Het aantal meldingen van dierenverwaarlozing stijgt, maar het aantal dieren dat in bewaring wordt genomen daalt juist. Volgens Jelko de Ruijter, Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming is daar een logische verklaring voor: “Vorig jaar namen we soms grote partijen vogels tegelijk mee, dat zorgde voor een forse stijging in aantallen. Dit jaar gebeurde dat nauwelijks. Het gaat nu vaker om één of enkele dieren bij particulieren.”
Deze particulieren zijn vaak mensen die tijdens corona een huisdier namen, maar nu financieel klem zitten. “De ernst van de situatie is veel groter geworden. Dit komt doordat mensen die de zorg van hun huisdier in 2023 niet konden betalen, dat in 2024 ook niet konden”, legt De Ruijter uit.
Geen tekorten in opvangplekken, wel in inspecteurs
Volgens de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, verantwoordelijk voor opvang en verzorging van in beslag genomen dieren, is er in 2024 geen sprake geweest van capaciteitsproblemen bij zowel opvangplekken, budget en personeel. “We hebben genoeg opvangplekken en budget, en ook signalen van overbelasting zijn niet binnengekomen,” aldus een woordvoerder.
Daarentegen spreekt De Ruijter van een groeiend capaciteitsprobleem bij de inspecteurs die dierenleed moeten aanpakken. “We hebben 25 inspecteurs die ieder zo’n 600 tot 650 inspecties per jaar draaien. We zitten aan het plafond van wat we kunnen.” Dit ligt echter niet bij de RVO. “Het ministerie bepaalt het budget. We hebben genoeg mensen maar we krijgen geen extra plek.”
Belletje van de dierenarts
Het aantal stijgende meldingen komt ook omdat de huisarts steeds vaker belt. “Uiteindelijk besluiten mensen toch om hun huisdier te laten controleren. De dieren zijn dan zo ernstig verwaarloosd dat een dierenarts dan wel in moet grijpen”, aldus De Ruijter. “Er zijn ook gevallen dat een eigenaar zegt: dit kost me teveel. We euthanaseren een dier. Gelukkig grijpen dierenartsen dan in en bellen ze naar 144.”
Dat de ernst van de gevallen toe is genomen is duidelijk. Vooral bij honden en katten zijn er meer meldingen binnengekomen, wat uiteindelijk terug te leiden is naar geld. “Wat we in 2024 in toenemende mate hebben gezien zijn mensen die geen geld hebben, dus ook de castratie of sterilisatie van hun kat op de poes niet kunnen betalen of niet willen betalen”, vertelt De Ruijter.
Dat resulteert in een snelle vermeerdering van katten. Het gevolg? “Tien of twintig poezen erbij en als ze de zorg niet kunnen betalen voor één kat, hoe dan voor tien of twintig?”
Wat kan eigenaren helpen?
“Er zijn soms lokale stichtingen die financiële hulp bieden en we hebben ook de preventieve dierenhulp van de Dierenbescherming,” zegt De Ruijter. “Een handjevol gemeenten geeft ook bijstand, maar meestal sta je er alleen voor. Wettelijk ligt de verantwoordelijkheid bij de houder zelf.” Wat volgens De Ruijter ook zou helpen: “Geef het bij 114 aan als je in de problemen raakt.”
Einde niet in zicht
“Wij denken dat we nog lang niet inzichtelijk hebben hoeveel misstanden er in Nederland plaatsvinden. Het einde is ook nog niet in zicht”, aldus De Ruijter. “Als je 2023 met 2024 vergelijkt is de problematiek alleen maar groter geworden. Ik heb daarom op dit moment geen aanleiding om te denken dat het aantal meldingen gaat minderen.”
