Je loopt naar huis, hoort voetstappen achter je. Een opmerking die zogenaamd een compliment is, wordt gevolgd door een angstaanjagende blik. Misschien is het niets. Misschien ook wel. Voor veel vrouwen is dit geen uitzonderlijke situatie, maar dagelijkse realiteit. Straatintimidatie is in Nederland nog steeds een hardnekkig probleem. Uit onderzoek van Plan International (2023) blijkt dat 83% van de jonge vrouwen tussen de 15 en 25 jaar te maken heeft gehad met seksueel ongewenst gedrag op straat.
De 22-jarige Lisa uit Tilburg weet als geen ander hoe het voelt om bedreigd te worden op straat. “Ik liep naar huis na mijn werk, het was nog geen negen uur ’s avonds. Een man kwam naast me fietsen en begon me vragen te stellen. Toen ik niet reageerde, werd hij boos. ‘Lach nou maar, anders zorg ik er wel voor dat je gaat lachen,’ zei hij. Ik voelde me zó onveilig.” Sindsdien vermijdt Lisa bepaalde straten, en stuurt ze altijd haar locatie naar een vriendin als ze alleen naar huis loopt. “Ik ben blij dat ik heelhuids thuis ben aangekomen die nacht. En het allerergste is eigenlijk nog dat dit niet de eerste keer is dat zo iets gebeurt.”
Straatintimidatie kent vele vormen: sissen, naroepen, klikken met tong, achtervolgen of zelfs betasten. Volgens het CBS (2021) voelt 45% van de jonge vrouwen zich wel eens onveilig in het openbaar. Per 1 juli 2024 is seksuele intimidatie in het openbaar strafbaar gesteld, en kun je officieel een boete ontvangen voor deze misdaad.
“Toen ik er iets over zei, riep hij: ‘Wat nou, het is toch een compliment?’”
De 19-jarige Emma uit Den Bosch werd tijdens het uitgaan lastiggevallen. “Een man bleef me volgen, ook toen ik duidelijk liet merken dat ik geen interesse had. Toen ik hem vroeg om weg te gaan, begon hij me uit te schelden. ‘Wat nou, het is toch een compliment?’ zei hij. Normaal accepteer ik complimenten van vreemden wel, maar dit was geen compliment. Dit was dreigend.”
Emma besloot het te melden bij de politie, maar kreeg te horen dat er weinig gedaan kon worden. “Dat voelde als een tweede klap. Alsof ik het allemaal groter heb gemaakt in mijn hoofd en mijn gevoel er niet toe deed.”
Roep om actie
Organisaties als ‘Fairspace’ of ‘Voel jij je veilig!’ pleiten voor bewustwording én actie. Ze zetten zich in voor het bespreekbaar maken van intimidatie. Ook zijn er initiatieven zoals de ‘StopApp’, waarmee slachtoffers straatintimidatie kunnen melden bij gemeenten en zo herkenning kunnen creëren in bepaalde regio’s.
Zowel Lisa als Emma hopen dat hun verhalen anderen helpen om zich uit te spreken. “Ik wil niet dat iemand zich zo moet voelen als ik,” vertelt Lisa. “Als we blijven zwijgen, verandert er niets.”
