Vanaf 24 januari 2025 heeft de EU 16 sanctiepakketten tegen Rusland opgelegd. Maar heeft dit wel zin? Sinds de oorlog in Oekraïne zijn er nog steeds Nederlandse onderdelen te vinden in de Russische oorlogsmachines. Hoe kan dit? En wat doet de Nederlandse overheid om dit te voorkomen?

Sanctieomzeiling is het gebruiken van een middenman om te handelen met een land wat volgens de sancties niet mag. Het geboycotte land betaald de ‘neutrale partij’ geld. Daarmee doet de middenman een bestelling bij het gekozen bedrijf en stuurt het product na ontvangst door naar het geboycotte land. Zo kan een land toch nog tegenstrijdig tegen de sancties middelen bemachtigen. Door deze wijze van handelen kan Rusland Nederlandse onderdelen gebruiken, ook al zijn wij hiertegen.

Bron: ING

Bewust meedoen aan sanctieomzeiling is een strafbaar feit. Maar wanneer weet je of iets sanctieomzeiling is? De verbinding tussen de middenman en het geboycotte land is moeilijk te vinden. Zo is het herkennen van sanctieomzeiling lastig na te gaan en dus moeilijk tegen te houden. Zo kan een rechtbank alleen de transactie stopzetten als het er verdacht uitziet. Als voorbeeld heeft de rechtbank van Amsterdam de binnenkomende betalingen voor vliegtuigonderdelen vanuit China stilgezet. Alhoewel is er onvoldoende bewijs om uit te sluiten dat het gaat om sanctieomzeiling.

Het ministerie van buitenlandse zaken is druk bezig met de naleving van alle sancties: “alle landen moeten sancties handhaven. Maar niet alle landen zijn even belangrijk voor de effectiviteit van sancties.” Als de Europese Unie sancties oplegt is het van belang dat elk land nauw samenwerkt om ze te handhaven. Landen met een belangrijke rol in de economie van de wereld, zoals Nederland, moeten goed opletten bij de naleving van sancties. Zo is het ministerie van buitenlandse zaken druk bezig om sanctieomzeiling tegen te gaan: “het tegengaan van sanctieomzeiling is heel erg belangrijk. Rusland probeert inderdaad met oude, vaak slecht verzekerde schepen de olie-sancties te omzeilen. We nemen daarom sanctiemaatregelen tegen deze Russische schaduwvloot. Dat doen ook partners als het VK en de VS. Die maatregelen hebben effect.”

 
AMSTERDAM – In Amsterdam opende Brightfiber Textiles de eerste circulaire textielfabriek van Nederland. In deze fabriek wordt oude kleding verwerkt tot nieuw materiaal, waar vervolgens nieuwe kleding van wordt gemaakt. “Het hele productieproces is volledig geautomatiseerd in één productiestraat, iets wat uniek is in de wereld”, vertelt CEO Ellen.
 

De fabriek biedt een innovatieve oplossing voor het groeiende textielafval in Nederland. Volgens cijfers van het CBS lag het totale textielafval van Nederlandse huishoudens in 2022 op 77 miljoen kilo – een flinke stijging ten opzichte van 20 jaar geleden, toen het nog 60 miljoen kilo was. De mode-industrie zoekt al jaren naar manieren om textiel op grote schaal te recyclen, en Brightfiber Textiles zet hierin een belangrijke stap. “We verkleinen de kledingberg door oude textielproducten om te zetten in nieuw garen,” legt Ellen uit.
 

Textiel wordt steeds sneller weggegooid

Toch is een tekort aan recyclefabrieken niet de enige oorzaak van de toenemende afvalberg, benadrukt Ellen. “Mensen zien kleding steeds meer als een wegwerpproduct. Het wordt gekocht, een paar keer gedragen, en dan weggegooid. Daarbij komt dat de kwaliteit van materiaal steeds verder achteruitgaat, waardoor kleding minder geschikt is om tweedehands te verkopen.”In de fabriek komt handwerk ook kijken bij het sorteren van kleding. Werknemers krijgen drie maanden inwerktijd om materialen zorgvuldig te beoordelen. “Ze checken of het kledingstuk nog heel is en enigszins modieus. Goede stukken met tweedehands potentie sturen we door naar buitenlandse markten voor hergebruik,” vertelt Ellen.
 
Recycling vraagt steun van grote merken

De fabriek is een mooie mijlpaal, maar Ellen benadrukt dat de echte uitdaging bij de industrie ligt. “Ons materiaal is van hoge kwaliteit, maar het productieproces is kostbaar, wat resulteert in een relatief hoge prijs voor kleding van gerecyclede stoffen.” Grote merken spelen volgens Ellen een cruciale rol in het succes van circulaire mode. “Wij maken de materiaalstroom, maar als grote modemerken het niet in hun collecties opnemen, blijft een circulaire industrie toekomstmuziek.”

Deze maand draait de fabriek al proef en binnenkort volgt de officiële opening. Brightfiber zet hiermee een belangrijke stap naar een duurzamere textielindustrie.