Het afgelopen jaar zijn er in diverse cao’s afspraken gemaakt over een nieuw minimumloon. Zo wordt de koopkracht, het geld dat een huishouden kan uitgeven, vergroot. In theorie is hier niets mis mee. Echter levert het volgens de eindevaluatie AWVN (Algemene Werkgeversvereniging Nederland), dat vandaag gepubliceerd is, een nieuw probleem op. Namelijk: het verlies van economische welvaart met name bij bedrijven.
De loonsverhogingen zijn funest voor bedrijven. Veel bedrijven kampen namelijk met stijgende kosten, als gevolg van de inflatie. De loonkosten zijn hier ook onderdeel van. “Hogere lonen leiden automatisch tot hogere productprijzen,” aldus De Nederlandse Bank. De kosten die bedrijven maken worden namelijk doorberekend aan de klant om winst te kunnen maken.
Concurrentiepositie verslechterd
“Momenteel stijgen de lonen harder dan de inflatie. Hierdoor gaat de koopkracht omhoog. Er is echter ook een probleem: de concurrentiepositie van bedrijven gaat er namelijk op achteruit. Het gevolg is dat bedrijven zich lastiger kunnen onderscheiden van andere bedrijven, waardoor zij minder winst maken,” vertelt Johannes van der Velde, persvoorlichter van het AWVN.
Nederland minder in trek bij bedrijven
Nederland is op de Global Competitiveness Index (GCI) van het International Institute for Management Development (IMD) gedaald van plek 4 in 2021 naar plek 9 in 2024. Deze ranglijst vergelijkt het concurrentievermogen van economieën in verschillende landen in de wereld. Hoe hoger je op deze ranglijst staat, hoe beter je als land in staat bent om te concurreren op de wereldmarkt.
De oorzaak van deze daling is dat bedrijven minder positief zijn geworden over hoe goed Nederland is als plek om bedrijven te starten of te laten groeien. Nederland scoort namelijk slechter op de efficiëntie van de overheid en de manier van zakendoen. Ook worden bedrijven onvoldoende gestimuleerd om innovatief en verantwoord te presteren. Dit bevestigt het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Op de website van het IMD wordt vermeld dat Nederland hieraan zou kunnen werken door te zorgen voor een gastvrij internationaal ondernemingsklimaat. Dit kan gerealiseerd worden door regels op te stellen voor buitenlandse bedrijven om een vestiging in Nederland aantrekkelijker te maken.
Gezond economisch klimaat
Ook blijkt uit cijfers van het CBS dat de arbeidsproductiviteit in Nederland in mindere mate toeneemt. Een lage arbeidsproductiviteit betekent dat de hoeveelheid die er geproduceerd wordt of het aantal gewerkte uren lager is ten opzichte van andere EU-landen. Tussen 1974 en 2013 groeide dit percentage jaarlijks met 1,5%. Echter is dit afgenomen in de afgelopen tien jaar. Toen steeg het percentage met gemiddeld 0,4%, meldt het CBS. “Op den duur resulteert dit in welvaartsverlies. Als ervoor gezorgd kan worden dat het economisch klimaat voor bedrijven gezond is, dan zal de bevolking daar vanzelf van profiteren,” vertelt Johannes.
Het loon moet terug naar ‘normaal‘
Het AWVN pleit ervoor dat de lonen terug moeten naar het normaal. De loonstijgingen van de afgelopen jaren zouden namelijk de reden zijn voor grote zorgen rondom het Nederlands economisch klimaat. Maar wat is dan een ‘normaal loon’?
Van der Velde vertelt: “Helaas kunnen wij geen exact percentage noemen van een ideaal loon. Een normaal loon is namelijk afhankelijk van wat goed is om een bedrijf gezond te houden. Deze loonkosten verschillen per bedrijf. Wij adviseren om te kijken naar wat ieder bedrijf aankan.”