Deze week waren er heftige overstromingen in Centraal- en Oost-Europa door de hevige regenbuien van storm Boris. Kan Brabant ook last krijgen van zulke extreme weersomstandigheden? Hoe kan Brabant zich voorbereiden op een eventuele overstroming?

Expert in overstromingsrisico’s Bas Kolen acht de kans niet groot dat Brabant te maken krijgt met overstromingen, toch is het geen uitgesloten situatie volgens de expert: “Reken je niet rijk, het kan hier ook gebeuren.” Op overstroomik.nl kun je zien wat een overstroming voor gevolgen zou hebben voor jouw adres of postcode. Ook al is de kans klein, als het toch gebeurt, moeten we wel voorbereid zijn.

“Er zijn verschillende soorten overstromingen,” benoemt Kolen als eerste. Zo kan het water komen vanuit de zee, vanuit de rivieren of door hevige neerslag op een bepaalde plek in een korte tijd. Verschillende soorten overstromingen vereisen ook verschillende maatregelen. Om te beschermen tegen overstromingen uit zee en de rivieren kunnen we bijvoorbeeld dijken versterken. Als het misgaat kan een gebied diep onder water staan. We kunnen hier rekening mee houden door bijvoorbeeld vluchtplaatsen aan te leggen. “Het bijzondere aan Brabant hierbij is dat het water heel vaak eindigt in Den Bosch,” benadrukt de expert. Het is normaal dat het water het laagste punt opzoekt, maar in Brabant is dat dus vrijwel altijd Den Bosch, ongeacht waar in Brabant het water oorspronkelijk vandaan komt.

Bij extreme neerslag in een gebied of stad zijn waterdieptes vaak kleiner, maar deze buien kunnen overal vallen. “We moeten voorkomen dat het huizen binnenstroomt en bijvoorbeeld zorgen dat we water vasthouden, bergen of voldoende kunnen afvoeren,” benoemt de overstromingsexpert. Het is echter onmogelijk om alle overlast te voorkomen. Een overstroming kan dus gebeuren en hier moeten we rekening mee houden. Het is altijd belangrijk dat de voorspelsystemen op orde zijn, zodat de mensen uit het gebied dat mogelijk overstroomd zal worden op tijd op de hoogte zijn van de risico’s.

Sinds de overstromingen in Limburg van 2021 is er een nieuwe ontwikkeling dat veel provincies tegenwoordig een klimaatstresstest uitvoeren om te beschrijven wat de mogelijke kwetsbaarheden zijn in een gebied. De provincies kunnen aan de hand hiervan overleggen met de gemeentes welke maatregelen nodig zijn in elke regio.

Mensen thuis kunnen zelf ook iets doen wanneer het rampscenario zich afspeelt. Het belangrijkste is dat je niet in de stroming terecht komt: “Men onderschat vaak hoe krachtig die is.” Slachtoffers willen vaak nog even snel hun auto op een veilige plek zetten en komen daardoor in een harde stroming terecht waar ze niet uit kunnen komen. Om te zorgen dat je niet in die stroming komt, kan het handig zijn om de hoogte op te zoeken: “Het kan beter zijn op een droge verdieping te gaan zitten,” vertelt de overstromingsexpert.

Helaas is de natuur onvoorspelbaar en kan niet op alles voorbereid worden. Dat zou namelijk enorm veel geld kosten, geld dat uiteindelijk via belasting door de burger moet worden betaald. Aangezien een ramp zoals dit wel heel ontwrichtend kan zijn voor de inwoners van een gebied, moeten er toch een aantal maatregelen worden getroffen. “Je moet dus een balans vinden in welke maatregelen en kosten we nu maken, en de risico’s die we accepteren” benadrukt Kolen.