De VN-onderzoekscommissie spreekt nu van genocide in Gaza. Er zou sprake zijn van moedwillige vernietiging van het Palestijnse volk door Israël. Het land zou zich schuldig maken aan vier van de vijf genocidale daden. De uitslagen van het rapport worden niet door iedereen gewaardeerd. Bart van Dijk, beleidsadviseur bij het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) is erg kritisch op de commissie en de conclusies die zij trekken in hun rapport.

De VN-onderzoekscommissie 

Volgens Van Dijk is de VN-onderzoekscommissie een ‘vooringenomen club’ waar sprake is van veel eenzijdigheid rondom de situatie in Gaza. De leden van de commissie zouden eerder antisemitische uitspraken hebben gedaan en daardoor alles vanuit het oogpunt van Gaza beoordelen. “Ze moeten rapporteren over misstanden van zowel Israël als Hamas, maar ze leggen de schuld volledig bij Israël,” aldus Van Dijk. De daden van Hamas zouden volledig buiten beschouwing worden gelaten in het rapport. 

Ook geeft Van Dijk aan dat het niet aan de onderzoekscommissie is om uitspraak te doen over het gebruik van de term genocide. Amnesty International en Artsen zonder Grenzen hebben deze uitspraak al eerder gedaan, hier is Van Dijk ook kritisch op. “De onderzoekscommissie is geen rechterlijke macht, maar rapporteert aan de VN-mensenrechtenraad. Dat zij zo’n uitspraak doen is volledig onterecht,” aldus Van Dijk. Ondanks dat de commissie onafhankelijk is en niet officieel spreekt vanuit de Verenigde Naties heeft de organisatie wel degelijk invloed op eventuele vervolgstappen.

Is de term genocide terecht?

De genocidale daden waar Israël zich schuldig aan maakt volgens het rapport van de VN-onderzoekscommissie zijn: moorden, geestelijke of lichamelijke schade aanbrengen, vernietigende levensomstandigheden veroorzaken en het voorkomen van nieuwe geboortes. Van Dijk: “De levensomstandigheden worden onmogelijk gemaakt, dat is niet gek door de grote schaal van verwoesting.” In oorlogsvoering is het niet te voorkomen dat er burgerslachtoffers vallen volgens Van Dijk. De verklaring voor de vele doden in Gaza is dat Hamas-troepen geen regulier leger hebben, omdat ze geen uniform dragen. Hierdoor is het lastig onderscheid te maken tussen militant en burger. Volgens Van Dijk zou de schaal van militanten tegenover burgerslachtoffers 1 op 3 zijn, wat niet per se afwijkend is voor een oorlog. Echter toont een onderzoek van The Guardian aan dat meer dan 80 procent van de slachtoffers in Gaza burgers zijn.

“Uitspraken van Israël die over Hamas gaan worden gepresenteerd alsof ze gaan over Palestijnen”

De term genocide zou niet accuraat zijn voor de situatie in Gaza volgens Van Dijk, omdat er bij een genocide intentie zou zijn om een heel volk te vernietigen. Israël voert hun strijd tegen Hamas, niet tegen het Palestijnse volk, dus van genocide is er geen sprake. Echter trekt het rapport van de VN-onderzoekscommissie deze conclusie gebaseerd op Israël’s patroon van gedragingen, ondersteund door uitspraken van Israelische functionarissen. Van Dijk ontkracht deze conclusie: “Uitspraken van Israël die over Hamas gaan worden gepresenteerd alsof ze gaan over Palestijnen.” De commissie haalt alleen wel degelijk uitspraken aan waaruit blijkt dat Israël uit is op het vernietigen van Palestijnen in Gaza en niet enkel Hamas als vijand ziet.

Hamas’ bijdrage

Van Dijk begrijpt wel waarom de conclusie wordt getrokken dat er een genocide plaatsvind, alleen legt hij de schuld hiervoor niet bij Israël, maar bij Hamas. “Hamas maakt gebruik van civiele infrastructuur voor militaire doeleinden. Daarom heeft Israël geen andere keuze dan ziekenhuizen, scholen en woonwijken te vernietigen,” aldus Van Dijk. Doordat Hamas een guerrilla macht is, is reguliere oorlogsvoering lastiger. Hierdoor ontkom je volgens Van Dijk niet aan de vernietiging van locaties die belangrijk zijn voor de bevolking. “De schuld hiervoor ligt primair bij Hamas, want zij gebruiken civiele infrastructuur en kiezen daardoor willens en wetens om het Palestijnse volk hiermee te duperen.” Het rapport van de VN-onderzoekscommissie kan ingezet worden als juridisch bewijs. Navi Pillay, voorzitter van de commissie, heeft aan persbureau AFP laten weten dat al wordt samengewerkt met een aanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag.