3Vraagt is uitgekomen met nieuwe cijfers van grensoverschrijdend gedrag bij bijbanen. “Jonge vrouwen die in de horeca werken zijn vaakst het doelwit”, Paris Desaunois verteld over haar ervaringen in de horeca en nachtclubs.
Van de vrouwelijke horecamedewerksters heeft 72 procent weleens te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag, zoals ongewenst aanraken, ongewenste opmerkingen, fysieke agressie of discriminatie. Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt van NPO3 en dit verbaasd Paris dan ook niet na haar jaren ervaring in de horeca.
In de horeca is grensoverschrijdend gedrag geen uitzondering, maar een terugkerend probleem. Medewerkers, vooral vrouwen, krijgen veel te maken met ongewenst gedrag. Er ontbreekt een systeem waarin zij goed beschermd worden. “Eigenlijk altijd wel als ik werkte moest ik mensen weigeren of wegsturen”. Paris heeft op vele horeca plekken gewerkt en dit heeft haar zeker sterker gemaakt, om zo mensen eruit te gooien wanneer dit nodig is. “Het is iets wat dus zodanig speelt dat het voor mij een pull factor is om te werken in de horeca.”
“Ik zag De School als pionier van social safety & awareness”
Toch is De School eerder een uitzondering dan de norm. In veel nachtclubs is grensoverschrijdend gedrag nog steeds een groot probleem. In nachtclubs heb je drukte, dansende mensen, harde muziek en ook drank en drugs. Je merkt dat mensen dan eerder in de verleiding schieten om zich op een bepaalde manier te gedragen. “Op mijn eerste werkdag bij nachtclub ‘De school’ was hier een man die vrouwen lastigviel, loeren, drankjes aanbieden en ongewenste opmerkingen. Hij werd er uitgezet door iemand van het awareness team, maar hij wilde niet weg omdat hij zijn Gucci pet kwijt was. Omdat hij niet weg wilde heeft hij toen een portier in z’n hoofd gebeten en dat is dan je eerste werkdag, dan schrik je wel.” Bij De School was veiligheid zeker een prioriteit hier. Ze hadden een safety & awareness team, deurbeleid en portieren, maar dit is zeker niet bij alle clubs en cafés het geval.
Zwijgen of zelf ingrijpen
In het café waar Paris werkt stond ze er vaak alleen voor. “Het is ook zo dat je niet opgeleid hoeft te zijn bij een café. Je kan als bijbaan achter de bar gaan werken en je hoeft niet je SVH-diploma te halen en velen weten daarom ook niet hoe ze moeten reageren op zulke situaties. Het is wel belangrijk dat daar meer awareness voor komt.” Vrouwen houden vaak hun mond als zij ongewenst gedrag meemaken. 50 procent van de vrouwen geeft aan dat ze het niet melden als er grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt.
‘Voor zo’n linkse, anarchistische tent is dat best wel dubieus’
Maar niet alleen klanten of gasten tonen ongewenst gedrag. Het komt wel vaker naar buiten dat ook collega’s (52 procent) of leidinggevende (46 procent) ongewenst gedrag vertonen. “Grensoverschrijdend gedrag was niet de enige reden dat ik gestopt ben, maar het heeft er zeker mee te maken dat ik vrouw ben.” Paris deelde de leiding van studentencafé Skeksamen met een andere jonge vrouw. Zij merkte daarin dat zij niet echt serieus werden genomen, werd er veel feller op hen gereageerd en kregen vaak een denigrerende toon terug van de mannen uit hun team. “De hoofdrede voor mij om te stoppen was dus eigenlijk omdat wij als vrouwen gewoon niet echt serieus werden genomen. De andere vrouw is ondertussen ook om deze reden gestopt, voor zo’n linkse, anarchistische tent is dat best wel dubieus.”
Steun van collega’s
Steun van collega’s is belangrijk bij het werken in de horeca, juist omdat werkgevers of leidinggevende vaak tekortschieten in het beschermen van personeel. “Ik heb meegemaakt dat een vriend van mij is aangerand door onze manager, zij waren met z’n tweeën in de zaal over. En die heeft zichzelf op hem gegooid. Mijn vriend is daar onwijs van geschrokken, maar die manager is toen wel meteen ontslagen.” Daarom is het niet vanzelfsprekend dat medewerkers bij iemand terecht kunnen komen. Je moet het dan al vanuit je eigen kracht op kunnen lossen, of het geluk hebben dat je collega’s je willen helpen.
“Ik heb wel eens iemand aan de bar gehad die vroeg of hij mijn kutje mocht eten, ik reageerde toen met ‘Wat denk jij wel niet, je weet toch ook wel dat dit niet de bedoeling is’ en heb hem er ook uit gezet.” Paris gaf aan dat ze toen veel steun voelde van haar collega’s, zij schrokken ook van de opmerking en gaven aan dat ze hem er ook voor haar uit hadden gezet. “Ik stond toen ook wel sterk in mijn schoenen bij eerdere baantjes had ik misschien niet zo gereageerd, in die tijd was ik waarschijnlijk gewoon gaan huilen, want je schrikt er zo erg van.”
Ondanks de frequentie van grensoverschrijdend gedrag, blijft de bescherming voor de medewerkers nog altijd gebrekkig. Hierdoor voelen veel vrouwen zich gedwongen zelf actie te ondernemen of vervelende situaties te accepteren. Er moet dus nog veel gebeuren om dit structureel te verbeteren voor de veiligheid van deze jonge vrouwen.
