De Nederlandse politiek is in rep en roer om een beslissing van minister Marjolein Faber. Haar weigering om vijf vrijwilligers, die zich inzetten voor de opvang en integratie van asielzoekers, voor te dragen voor een koninklijke onderscheiding, heeft geleid tot een storm van kritiek en een fel debat in de Tweede Kamer. ​

Weigering van handtekening

Minister Faber heeft geweigerd haar handtekening te zetten onder de voordracht van vijf vrijwilligers voor een lintje op Koningsdag. Deze vrijwilligers, werden voorgedragen vanwege hun inzet bij de opvang van asielzoekers. Faber motiveerde haar besluit door te stellen , dat dit werk het asielbeleid niet ondersteunt. Ze benadrukte dat ze geen ‘stempelmachine’ is en dat het toekennen van dergelijke onderscheidingen in strijd is met haar streven naar een strenger asielbeleid.

Reacties op Faber

De beslissing van Faber leidde tot brede verontwaardiging binnen zowel de oppositie als de coalitie. Veel Kamerleden beschouwden haar actie als een politisering van het decoratiestelsel, dat traditioneel bedoeld is om individuen te eren voor hun maatschappelijke bijdragen, ongeacht politieke overtuigingen. Frans Timmermans, leider van GroenLinks-PvdA, noemde Faber tijdens het debat de ‘grootste prutser ooit in vak K’. ​

Premier Dick Schoof en minister Judith Uitermark van Binnenlandse Zaken besloten daarop de voordrachten zelf te ondertekenen, waardoor de vrijwilligers alsnog hun onderscheiding konden ontvangen. Schoof benadrukte dat er binnen het kabinet eenheid van beleid is en dat Faber achter het gezamenlijke besluit staat, ondanks haar persoonlijke bezwaren. ​

Het Kamerdebat

Op woensdag 2 april werd een debat gehouden in de Tweede Kamer waarin Faber zich moest verantwoorden voor haar beslissing. Tijdens dit debat werden scherpe woorden gewisseld. Oppositieleden eisten excuses en benadrukten dat Fabers handelen de eenheid van het kabinetsbeleid ondermijnde. Faber gaf aan geen excuses te willen maken, maar stelde dat ze niemand had willen beledigen en dat de vrijwilligers ‘fatsoenlijke mensen’ zijn die met de beste bedoelingen werken. ​

Premier Schoof werd aanvankelijk bekritiseerd vanwege zijn afwezigheid bij het begin van het debat, maar verscheen later alsnog, op verzoek van veel lijstrekkers, om de vragen van de Kamer te beantwoorden. Hij verdedigde Fabers recht om haar eigen afwegingen te maken, maar benadrukte dat het gezamenlijke besluit van het kabinet was om de lintjes toe te kennen. ​

Toekomstperspectief

Hoewel Faber het debat heeft overleefd en haar positie als minister behoudt, heeft de kwestie haar positie binnen het kabinet verzwakt. De coalitiepartners VVD, NSC en BBB spraken ook hun ergernis uit over haar handelen, maar steunden haar uiteindelijk om de stabiliteit van het kabinet te waarborgen. Toch blijft de vraag hoe lang deze spanningen binnen de coalitie houdbaar zijn, vooral gezien de kritiek op Fabers eerdere controversiële uitspraken en acties. ​

Deze kwestie laar de verhouding binnen de Nederlandse politiek goed zien, tussen individuele overtuigingen van partijen en de collectieve verantwoordelijkheid van het kabinet. Het blijft afwachten hoe de zaak Faber zich in de toekomst zal ontwikkelen en welke impact dit zal hebben op het asielbeleid en de eenheid van het kabinet.​

Voor een visuele samenvatting van het debat en de reacties hierop, bekijkt u de volgende video: