Tienduizenden mensen hebben de juiste kwalificatie om docent te zijn, maar doen dat niet. Dat blijkt uit een recent onderzoek van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA). Met CBS-cijfers berekende het onderzoeksbureau dat minstens 62.000 mensen bevoegd zijn om les te geven op het primair en voortgezet onderwijs, maar dat niet doen. De cijfers laten zien dat de “stille reserve” groot genoeg is om de arbeidstekorten op te lossen. Het zijn namelijk bijna vier keer zo veel mensen als het geschatte tekort aan leraren.
Nieuwe informatie is dit niet voor de onderwijsvakbond, daar zijn ze al bezig met het maken van lange termijn plannen om oud-docenten terug te krijgen in het onderwijs. Vorig jaar bracht de vakbond samen met een aantal andere verenigingen het “Deltaplan Lerarentekort” uit. Hierin focusten ze niet alleen op het probleem, maar ook op de oplossingen van het lerarentekort. In het rapport stelde de vereniging een aantal eisen die de werkomstandigheden van leerkrachten zouden verbeteren en het vak weer aantrekkelijker zou maken.
Jonge Leerkrachten
Jonge leraren haken vooral in de eerste 5 jaar af van het onderwijs, legt Floor de Boys van de Algemene Onderwijsbond (AOb) uit. “Het kost als leerkracht minstens 5 jaar om stevig op je benen te staan” zegt de Boys, “Jonge leerkrachten moeten wennen aan alle extra verantwoordelijkheden die bij het lesgeven komen kijken”. Nieuwe leerkrachten worden te vaak in het diepe gegooid, en geven dan het vak helemaal op.
Dit wordt ook in het Deltaplan Lerarentekort uitgelegd, “Er is een te zwaar accent op sturing, toezicht en verantwoording.” “Dit vergroot de lasten en holt de autonomie van docenten en schoolleiders uit.” Onder deze lasten vallen dingen zoals ouderavonden, teamvergaderingen en lesvoorbereidingen, en dat kan voor jonge docenten zwaar worden. Een oplossing hiervoor is leraren helpen met onderwijsondersteuners en begeleiders, die enerzijds de leraren en schoolleiders ontlasten en anderzijds een bijdrage leveren aan de kwaliteit van het onderwijs.
Invalkrachten komen vaker voor
Een fenomeen dat de AOb ook steeds vaker tegenkomt, is dat leraren aan het werk gaan bij uitzendbureaus als invaldocenten. Dit doen ze om die extra lasten te ontwijken, door als invalkracht aan het werk te gaan hoeven leraren zich niet te bekommeren om bestuursproblemen. Dit heeft alleen wel een negatief effect op de vaste krachten op scholen, die worden namelijk opgezadeld met nog meer verantwoordelijkheden.
Het is al gelukt om een aantal oud-docenten terug te krijgen in het onderwijs, zegt de Boys, maar nog lang niet genoeg. Door te focussen op de werkdruk omlaag te halen denkt de vakbond dat de arbeidstekorten gedicht kunnen worden.
