Jolijn manders- 26-09-2024
EINDHOVEN- Elk jaar vanaf 18 september begint de lichtjesroute weer, tot de dag van de marathon, beginnen de lichtjes weer te schijnen om de tweede wereldoorlog te herdenken. Dit jaar is het extra speciaal, want naast dat Eindhoven 18 september tachtig jaar is bevrijdt, bestaat ook de lichtjesroute 40 jaar. 40 jaar lichtjesroute zorgt voor nieuwe ornamenten, een dag om mee te lopen met vrijwilliger Noud Jonkers en een kans om deze bijzondere herdenking in het licht te zetten.
De ornamenten:
Over het hoogtepunt van de lichtjesroute twijfelt niemand die er geweest is: De smurfenvijver. Dit jaar extra speciaal want het grote smurfenkasteel is vernieuwd. De vijver met een grote boot, een draaimolen, het vernieuwde kasteel en de oudhollandse molen, hebben een opfrissing gehad waar ze bij de lichtjesroute met veel passie en plezier aan hebben gewerkt. Verder zijn er vernieuwde ornamenten die de 80 jaar vrijheid herdenken. Ook dat dit jaar het jubileumjaar is van de lichtjesroute, zie je terug bij het nieuwe ornament aan de Montgomerylaan
Geschiedenis:
De lichtjesroute heeft een rijke geschiedenis. Het begon allemaal in 1945 met het idee om kaarsen voor de ruiten te zetten, om zo de geallieerden te bedanken. Echter vlogen er steeds vaker gordijnen in brand te en werd er toen besloten om te stoppen met de kaarsen. Philips besloot toen elk huis een lamp en een fitting te geven zodat de Eindhovenaren die konden ophangen. Dat zorgde ervoor dat mensen creatief werden. Zo vertelt Naud Jonkers: ‘hele buurthuizen kwamen samen om met gaas en fietslampjes grotere creaties te maken, en zo is het begonnen’. In 1960 was dat weer afgelopen, de energiecrisis zorgde ervoor dat de lichtjesroute moest stoppen, en pas in 1984 heeft een klein groepje vrijwilligers de lichtjesroute weer laten branden.
De vrijwilligers:
Een ornament is er niet zonder de groep van 65 vrijwilligers. Dit was 40 jaar geleden wel anders, ze zijn begonnen met een clubje van 5, en die groep is langzaam uitgegroeid tot de 65, die het hele jaar druk in de weer zijn met de lichtjesroute. Het hele jaar door komen ze 3 keer in de week samen in de lichtjesroutefabriek op de pastoriestraat, in de weken voor de start van route zijn dat 7 dagen in de week. Lassen, ontwerpen, materialen binnenhalen, elektriciteit aanleggen, zorgen voor de financiën, subsidies regelen, ornamenten ophangen en er later weer afhalen. Iedereen binnen de lichtjesroute heeft zijn eigen functie. In de fabriek heb je 3 verdiepingen en een buitenwerkplaats, elke ochtend beginnen ze met koffie en daarna is het aan het werk voor deze vrijwilligers. Naud Jonkers is zelf veiligheidscoördinator en werkt al 38 jaar met plezier bij de lichtjesroute: ‘we zijn net een familie, daardoor blijft het plezier erin.’
40 jaar lichtjesroute:
Veertig jaar gaat niet zonder de nodige verandering. Zo hebben de vrijwilligers een jaar of 20 geleden besloten om duurzaamheid een grotere rol te laten spelen. ‘De nuts bedrijven, die onze elektriciteit betaalden, werden geprivatiseerd. Toen was het aan ons om ook gezien het milieu de duurzaamste optie te kiezen, we zijn van lampjes van 25 watt, naar lampjes met 1 watt gegaan, daar hebben we ook bewust voor gekozen’. Dit jaar is er op de Montgomerylaan een nieuw ornament te zien die de verbinding tussen Bayeux en Eindhoven. Dit jaar hebben er voor het eerst ook ornamenten in Bayeux zelf gestaan, waar president Biden en prins Charles zijn komen kijken.
Kortom, 40 jaar lichtjesroute. Van een route van 45 kilometer naar de 22 kilometer die nu straalt. Van de 5 mannen die besloten weer leven in de route te blazen, naar de 65 vrijwilligers die nu elk jaar weer zorgen dat de bezoekers een magische avond hebben. Van kaarsen voor de ramen naar duurzame ledlampen op aluminium. Van 18 september tot de dag van de marathon. En van één jaar vrijheid naar tachtig, en van één jaar lichtjesroute naar veertig jaar.
oorlogsherdenking de lichtjesroute 40 jaar bezig: ”We zijn net een familie”
