consument, stijgen ook voor bedrijven de kosten, wat kan resulteren in duurdere producten op de markt. Sommige bedrijven passen zich hierop aan, vertelt Van Geuns: “De industrie gaat bezuinigen, wat ervoor kan zorgen dat sommige bedrijven sluiten in Nederland en zich elders in Europa gaan vestigen, omdat de gasprijzen daar lager zijn.”
Eventuele oplossingen zijn er wel, maar het is niet met zekerheid te zeggen of die honderd procent werken. Tom Schlagwein: “Als er op internationaal niveau duidelijke afspraken worden gemaakt voor op de lange termijn, zou dat helpen. Echter is dat nu onzeker vanwege de sancties van Trump.” Gas oppompen uit het Groningenveld is ook geen optie meer, legt hij uit: “Daarover zijn al afspraken gemaakt.” Er is namelijk door de Eerste Kamer besloten om gaswinning uit het Groningenveld per 1 oktober 2024 stop te zetten. Ook waterstof is nog een onzeker alternatief. Lucia van Geuns geeft aan dat het nu vooral gebruikt wordt als mogelijk alternatief voor de energie-intensieve industrie. De voornaamste oplossing is volgens Van Geuns zuinig zijn met energie en sneller overgaan op duurzame energie: “Dit kan met wind- en zonne-energie en warmtepompen.”
Zorgen over een tekort aan gas is niet aan de orde volgens het kabinet, aangezien er geen problemen zijn met de leveringszekerheid voor deze winter, zo staat vermeld op de website van de Rijksoverheid. Er is immers nog genoeg gas voorhanden in Nederland. Toch betekent dat niet dat heel Nederland nu fors meer energie kan gaan verbruiken. Het blijft nog steeds belangrijk om bewust en efficiënt met energie om te gaan: Hoe minder energie er wordt verbruikt, hoe minder problemen, zoals een hoge energierekening.
