TILBURG – Na twee dagen volop onderhandelen zijn zowel Israël als Hamas akkoord gegaan met het twintigpuntenvredesplan van president Donald Trump. Hoe het plan in de praktijk zal worden uitgevoerd, is nog onduidelijk. “Het plan is zo vaag geformuleerd, met zoveel mitsen en maren, dat er tijdens de uitvoering van alles mis kan gaan,” zegt Paul Aarts, Midden-Oostendeskundige en voormalig universitair docent internationale betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam.

Na jaren van oorlog en internationale druk hebben Israël en Hamas ingestemd met het vredesplan van Trump. Het document telt twintig punten en bevat voorstellen voor het beëindigen van geweld, wederopbouw van Gaza en politieke hervormingen. De formuleringen zijn vrij lastig en vaag opgeschreven, waardoor het voor buitenstaanders moeilijk is om te begrijpen wat er nou precies wordt bedoeld. Daarom hier de punten op een rijtje en goed uitgelegd, zodat het voor iedereen goed te begrijpen is.

Punt 1

Het ‘deradicaliseren’ van Gaza. De bedoeling hiervan is om Gaza geen bedreiging te laten zijn voor haar buurlanden. Dit punt was voor Israël erg belangrijk, mede vanwege de aanvallen vanuit Gaza op 7 oktober.

Punt 2

Gaza zal worden ‘herontwikkeld’  ten behoeve van de mensen in Gaza die al ‘meer dan genoeg’ hebben geleden. Denk aan verbetering in infrastructuur, zoals water, wegen, ziekenhuizen en elektriciteit.

Punt 3

Als beide partijen instemmen met dit voorstel, komt er onmiddellijk een einde aan de oorlog. Gedurende deze tijd worden alle militaire operaties op zowel land, lucht als zee stilgezet en trekken de Israëlische troepen zich terug om zich voor te bereiden op de vrijlating van de gijzelaars.

Punt 4

Binnen 72 uur nadat Israël deze overeenkomst publiekelijk heeft geaccepteerd, zullen alle gijzelaars, levend en overleden teruggebracht worden.

Punt 5

Als alle gijzelaars zijn vrijgelaten, zal Israël 250 levenslanggestraften plus 1.700 inwoners van Gaza die na 7 oktober 2023 werden vastgehouden, vrijlaten. Deze cijfers zijn exclusief alle vrouwen en kinderen die dienen ook vrijgelaten te worden. Voor elke Israëlische gijzelaar waarvan de as wordt vrijgegeven, zal Israël de as van vijftien overleden inwoners van Gaza weer vrijgeven. Zo kunnen ook de nabestaanden van overledenen de kans krijgen om hun dierbaren terug te krijgen.

Punt 6

Hamas-leden die hun wapens neerleggen en zich ‘inzetten voor een vreedzaam leven’  krijgen amnestie, wat inhoudt dat ze niet worden vervolgd. Hamas-leden die Gaza willen verlaten krijgen een ‘veilige doorgang’ naar de ontvangende landen.

Punt 7

Na akkoord van de overeenkomst zal er onmiddellijk hulp naar de Gaza worden gestuurd. De hoeveelheid humanitaire hulp die gestuurd wordt is opgenomen in de overeenkomst van 19 januari 2025, dit zal daar gelijk aan moeten staan. Dit is inclusief het herstel van de infrastructuur (water, elektriciteit, riolering) daaronder vallen ook de ziekenhuizen, bakkerijen, inzet van nodige apparatuur en het openen van wegen. Dit maakt het voor de hulpdiensten makkelijker om te werk te gaan.

Punt 8

Neutrale organisaties zoals de Verenigde Naties mogen hulp aanleveren zonder inmenging van Israël of Hamas. De grensovergang Rafah, tussen Gaza en Egypte wordt opengezet, zodat die hulporganisaties er makkelijk in en uit kunnen.

Punt 9

Er zal een tijdelijk technocratisch overgangscomité zijn. Dat is een bestuursmodel waar beleidsmakers worden gekozen door hun expertise. Het is dus niet onder controle van Israël, Hamas of andere partijen. Het comité bestaat dus uit gekwalificeerde Palestijnen en internationale experts. Om dit comité te controleren is er een overzichtsorgaan ontworpen, geleid door Donald Trump, met andere prominente internationale personen zoals Tony Blair, voormalig Brits premier en ervaren bemiddelaar in internationale conflicten. Dit blijft van kracht totdat de Palestijnse Autoriteit (PA) het ‘hervormingsprogramma’ heeft voltooid. Vanaf dat moment kan het PA langzamerhand de controle beetje bij beetje overnemen. Er is een nadruk op transparantie, efficiëntie, internationale standaarden en aantrekkelijkheid voor investeerders.

Punt 10

Trump gaat een economisch ontwikkelingsplan opzetten, mede gemaakt door experts om Gaza te herstellen. Dit zodat de inwoners van Gaza weer kunnen gaan werken en een verbeterde levenssituatie krijgen na de oorlog.

Punt 11

Er komt een speciale zone waar bedrijven extra voordelig kunnen handelen en de regels daarvoor worden samen met buurlanden afgesproken. Zo kan de economie in Gaza een snelle start krijgen en kunnen bedrijven weer goed opstarten.

Punt 12

Niemand zal gedwongen worden Gaza te verlaten, degene die willen vertrekken en vervolgens weer terugkeren zijn vrij om dat te doen. Volgens het plan zullen mensen worden aanmoedigt om te blijven en een beter Gaza te bouwen.

Punt 13

Hamas en andere gewapende groepen zijn niet meer welkom in het bestuur van Gaza. Alle oorlogswapens worden verwijderd en Gaza krijgt hulp om opnieuw te beginnen als een vreedzame en welvarende regio.

Punt 14

Landen in de regio moeten ervoor zorgen dat Hamas en andere gewapende groepen zich houden aan het vredesplan. Denk aan geen raketten afvuren en geen tunnels graven. ‘Nieuw Gaza’ mag geen bedreiging meer vormen voor omringende landen, zoals bijvoorbeeld Israël. Dit is een eis omdat andere landen zekerheid willen dat het conflict niet opnieuw begint.

Punt 15

Er komt een internationale vredesmacht ISF (Internationale Stabilisatiemacht) die Gaza gaat helpen veilig te maken. Deze vredesmacht helpt de lokale politie te trainen, houdt wapens buiten en werkt samen met buurlanden om Gaza weer op te bouwen.

Punt 16

Israël blijft niet in Gaza en zal zich stap voor stap moeten gaan terugtrekken. Dit doen ze door middel van de ISF steeds meer macht te geven, totdat Gaza volledig stabiel en veilig is.

Punt 17

Als Hamas dit voorstel afwijst of zal vertragen, dan gaat het plan door in de ‘terreurvrije zones’ die door de Israel Defence Force (IDF) zijn aangewezen. Deze gebieden worden overgedragen aan de ISF. Dit doen ze zodat het plan kan doorgaan, ook als Hamas niet meewerkt.

Punt 18

Er komt een gesprek tussen verschillende religieuze leiders, waarin ze samen praten over vrede. Dit zal ervoor moeten zorgen dat de oude vijandelijke beelden naar elkaar te verbreken, en laten zien wat de daadwerkelijke voordelen zijn van vrede hebben.

Punt 19

Als Gaza volledig herstelt en de Palestijnse autoriteit haar werk goed verricht, kan dat de weg openen naar een Palestijnse staat, waarin de Palestijnen zelf kunnen regeren.

Punt 20

De Verenigde Staten zullen gesprekken regelen tussen Israël en de Palestijnen. Het doel is om een overeenstemming te creëren over een plan waardoor ze samen in vrede kunnen voortbestaan.