De prijs van een postzegel gaat volgend jaar naar €1,40, dat heeft PostNL bekendgemaakt. Deze prijsstijging blijft niet zonder gevolgen. Volgens economen Joeri de Witte en Tijmen de Vos zal een groot deel van de fysieke post de komende jaren sterk afnemen. “Als de prijs te hoog wordt, dan zal er geen vraag meer zijn,” zegt De Witte. Volledig uitsterven doet de post voorlopig echter niet.

“Post vanuit de overheid en stempassen zijn dingen die we gewoon heel graag fysiek binnen willen hebben en waar de digitale oplossing nog niet voor is gevonden,” zegt De Vos. Daar voegt econoom Joeri de Witte aan toe: “Mensen zullen het altijd leuk vinden om toch nog soms een fysieke kaart te sturen en om iets te krijgen.”

Door de prijsstijging zal het volume van fysieke post wel blijven afnemen. Toch verwacht De Witte dat post voorlopig niet volledig zal verdwijnen. “Ik denk dat we ons daar de komende, laten we zeggen, tien tot twintig jaar nog geen zorgen over hoeven te maken,” aldus De Witte.

Een vicieuze cirkel

De prijsstijging zorgt ervoor dat nog minder mensen een brief versturen. Daarmee komt PostNL volgens econoom Tijmen de Vos in een vicieuze spiraal terecht. Hij legt uit dat het bedrijf prijsstrategieën toepast om winstgevend te blijven: “Uiteindelijk zou PostNL een soort prijsstrategie toepassen met het doel dat er meer winst wordt gemaakt op de postmarkt, of zo min mogelijk verlies.”

Toch erkent hij dat hogere prijzen mensen kunnen afschrikken. “Doordat het duurder wordt, haken er natuurlijk ook mensen af,” zegt De Vos. Dat risico probeert PostNL mee te nemen in de berekeningen, legt hij uit: “Zij verwachten dat er door de nieuwe prijs niet zoveel mensen weglopen. Dat is hun verwachting. De vraag is of dat uitkomt.”

Waarom postzegels duurder worden

Volgens PostNL stijgt de prijs, omdat het bezorgen van post inmiddels meer kost dan het oplevert. Hoewel er jaarlijks minder post wordt verstuurd, moeten de verplichte bezorgroutes door heel Nederland blijven bestaan. Ondertussen blijven de kosten voor arbeidsuren, transport en sortering gelijk of stijgen ze zelfs. “Onze postbezorgers lopen hun rondes met dezelfde inzet als altijd, maar met steeds minder post in de tas,” aldus Maurice Unck, directeur van de brievenbuspostafdeling van PostNL.

De Witte noemt de prijsstijging een logisch gevolg van vraag en aanbod: “Als er minder vraag is, wordt het duurder om post te bezorgen. Die kosten moeten ergens worden terugverdiend, en daardoor stijgt de prijs van een postzegel.”

Publieke of private taak?

De Vos wijst erop dat de postbezorging in Nederland wordt uitgevoerd door de private partij PostNL, dat een monopoliepositie heeft. De vraag is volgens hem of dat op lange termijn houdbaar is. “Als samenleving moeten we bepalen of fysieke post nog een echte markt is, of dat het een taak van de overheid zou moeten worden,” zegt hij. Daarvoor kan, volgens De Vos, belasting financiering een optie zijn, als de markt het zelf niet meer winstgevend kan organiseren.