De arbeidsmarkt ondergaat snelle en ingrijpende veranderingen. Voor werknemers betekent dit dat de traditionele opvattingen over werk drastisch op de schop gaan. Voor sommigen een nachtmerrie, voor anderen een verademing. Hoe ziet de werkweek van de toekomstige generaties eruit? Paul Smilde, CEO van Paradise Shaper, neemt ons mee naar de toekomst van de werkweek.
De Boomer-manier
Ze zouden lui en onbetrouwbaar zijn en van baan naar baan springen, de andere werkwijze van de jonge generatie valt op. Door de corona-pandemie werd de alternatieve werkwijze alleen maar verder gevoed. “We moesten toen remote werken. De jongere generatie is daaraan gewend geraakt. Die vinden het heel fijn om tussendoor een boodschapje te kunnen doen, even te sporten, of een wasje te kunnen draaien”, vertelt Paul. Ondanks deze drastische verandering bij de jongere generaties, ziet Paul dat veel bedrijven nog erg vaak hechten aan de traditionele kantoortuinen. “Bedrijven hebben het dan op de oude wijze, zeg maar de ‘Boomer-manier’, ingericht. Zij willen werk en privé graag gescheiden houden, terwijl daar de toekomst écht niet ligt. Zo zal het niet meer zijn, zo is het nu al niet meer.”
Uurtje factuurtje
Volgens Paul zal over tien jaar niet alleen de plek van werken veranderen. “De generaties die al langer werken, zijn vaak van mening dat je gewoon je uren moet maken. Ik denk dat dat over tien jaar achterhaald is.” Maar betekent dat dan dat er geen negen tot vijf jobs meer zijn? “Je gaat werken op een tijd die voor jou past. Dus als je in de middag wat met de kinderen wil doen, ga je bijvoorbeeld ’s ochtends eerder aan het werk. Je neemt als medewerker de verantwoordelijkheid voor jouw prestaties en spreekt goed af welke resultaten je aflevert.”
Van leidinggevende naar coach
Niet alleen werknemers zullen zich moeten aanpassen aan een andere manier van werken, maar leidinggevenden zullen volgens Paul ook anders gaan managen. “Ik denk dat je steeds meer een coach wordt, in plaats van een manager. Je gaat werknemers helpen om het beste uit zichzelf te halen door de juiste vragen te stellen. Nu is het leidinggeven in veel bedrijven nog behoorlijk hiërarchisch ingericht.”
Robot collega’s
Naast de omslag in werkwijze, is er nog een sterke ontwikkeling gaande: robotisering. Al decennia geleden, toen er steeds meer robots verschenen in fabrieken, waren werknemers bang dat er geen banen voor hen zouden overblijven. Nu, met de ontwikkelingen van AI, zullen er ook bepaalde functies vervallen, vertelt Paul. “Veel werkzaamheden met een herhalingspatroon zullen vervangen worden door AI. Maar in een kenniseconomie biedt dat juist ook kansen. Artificial Intelligence is supergoed in het combineren, verwerken en presenteren van bestaande kennis. Er is dan meer tijd voor de mens om écht creatieve, nieuwe ideeën te genereren. Artificial Intelligence kan dat niet.”
Verbinding met de werkplek
En hoe zit het met het vooroordeel dat Gen-Z de job-hop-generatie is? Volgens Paul is dat aan een aantal dingen te wijten. “Kijk bijvoorbeeld naar de presentaties van leiders, waarin ze er prat op gaan dat het bedrijf zoveel winst heeft gemaakt in het afgelopen jaar. Daar zijn werknemers helemaal niet in geïnteresseerd. Ze willen graag weten of de klanten enthousiast waren en hoe succesvol hun projecten zijn geweest.” Volgens Paul is het belangrijk om voor iedere medewerker helder te maken hoe hun eigen prestaties bijdragen aan het bedrijf als geheel. “Gen-Z wil de directe impact zien van hun werk en begrijpen hoe slim de grote puzzel van je bedrijf in elkaar is gezet.” Ook is het belangrijk je te realiseren dat loyaliteit een andere betekenis heeft voor de jongste generatie collega’s. “Zij zijn vooral loyaal aan zichzelf. Past het bedrijf wel bij hen? Ze voelen heel snel aan dat dit niet het geval is als het werk ze voor een té groot deel opslokt. Dan klopt het in de basis al niet. Met burn-outs als mogelijk gevolg.”
Omvallen en opstaan
Hoe futuristisch dat het ook allemaal klinkt, er vallen voor Gen-Z ook nog wel een paar lessen te halen. Er zijn mooie dingen voortgekomen uit de corona-periode, zoals het thuiswerken en zoom-calls, maar ook minder mooie dingen. “Gen-Z verbindt heel makkelijk digitaal, maar fysiek vinden sommigen dat nog moeilijk en vervelend. Ze hebben een groot deel daarvan gemist. Ze kunnen daardoor bijvoorbeeld moeilijk hun ei kwijt. En ook daar ligt zeker een kans als leidinggevende om met aandacht te luisteren en hen te leren om echte relaties aan te gaan van mens tot mens.”