Geen deskundige meer hoeven spreken om het geslacht in je paspoort te veranderen en al jonger dan 16 jaar in transitie gaan. Deze verruimingen van de transgenderwet waren in behandeling, totdat ze door een motie van NSC en SGP van tafel werden gehaald. Dinsdagavond noemde NSC-Kamerlid Willem Koops deze afschaffing een vergissing tijdens een verkiezingsdebat van regenboogorganisatie COC. “Het geeft je hoop en dat wordt weer weggenomen.”

De afschaffing

De regering trok de verruiming van de transgenderwet alweer in voordat de behandeling was afgerond. Dana de Korte, 21-jarige transvrouw, vindt dat zonde. “Je kunt best aanpassingen doen, maar heb er een debat over in plaats van het direct af te schaffen.” Ook vindt ze het jammer dat er niet voor het verkiezingsreces nog een debat over dit onderwerp is aangevraagd door de NSC. Zeker nu de afschaffing achteraf een vergissing wordt genoemd. Door de afschaffing van de verbetering zal het nog langer duren totdat dit wetsvoorstel eventueel weer wordt ingediend. Ed Esser, 23-jarige transman, vertelt dat het proces van in transitie gaan al zo langzaam is. Door de verruimingen zou dit iets versneld kunnen worden. Dat het afschaffen hiervan nu achteraf een vergissing wordt genoemd zou Ed heel verwarrend en frustrerend vinden als hij zelf nog in transitie zat.

Effecten van de verruiming

De verruiming van de transgenderwet zou het makkelijker maken om je geslacht in je paspoort te veranderen. Hier zou geen deskundige meer voor nodig zijn en daarbij zou de leeftijdsgrens van 16 jaar wegvallen. “Het geeft hoop,” zegt Ed. “Omdat je denkt: Wauw, er wordt iets voor me gedaan wat m’n leven een stuk makkelijker zou maken.” Dana legt uit dat het kunnen veranderen van geslacht in je paspoort zo’n klein ding is, maar wel een wereld van verschil maakt voor transgender personen.

“Als ik niet zelf actie had ondernomen, zou ik voor de wet nog steeds een man zijn, maar niemand ziet mij als een man.”

Ed en Dana hadden allebei veel gehad aan de verbeteringen die behandeld werden. Ed vertelt dat de leeftijdgrens van 16 jaar hem veel gedoe opleverde. “Als ik in het openbaar vervoer gecontroleerd werd, dachten ze dat ik de ID kaart van mijn zusje bij had. Het is zo vervelend dat je jezelf moet uitleggen.” Ook het proces met de deskundige zorgde voor stress. Je moet het label genderdysforie opgeplakt krijgen om je geslacht en naam te mogen veranderen in je paspoort. “Straks zegt die deskundige ook nog tegen me: ‘Ja, het zit er niet in.’”

Dana had te kampen met enorm lange wachttijden bij genderinstellingen, dus is zij er zelf via een omweg achteraan gegaan. “Als ik niet zelf actie had ondernomen, zou ik voor de wet nog steeds een man zijn, maar niemand ziet mij als een man.” Daarbij geeft ze aan dat niet iedereen beseft wat het proces met een deskundige precies inhoudt. “Het is niet zomaar even naar de huisarts gaan en een gesprekje hebben. Er komt echt nog veel meer bij kijken.”

Toekomst van transgenders

Volgens Ed zijn er door de beperkte beschikbaarheid van goede transgenderzorg veel transgender personen die via omwegen aan hormonen proberen te komen. “Deze mensen die nog ‘verser’ in het traject zitten belanden bij illegale klinieken, waar ze niet kijken naar je gezondheid en of je het echt wil.” Wel begrijpt Ed dit gevoel van onmacht en het verlangen om je beter te voelen. Dana vertelt dat het belangrijk is om te blijven debatteren over de staat van transmensen in Nederland, vooral omdat de wachtlijsten zo onnodig lang zijn. Ze snapt dat conservatieve partijen willen dat mensen goed nadenken voordat ze hun gender veranderen, maar ze vindt het belangrijk dat politici ook achter minderheden staan.