De laatste tijd is het in stadions door het hele land te horen: ‘AZC, weg ermee’. Volgens de KNVB zijn zulke spreekkoren niet verboden, omdat dit soort uitingen buiten het stadion ook niet verboden zijn. “Dit valt onder vrijheid van meningsuiting.” 

De voetbalbond heeft zelf regels opgesteld voor wat er wel en wat niet in een stadion mag. Zo mogen spreekkoren niet racistisch of provocerend zijn. Volgens de KNVB vallen deze spreekkoren dus niet onder de term racistisch. Maar voor veel mensen zijn de uitspraken ‘AZC, weg ermee’ en ‘Wij zijn Nederland’ erg confronterend en worden ze vaker als racistisch opgevat. Verschillende media spreken ook van racistische uitspraken. 

Thuisploeg verantwoordelijk

Volgens de regels moet de thuisspelende ploeg ingrijpen als er sprake is van racisme. Dit zouden ze kunnen doen door bijvoorbeeld de stadionspeaker te gebruiken, maar dit gebeurt in de werkelijkheid zelden. Ook worden er bijna geen meldingen bij de KNVB gemaakt over spreekkoren in het stadion. “Als we kijken naar het betaald voetbal, dan is sinds 2015 zo’n driemaal per seizoen, per bijna duizend wedstrijden per seizoen een racistisch spreekkoor geregistreerd.” ondanks de uitspraken van de bond, zijn bij bijna elke wedstrijd in Nederland dit soort teksten te horen, of vlaggen te zien met soortgelijke teksten erop. Hoewel het voetbalseizoen nog niet halverwege is, zijn er nu al minimaal 11 wedstrijden bekend waarin desbetreffende spreekkoren te horen waren. 

Geen meldingen

Vaak worden incidenten niet gemeld of gesignaleerd. Uit een onderzoek van MarketResponse blijkt dat 86% van de voetballers in Nederland het eens is met de stelling: ‘Uitschelden op basis van huidskleur, geloof, afkomst of seksuele geaardheid is altijd onacceptabel.’ Ondanks dit hoge cijfer, grijpt maar 42% van de mensen in als ze het signaleren. 

De redenen dat mensen vaak niet ingrijpen of melden, is omdat ze het idee kunnen hebben dat zo’n melding weinig tot geen nut heeft. Ook herkennen mensen ter plekke deze situaties vaak niet, doordat ze hun focus op de wedstrijd hebben en minder op de dingen daar omheen. 

Actie tegen discriminatie

Een andere reden dat mensen de situaties niet melden, is omdat ze vaak niet weten dat de KNVB mogelijkheden biedt voor het melden van discriminatie. Hierom heeft de voetbalbond de afgelopen maanden een actie gestart. Met ‘Discriminatie=Kansloos’ hopen ze discriminatie op voetbalvelden tegen te gaan, en dat mensen eerder ingrijpen of melden als een incident plaatsvindt.