Het neerslagtekort loopt de komende weken op. Dit komt doordat de droogte toeneemt, ook de komende dagen. In februari en maart van dit jaar viel er flink minder neerslag, wat niet gebruikelijk is, vooral in maart. Het oplopende neerslagtekort heeft indirect te maken met ons drinkwater en is het zoveelste gevolg van klimaatverandering, dat de toekomst bepaalt van jongeren.
Het neerslagtekort wordt bijgehouden tijdens het groeiseizoen, dat van 1 april tot en met 30 september is. Als er meer water verdampt dan dat er neerslag valt, is er sprake van een neerslagtekort. Eén van de oorzaken is klimaatverandering. Klimaatexpert Peter Siegmund van het KNMI licht dit toe: “Klimaatverandering leidt tot hogere temperaturen, opdat er meer verdamping plaatsvindt. De hoeveelheid verdamping draagt bij aan een grotere kans op droogte.” De zon is een andere oorzaak: “In het voorjaar is er meer zon geweest. Hoe meer zon, hoe meer verdamping door de zonne-energie die vrijkomt.” Ten slotte speelt de wind ook een rol: “De wind komt vaker uit het zuidoosten, met weinig wolken en weinig neerslag.”
Drinkwater
Door de hoeveelheid verdamping van water door neerslagtekort, daalt op den duur de grondwaterstand. Grondwater heeft verschillende lagen, met in elke laag een eigen type water. Ons drinkwater wordt gehaald uit een diepe laag. Deze diepte staat gelijk aan twee voetbalvelden. Woordvoerder van Brabant Water Pyter Hiemstra legt dit verder uit: “Als er sprake is van droogte door neerslagtekort, heeft dit te maken met de eerste laag, niet met de laag waar ons drinkwater uit wordt gehaald.”
De daling van de grondwaterstand heeft dus geen directe invloed op drinkwater. Echter is het zo dat mensen door het neerslagtekort meer drinkwater gaan gebruiken om bijvoorbeeld hun tuin te sproeien. Hiemstra: “Drinkwater moet nuttig worden gebruikt, dus we raden aan om slim met drinkwater om te gaan.” Er zijn dus geen zorgen over dat het neerslagtekort negatieve invloed heeft op drinkwater, maar er wordt wel meer drinkwater verbruikt door mensen door het tekort. Het RIVM waarschuwt al voor een drinkwatertekort in 2030, waarvan een oorzaak klimaatverandering is. In deze tijd is het dus extra belangrijk dat mensen zuinig zijn met drinkwater.
Op peil houden
Het is belangrijk dat de grondwaterstand op peil wordt gehouden, zeker bij een neerslagtekort. Daar zorgt waterschap Brabantse Delta onder andere voor. Door de actuele weersomstandigheden is dat soms lastig, geeft de woordvoerder aan: “In periodes van droogte loopt de grondwaterstand terug, zoals in de droge maand maart. Er is steeds meer sprake van weerextremen waar wij elke dag op anticiperen en tegelijkertijd niet 100% invloed op kunnen uitoefenen; we kunnen het grondwaterpeil bij weersextremen zoals droogte niet volledig en meteen beïnvloeden.”
Een lagere grondwaterstand heeft tevens gevolgen voor de natuur: “Als het grondwaterpeil verder daalt, krijgt de natuur te weinig water.” Om die reden probeert waterschap Brabantse Delta zoveel mogelijk water vast te houden in natte tijden. De woordvoerder geeft aan dat ook particulieren en bedrijven daar steeds meer aandacht aan besteden, maar nog onvoldoende om de weerextremen direct aan te pakken: “We werken bij het waterschap wel elke dag aan lange termijnoplossingen.”
Landbouw
Daarbij heeft het neerslagtekort effect op de landbouw. Landbouw is noodzakelijk voor de voedselindustrie. Om gewassen te laten groeien en daarmee de oogst te laten slagen, moeten agrariërs voorzien zijn van genoeg water. Dit gaat lastig wanneer er een neerslagtekort is: “Agrariërs investeren daarom steeds meer om water vast te houden wanneer er veel neerslag valt, soms ook in samenwerking met het waterschap”, aldus de woordvoerder van waterschap Brabantse Delta.
Verwacht wordt dat dit jaar landelijk een maximaal neerslagtekort van 192 mm zal zijn. Dit is al een verbetering t.o.v. 2022: een zeer droog jaar met 318 mm maximaal neerslagtekort. Echter is de verwachting dat dit jaar wel weer slechter wordt dan vorig jaar; toen was er een tekort van 83 mm. Dit staat op de website van het KNMI – KNMI – Klimaat van Nederland.
