Geen goedkope, snelle pasta’s meer… Het Italiaanse restaurant Vapiano in Tilburg is vanaf vandaag permanent gesloten. Wat is de reden van deze sluiting? Wat vinden jongeren hiervan? Wat betekent dit voor de werknemers?
Rodrigo Duterte op weg naar het internationaal strafhof, maar wie is Duterte?
Op 11 maart werd een arrestatiebevel tegen Rodrigo Duterte – oud-president van de Filipijnen – uitgevaardigd vanuit het internationaal strafhof. Hij wordt onderzocht voor “moord als misdaad tegen de menselijkheid”. Wat voor “misdaden” heeft Duterte gepleegd en wat voor straf zou hij kunnen krijgen?
Duterte’s harde aanpak van criminaliteit
Rodrigo Duterte was van 2016 tot en met 2022 president van de Filipijnen. Hij staat bekend om zijn “zerotolerancebeleid” tegen criminelen. Hij wordt ook wel “The Punisher” genoemd. Duterte maakte tijdens de campagnes in 2015 duidelijk dat hij zich niks zal aantrekken van wetten en mensenrechten om criminaliteit en corruptie aan te pakken.
Op de eerste dag van zijn presidentschap werd meteen duidelijk dat hier geen woord aan gelogen was. Hij riep zijn toehoorders op om dealers en verslaafden te vermoorden: ‘Deze h**renzonen verwoesten onze kinderen. Als jullie verslaafden kennen, ga je gang en vermoord hen zelf maar.’ Door deze oproep ontstond een bloederige landelijke heksenjacht. Het dodenaantal van deze jacht wordt door mensenrechtenorganisaties tussen de 12.000 en 30.000 geschat.
Naast doden bij de heksenjacht, had de Filipijnse politie ook een dodenlijst die ze afwerkten. De NOS meldde in 2016 dat tijdens zijn presidentschap zowel elke ochtend dode drugdealers gevonden werden. Soms werden ze gevonden met een kartonnen bord waarop stond ‘ik ben een dealer’. Veel werden vermoord door agenten die in hun vrij tijd overwerkten. Ze gingen gemaskerd en bewapend de straten op om de dodenlijst af te werken. De Filipijnse overheid meldt dat er op deze manier meer dan 6000 mensen geëxecuteerd zijn, maar onderzoeksjournalisten gaan ervan uit het aantal slachtoffers zeker het dubbele is.
Arrestatie en rechtszaak
Op 11 maart werd een aanhoudingsbevel tegen Duterte uitgevaardigd, dezelfde dag werd hij nog gearresteerd op de internationale luchthaven van Manilla door de Filipijnse politie. De oud-president is nu onderweg naar Nederland met een privéjet. Het strafhof richt zich op de periode van 2011 tot 2019, in die tijd was Duterte burgemeester van de Filipijnse stad Davao City en president. Hij wordt verdacht voor zeker 43 moorden die “moorden als misdaad tegen de menselijkheid” worden genoemd. Jurist Benjamin Duerr vertelt dat Duterte waarschijnlijk alleen verdacht wordt voor 43 moorden, omdat slechts voor die moorden voldoende bewijs is. Hij zegt dat er tijdens het proces nog wel punten en dus eventuele nieuwe moorden kunnen worden toegevoegd.
Duerr zegt dat het moeilijk is om een inschatting te maken wat de straf voor Duterte zal zijn, omdat wij als ‘publiek’ niet alle bewijsstukken hebben. Ook vertelt hij dat eerst het voorproces zal beginnen en dat afhankelijk van hoe dit proces gaat aflopen, er een hoofdproces zal volgen. De maximale gevangenis die het internationaal strafhof kan opleggen is 30 jaar. Duerr voegt daaraan toe dat gevangenisstraffen die door het hof gegeven worden in de praktijk vaak maar enkele jaren zijn. Het kan wel zijn dat Duterte een flink bedrag moet gaan betalen als schadevergoeding ‘dit kan tot in de miljoenen oplopen’.
Koreaanse pop artiesten zijn duur maar toch blijven de fans komen
Taemin bekend van de Koreaanse pop (K-pop) groep SHINee gaf afgelopen dinsdag een optreden in Poppodium 013. De kaartjes voor zijn shows zijn duurder dan kaartjes voor westerse artiesten. K-pop fans zijn bereid om meer te betalen maar krijgen er ook veel voor terug. Maar wat vinden de fans van deze prijzen?
Taemin en andere K-pop artiesten maken van hun concerten een uitgebreide show. Ze dansen tijdens de hele show en hebben er bijvoorbeeld ook meet en greets bij. “Dat is voor fans vaak een reden om ernaartoe te gaan. Het is dus meer dan een concert”, vertelt Flora Smit, promovendus Korea Studies aan de Universiteit Leiden.
Naast dat ze veel energie stoppen in de shows kun je de artiesten vaak volgen richting hun succes. “Dit gebeurt met programma’s die te vergelijken zijn met Idols in Nederland”, volgens Smit. Omdat fans de groei van hun idool kunnen volgen gunnen ze hun meer.
Door interactie met de fans voelen K-pop artiesten meer als een vriend. “Iemand die jou vriend is gun je meer en daar heb je ook meer voor over. Door dit gevoel gunnen ze bijvoorbeeld Taemin het beste leven. De fans hebben dan ook het gevoel dat ze hun idool direct steunen door merchandise te kopen of muziek te streamen”, verteld Smit.
“Fans vinden de kwaliteit van de show belangrijk en hier wordt ook aandacht aan besteed”, zegt Jan Baars, songwriter en producer. Naast de kwaliteit van de show proberen de artiesten ook schaarste te creëren. Baars geeft hier een voorbeeld van: “Blackpink een K-popmeidengroep heeft drie jaar lang geen nieuwe nummers uitgebracht. Als er na die tijd een nummer uit komt zijn de fans extra enthousiast”. Taemin creëert de schaarste door maar op zeven plekken in Europa op te treden. Hij treedt vandaag nog op in Parijs en speelt later nog in Manchester en Brussel.
Acht jaar lang vasten met een eetstoornis: ‘Mijn geloof staat boven mijn eetstoornis’
De 21 jarige Meryam uit Schiedam worstelt al acht jaar lang met boulimia. Ondanks haar strijd met haar eetstoornis blijft ze toch vasten tijdens de ramadan. Voor anderen is vasten een spirituele ervaring, maar voor Meryam wakkert het haar eetstoornis aan.
Vanaf haar veertiende heeft Meryam last van haar eetstoornis, wat verslechterde op haar zestiende. “Tussen mijn zestiende en negentiende was mijn eetstoornis het ergste. Ik heb er nog steeds last van, maar gelukkig een stuk minder erg.” Acht jaar lang heeft Meryam zelf geprobeerd te herstellen van haar eetstoornis, zonder professionele hulp. “Ik heb er wel eens over gepraat met mijn moeder, maar ik heb geen professionele hulp gezocht. Het is helaas een taboe in ons cultuur. Het is uiteindelijk wel goed gekomen, maar het kon ook een hele verkeerde kant op gaan. Als ik de steun had gekregen van professionals zou het veel beter gegaan zijn.”
Boulimia is een eetstoornis waar je jezelf heel de dag uithongert en pas aan het eind van de dag heel veel eet. “Als ik de hele dag niet mag eten, dan wil ik ’s avonds tijdens het eten ineens alles tegelijk,” legt Meryam uit. “Dat komt niet alleen doordat ik honger heb, maar ook omdat ik mezelf zo lang iets heb weerhouden.”
“Ik vond niet dat ik een goed excuus had”
Volgens eetstoornis centrum Novarum komt anorexia nervosa en boulimia 95% voor bij vrouwen. In Nederland treffen ongeveer 5600 mensen anorexia nervosa, met jaarlijks 1300 nieuwe gevallen onder jonge vrouwen. Er lijden ongeveer 22000 mensen aan boulimia. Ondanks haar eetstoornis wou Meryam mee doen met de ramadan. Volgens Meryam staat het geloof boven haar eetstoornis. “Ik vond niet dat ik een goed excuus had.”
Diëtiste Samira Bourhaleb-Toub zegt dat het lastig is om te vasten met een eetstoornis. “Het verschilt per persoon, sommigen zijn wat verder en dieper in de stoornis dan de ander. Voor patiënten met zwaar ondergewicht raad ik ze aan om per dag te kijken hoe het gaat. Zodra je klachten hebt van misselijkheid en duizeligheid moet je natuurlijk het vasten verbreken.” Toch is het volgens de diëtiste wel mogelijk om als moslim met een eetstoornis te vasten. “Met goede behandelingen en per dag aankijken hoe het fysiek gaat, zou het kunnen lukken.”
Jongeren zoeken sluiproutes naar vapes ondanks gezondheidsgevolgen
Vapen, oftewel het gebruik van e-sigaretten, wordt steeds populairder onder Nederlandse jongeren. Uit onderzoek blijkt dat één op de vijf jongeren tussen de 12 en 25 jaar in het afgelopen jaar een e-sigaret heeft gebruikt, meldt Nederlands jeugdinstituut. Hoewel veel jongeren denken dat vapen een onschuldig alternatief is voor roken, brengt het aanzienlijke gezondheidsrisico’s met zich mee. Ondanks een verbod op de verkoop van vapes aan minderjarigen, slagen veel jongeren er toch in om eraan te komen.
Hoe komen jongeren aan vapes ondanks het verbod?
Ondanks het verbod op de verkoop van vapes aan minderjarigen, weten jongeren er toch aan te komen. ”Het is helaas niet moeilijk voor jongeren om vapes te krijgen. Ze kunnen vapes kopen via online winkels, Whatsappgroepen, of via vrienden die al ouder zijn. Ook worden vapes soms verkocht in winkels die niet goed toezien op de wetgeving.”, aldus longarts Sarah van Oord. Op scholen en feestjes worden vapes soms illegaal doorverkocht en sommige jongeren vullen hun hervulbare e-sigaretten met vloeistoffen die ze zelf aanschaffen of mengen, wat extra gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Anonieme vape dealer verteld: ”Sinds het verbod op vapes is mijn handel erg populair geworden, door het verbod is het interessant voor mensen om in deze handel te stappen. De omzet is flink gestegen sinds het verbod omdat je nergens meer vapes kan kopen en je vapes tegenwoordig dus via dealers of in het buitenland moet kopen.”
Gezondheidsrisico’s van vapen
Veel e-sigaretten bevatten nicotine, een sterk verslavende stof die de ontwikkeling van de hersenen bij jongeren kan verstoren. Dit kan leiden tot concentratieproblemen, geheugenverlies en een verhoogde kans op verslavingsgedrag. Daarnaast kunnen de schadelijke stoffen in e-liquids de longen aantasten, wat op de lange termijn kan leiden tot ernstige ademhalingsproblemen. ”In veel vapes zit te veel nicotine. Terwijl een sigaret ongeveer 8-12 milligram nicotine bevat, kan een pod van een e-sigaret evenveel nicotine bevatten als een sigaretten, soms zelfs nog meer. Dit betekent dat gebruikers vaak onbewust grotere hoeveelheden nicotine binnen krijgen dan ze denken”, aldus longarts Sarah van Oord. Ook neemt het risico op hart- en vaatziekten toe door het gebruik van nicotine, meldt de hartstichting.
Sociale en psychologische gevolgen
Naast de fysieke gevolgen heeft vapen ook sociale en psychologische effecten. Kinder-longarts Jolt Roukema veteld dit in uitending omroep Gelderland: ”70 procent van de jongeren die verslaafd raakt aan het vapen stapt over op roken.” Ook speelt groepsdruk een belangrijke rol: veel jongeren beginnen met vapen omdat vrienden het doen of omdat ze beïnvloed worden door sociale media en influencers. Daarnaast gebruiken sommige jongeren vapes als een manier om met stress en angst om te gaan, waardoor het risico op verslaving toeneemt, meldt trimbos-instituut.
De rol van de omgeving: hoe kunnen zij helpen?
Ouders kunnen een rol spelen in het voorkomen van vapegebruik bij hun kinderen. ”Het is belangrijk om open het gesprek aan te gaan en jongeren bewust te maken van de risico’s”, aldus Jolt Roukema. In plaats van vapen direct te verbieden, kan het effectiever zijn om uit te leggen hoe verslaving werkt en welke gevolgen het heeft voor hun gezondheid. Door goed naar hun mening te luisteren en een open dialoog te voeren, voelen jongeren zich eerder geneigd om eerlijk te zijn over hun gedrag, meldt gezond leven.
Sarah van Oord geeft aan: ”Scholen kunnen hierin een rol spelen. Mijn vraag aan mensen die vapen is: zou je zelf de vloeistof uit je vape opdrinken? Iedereen weet dus dat het niet gezond is wat je binnenkrijgt, maar blijkbaar is het toch genormaliseerd om het te inhaleren.”
De duisterevloot die de oorlog in Oekraïne aanvoert in kaart gebracht: Wat doet Europa?
Uit recent onderzoek van Lorrendraaier is een groot gedeelte van de Russische schaduwvloot op de kaart gebracht. Maar wat doet de Europese Unie met deze zogeheten duisterevloot?
Lorrendraaier – specialist in scheepregistraties – heeft onderzoek gedaan naar 1261 schepen om te kijken onder welke vlag ze geregistreerd staan. Zo kan Europa patronen herkennen bij het omzeilen van sancties en de opgelegde maatregelingen handhaven.
Een schaduw- of duisterevloot zijn de collectieve handelsschepen die op een verhullende manier handel voeren vanuit een geboycot land. Zo kunnen die landen sancties vermijden en de handel blijven voeren. Zo ontwijkt deze schaduwvloot verzekeringskosten, milieu- en veiligheidsregelgeving en de opgelegde sancties.
Deze schepen zijn anoniem eigendom en kunnen dus niet getraceerd worden. Bij de meesten schepen kan je wel zien waar ze vandaan komen door de geregisterde vlag, maar een schaduwvloot gebruikt meestal goedkope vlaggen vanuit een andere vlaggenstaat. Dit zijn de landen waarin het schip geregistreerd staat en daar ook handel vanuit voert. Zo kan een schip dat voor Rusland vaart, onder een andere vlag handelen zonder dat Europese landen het door hebben.
Inmiddels hebben volgens de rijksoverheid 153 Russische schepen een havenverbod in Europa, dit is maar 9,5% van de door Lorrendraaier onderzochte schaduwvloot. Het Russische deel van de onderzochte duisterevloot bestaat uit ongeveer 300 schepen, dat is dus ongeveer 51% van de Russische schepen die een verbod hebben.
Verbieden van slachtoffers in beeld brengen: ‘Wetsvoorstel beschermt slachtoffers, maar persvrijheid komt onder druk’
Een filmpje maken van slachtoffers van een ongeval of vechtpartij en deze vervolgens delen op sociale media. Kamerleden Songül Mutluer (GroenLinks-PvdA) en Derk Boswijk (CDA) hebben een nieuw wetsvoorstel ingediend om dit strafbaar te maken. Maar dit heeft ook impact op 112-fotografen.
“Er zullen wel wat rechtszaken komen als deze wet wordt aangenomen,” vertelt fotograaf Sven Verkerk. Hij maakt beroepsmatig foto’s bij ongevallen en weet hoe belangrijk het is om slachtoffers niet in beeld te brengen. “Zelf zet ik slachtoffers met letsel nooit op de foto. Als er wel iemand in beeld is die betrokken is bij het ongeluk, maak ik diegene onherkenbaar. Ik vind het belangrijk om hun privacy te waarborgen.”
Uit ervaring weet hij dat fotografen in de grote steden vaker besluiten het slachtoffer wél op beeld te brengen. “In de grote steden wonen veel mensen, en een slachtoffer wordt daar minder snel herkend. In de omgeving waar ik werkzaam ben, is het toch sneller ‘ons kent ons’.”
Ondanks dat dit wetsvoorstel goed is om de privacy van slachtoffers te beschermen, ziet Verkerk wel wat problemen voor de persvrijheid. “Als bijvoorbeeld de NOS bij een grote ramp met vijftig slachtoffers staat en ze mogen daar helemaal geen beelden maken omdat er dan een slachtoffer op beeld te zien is, gaat dit in tegen de persvrijheid.” Maar Verkerk blijft positief. “Voor mij en vele andere fotografen zal er niet heel veel veranderen.”
Ramptoeristen
Toch denkt hij dat de aanpassingen voor de media wel mee zullen vallen. Verkerk: “Dit wetsvoorstel lijkt me vooral gericht op de omstanders.” Zogeheten ramptoeristen komen naar ongevalslocaties om sensatie te zoeken en daar beelden van te maken.
En dat maken van beelden mag, bij invoering van deze wet, nog steeds. Zulke foto’s en video’s kunnen de politie immers helpen bij het oplossen van verschillende zaken. Zo kan een filmpje van een vechtpartij leiden naar de aanstichter van het geweld. Ook het verder doorsturen en reposten van beelden wordt niet bestraft. Dit zou de politie te veel capaciteit kosten.
Andere landen
Nederland volgt met dit wetsvoorstel onder andere Duitsland. Daar hebben ze al een verbod dat zowel het maken als publiceren van zulke beelden verbiedt. Een overtreder kan daar maximaal twee jaar celstraf of een boete van 1.000 euro opgelegd krijgen. In Nederland zal degene die dergelijke beelden publiceert een celstraf van één jaar of een boete van 9.000 euro riskeren.
Of de wet er ook daadwerkelijk komt, is nog afwachten. Het wordt pas later dit jaar in de Tweede Kamer behandeld.
Primeur in Den Bosch: Scholieren strijden om de titel ‘Beste Woordkunstenaar’
Den Bosch | Een gloednieuw evenement doet zijn intrede in Nederland: het Nationale Scholieren Slamtoernooi. Dit taal- en performancefestijn, speciaal voor leerlingen uit groep 8, biedt een podium voor jonge woordkunstenaars om hun stem te laten horen. 7 basisscholen uit Den Bosch doen mee. Met scherpe teksten en krachtige optredens nemen de scholen het tegen elkaar op, tot er één winnaar overblijft. Het initiatief komt van Stichting Speak Up Club, een organisatie die creatieve taalontwikkeling en burgerschapsvaardigheden centraal stelt.
“Wij willen kinderen laten ervaren dat taal leeft, dat het kracht heeft en dat je er impact mee kunt maken,” aldus de organisatie. Zij ontwikkelden het concept samen met ervaren taaldocenten en jeugdcoaches. “Kinderen hebben vaak meer te zeggen dan we denken. Dit toernooi geeft ze een kans om dat op een creatieve manier te doen.”
Van klaslokaal naar podium
Het toernooi start in april en begint met een reeks workshops waarin kinderen leren hoe ze met ritme, intonatie en lichaamstaal hun teksten tot leven kunnen brengen. Daarna nemen ze het in verschillende schoolrondes tegen elkaar op, waarna de winnaars doorstromen naar de stadsfinale. “Het mooie is dat we niet alleen naar taalvaardigheid kijken, maar ook naar persoonlijke groei en expressie. Een leerling die eerst nauwelijks durfde te spreken, kan hier uitgroeien tot een zelfverzekerde performer.”
Een erepodium voor de winnaar
De grote finale in april wordt een spektakel, met een deskundige jury en een groot publiek. De winnaar krijgt een bijzondere eer: een optreden tijdens de officiële dodenherdenking van ’s-Hertogenbosch op 4 mei. “Dat is een moment van bezinning, waarin woorden extra betekenis krijgen. We willen laten zien dat jonge stemmen ertoe doen.”
Op weg naar nationale uitbreiding
In het najaar gaan meer steden aan het toernooi beginnen. “Dit is pas het begin. We willen scholieren in heel Nederland de kans geven om te ervaren wat taal en poëzie voor hen kan betekenen.” Binnenkort zullen we misschien wel verschillende steden tegen elkaar zien strijden.
Het evenement wordt mogelijk gemaakt door diverse lokale fondsen en de Gemeente ’s-Hertogenbosch, die taalvaardigheid en cultuurparticipatie bij jongeren stimuleert. Met het Scholieren Slamtoernooi krijgen kinderen niet alleen een podium, maar ook een stem die gehoord mag, dan wel moet worden.
AUDIO| Opening expositie Licht op FEMICIDE in Tilburg
Elke acht dagen wordt er een vrouw in Nederland vermoord, vaak door haar partner of ex-partner. Femicide is tot op heden dus nog niet uit de wereld. Vandaag was de opening van de expositie Licht op FEMICIDE, om aandacht te vragen voor dit onderwerp. Waarom is het belangrijk dat er meer aandacht komt voor femicide? Wat vinden nabestaanden en bezoekers van de expositie?
AUDIO| Estafettestaking hoger onderwijs van start in Leiden
De maat is vol voor studenten en werknemers in het hoger onderwijs. De bezuinigen op de hele onderwijssector zijn namelijk volgens hen desastreus. Samen met de FNV, #WOinActie, LSU en de Algemene Onderwijsbond organiseren ze een estafettestaking. Daarom pakten studenten en werknemers maandag de trein naar Leiden, waar de eerste staking van deze reeks plaatsvond.
