Het wordt de ‘grootste klimaatrechtszaak ter wereld’ genoemd. Bijna honderd landen en organisaties verschijnen de komende twee weken voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Het hof zal zich buigen over de vraag welke wettelijke verplichtingen landen hebben om klimaatverandering te stoppen. ‘’Klimaatverandering is een groot probleem en kan drastisch effect hebben op mensenrechten. Dus het is hard nodig dat er duidelijkheid over komt.’’
De zaak is een initiatief van Vanuatu, een kleine eilandenstaat in de Stille Oceaan. Klimaatverandering is voor de eilandstaat van levensbelang: als de zeespiegel verder stijgt kunnen veel eilanden van het land overstromen. Met deze zaak hopen ze dan ook wereldwijde klimaatactie af te dwingen. Volgens Philip Paiement, hoogleraar aan de Tilburg University en expert in klimaatrechtszaken, kan deze zaak ook bepalend zijn voor andere rechtszaken die nu spelen: ”Er zijn op dit moment wereldwijd heel wat rechtszaken bezig die allemaal betrekking hebben tot mensenrechten en klimaatverandering. Het is alleen niet duidelijk aan welke wetten de staat moet voldoen.’’
Grootse zaak
De zaak wordt om meerdere redenen als ‘grootste klimaatzaak ter wereld gezien’: ten eerste omdat het de grootste zaak voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag ooit is. Daarnaast wordt er een recordaantal getuigen gesproken, nog nooit in de geschiedenis van het hof werden er bijna honderd getuigen gesproken. Toch verbaast het Paiement niet dat er zoveel getuigen zijn: ”In deze zaak is er geen conflict: het zijn niet twee partijen die tegenover elkaar staan. Het gaat hier over het verduidelijken van de juiste interpretatie over mensenrechten tijdens klimaatverandering.”
Advies
Het advies wat het hof uiteindelijk gaat geven is niet verplicht om op te volgen, maar kan wel grote gevolgen hebben. ”In Nederland doen ze nu uitspraken in klimaatrechtszaken op basis van eigen interpretaties. Met het advies wat er komt uit deze zaak zal er meer duidelijkheid zijn bij rechtszaken die nu spelen, maar ook die in de toekomst nog gaan plaatsvinden.” Aldus Paiement.
De verwachting is dat het hof begin volgend jaar met een advies komt.