Zonder scheidsrechter geen wedstrijd. Daar denken alleen veel voetbalverenigingen anders over. De Rotterdamse scheidsrechter vereniging, RSV, biedt zelf informatieavonden aan om scheidsrechters voor verenigingen te kunnen werven. “Alleen is daar weinig animo voor”, merken de Rotterdammers.
Met de stijgende groei van het aantal wedstrijden, zijn er ook meer scheidsrechters nodig, zo laat de KNVB weten. Scheidsrechters in de eredivisie liepen afgelopen weekend, in de week van de scheidsrechter, dan ook met “word scheidsrechter” op hun rug. “Er is te weinig ambitie om scheidsrechter te worden, al helemaal om knvb-scheidsrechter te worden”, zegt Koos Wernke, lid van RSV.
“Het gezelschap langs de lijn heeft veel invloed op wat er in het veld gebeurt”, hebben veel van de mannen gemerkt. “De KNVB spoort ons ook aan om juist de toeschouwers en trainers harder aan te pakken op hun gedrag”, vertelt Franklin Berg, die gaat over de werving en behoud in het bestuur van RSV. “Spelers nemen dat gedrag gewoon over.” De vereniging benoemt ook dat, tegenwoordig, sociale media een groot aandeel heeft in de rol van een scheidsrechter. “Alles wordt nu uitvergroot, terwijl vroeger scheidsrechters ook al de vijand waren”, vertelt Aad Achterberg, ook lid van de vereniging.
Vergoeding en druk voor arbiter
Voetbalclubs kunnen bijeenkomsten houden om zo scheidsrechters te werven. “Wij bieden dat al erg lang aan, maar verenigingen lijken niet enthousiast te zijn”, vertelt Franklin. “Vorig seizoen trokken opeens vijf verenigingen aan de bel, dan is de nood zo hoog dat ze wel iets moeten doen.” Hij bezoekt veel scheidsrechter cursussen in de buurt voor het werven. Om ze vervolgens nog te behouden, bezoekt hij regelmatig wedstrijden van zijn collega’s, om te zien hoe het bij hen gaat.
Scheidsrechters die fluiten voor de KNVB krijgen al een bijdrage, maar RSV ziet dat er steeds vaker een vergoeding komt voor verenigingsscheidsrechters. “vrijwillig is bijna niet eens meer haalbaar”, roept een van de leden. Vaak gaat het om een consumptie zoals een kleine maaltijd, maar op sommige verenigingen krijgen ze tenues en soms dus een kleine geldbijdrage.
De fluit als roeping
De meeste scheidsrechters hebben de fluit in de hand genomen omdat ze weinig voetbaltalent hadden. Het spelletje is dan te leuk om niks mee te doen. “Ik kon niet voetballen, had thuis niks te zeggen en op mijn werk ook al niet!”, geint penningmeester Henk Lavrijssen. Koos Wernke haalt er bijvoorbeeld juist veel voldoening uit om een wedstrijd tot een goed einde te brengen. “Soms gaf ik een rode kaart, maar kon ik nog trots op mezelf zijn.”
Nederland telt ruim vijftig scheidsrechtersverenigingen. Waar RSV dus één van is. Elke woensdagavond komen zij met zo’n vijfentwintig arbiters bij elkaar op hun thuishaven, sc Excelsior. Er wordt eerst hard aan de conditie gewerkt. “Scheidsrechter zijn is eigenlijk gewoon een topsport”, zegt Koos. Na afloop van de training duiken de heren de kantine in. Afgelopen woensdagavond speelde ze bijvoorbeeld een spelregelquiz in duo’s. De Rotterdammers mogen zichzelf dan ook, sinds afgelopen juni, voor de zesde keer Nederlands kampioen spelregels noemen. Daar mogen teams van de Centrale Organisatie van Voetbal Scheidsrechters aan meedoen. Op de clubavonden kom je bij elkaar met lotgenoten om zo je ervaringen te kunnen delen en kun je als scheidsrechter doordeweeks gewoon de voetbal gezelligheid opzoeken.