De zoektocht naar betaalbare studentenhuisvesting in Nederland wordt steeds vaker verstoord door frauduleuze praktijken. Uit de Housing Hotline Rapportage 2024 van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) blijkt een alarmerende stijging van het aantal gevallen van huisvestingsfraude, waarbij studenten niet alleen financieel worden benadeeld, maar ook psychologisch ernstig worden geraakt.
Een schrijnend praktijkvoorbeeld
Daan Negenman, student en bijna-slachtoffer van een geraffineerde oplichtingspoging, doet zijn verhaal. “Via een Facebook-groep vond ik een aantrekkelijk appartement in een nieuw complex bij station Amstel,” vertelt hij. “De zogenaamd verhuurder beweerde dat zijn dochter er had gewoond, maar inmiddels was vertrokken. Hij sprak geen Nederlands en communiceerde uitsluitend via Google Translate. We zouden het appartement bezichtigen, maar hij drong aan op een snelle aanbetaling omdat hij zogenaamd naar zijn thuisland moest terugkeren.”
Daan werd vervolgens gevraagd om internationale tegoedbonnen te kopen ter waarde van de helft van de maandhuur. “Op dat moment kreeg ik argwaan en besloot ik niet op het verzoek in te gaan,” vertelt hij. Zijn ervaring onderstreept de noodzaak van waakzaamheid en bewustwording bij het herkennen van frauduleuze praktijken.
Explosieve stijging van het aantal meldingen
Volgens de Housing Hotline Rapportage 2024 is het aantal meldingen van huisvestingsfraude fors toegenomen. In 2022 betrof slechts 1,4% van de meldingen een scam; in 2024 is dit percentage opgelopen tot een verontrustende 9,3%. Deze praktijken vertonen steeds vaker kenmerken van georganiseerde misdaad, waarbij studenten aanzienlijke geldbedragen verliezen en hun zoektocht naar woonruimte ernstige vertraging oploopt.
Verregaande impact op studenten
De gevolgen zijn verstrekkend. Studenten raken niet alleen financieel gedupeerd, maar verliezen ook waardevolle tijd in hun zoektocht naar huisvesting. Deze vertraging leidt tot extra stress en kan zelfs studievertraging veroorzaken. De rapportage vermeldt dat sommige studenten zó gefrustreerd raken door het hoge aantal scams, dat zij het vertrouwen in legitieme advertenties verliezen, waardoor het vinden van een geschikte woonruimte nog lastiger wordt.
Aanbevelingen uit de rapportage
Om deze verontrustende ontwikkeling het hoofd te bieden, pleit de LSVb voor een reeks gerichte maatregelen. Zo zouden onderwijsinstellingen een actieve rol moeten spelen in het voorlichten van studenten, in het bijzonder internationale studenten, over de risico’s op de woningmarkt. Door hen tijdig te informeren over hoe zij frauduleuze aanbiedingen kunnen herkennen en vermijden, kan veel leed worden voorkomen. Daarnaast wordt benadrukt dat politie en justitie structureel gegevens moeten verzamelen over huisvestingsfraude, en dat zij studenten moeten aanmoedigen om daadwerkelijk aangifte te doen. Ook gemeenten dragen verantwoordelijkheid: het oprichten van gespecialiseerde huurteams met toegankelijke informatievoorziening – beschikbaar in zowel Nederlands als Engels – kan studenten helpen om met meer vertrouwen en kennis van zaken de woningmarkt te betreden. Vooral in steden met een grote studentenpopulatie is dit geen luxe, maar een noodzaak.
Wat kun je zelf doen?
Als student is waakzaamheid essentieel bij het zoeken naar woonruimte. Vertrouw je gevoel: wanneer een aanbod te mooi lijkt om waar te zijn, is dat vaak ook het geval. Neem de tijd om de identiteit van de verhuurder grondig te controleren – vraag om een geldig legitimatiebewijs en controleer diens gegevens op echtheid. Betaal nooit vooruit zonder het contract te hebben gezien en de woning persoonlijk te hebben bezocht. Wees bovendien voorzichtig met betaalmethoden: vermijd alles wat niet te traceren is, zoals cadeaubonnen of cryptovaluta, en kies altijd voor veilige, controleerbare betaalopties. Door kritisch te blijven en goed voorbereid op pad te gaan, verklein je de kans aanzienlijk om slachtoffer te worden van oplichting.
Oproep tot actie
De opmars van huisvestingsfraude vormt een ernstige bedreiging voor de veiligheid en het welzijn van studenten. Het is van essentieel belang dat zowel onderwijsinstellingen als beleidsmakers gezamenlijk optrekken om studenten beter te informeren en te beschermen. Alleen door samenwerking kunnen we zorgen voor een veilige, eerlijke en toegankelijke woningmarkt voor iedereen die studeert.
Heb jij zelf een ervaring met huisvestingsfraude, of tips om deze te voorkomen? Deel je verhaal en help anderen om veilig hun weg te vinden op de woningmarkt.
