De sloop van winkelcentrum Midas in Asten is begonnen. Omwonende wachten af op wat het nieuwe winkelcentrum zal brengen voor het dorp.
De PlayStation is jarig: hoe de console mateloos populair werd én bleef
TILBURG – Het is dertig jaar geleden dat in Japan de eerste PlayStation wordt vermarkt door Sony. De console is meteen een doorslaand succes en verschijnt een jaar later ook in Europa en Noord-Amerika. Gamejournalist Ron Vorstermans heeft wel een vermoeden waar de spelcomputer zijn populariteit aan te danken heeft.
“Het succes van de PlayStation kwam eigenlijk volledig uit de lucht vallen”, begint Vorstermans. “Sony had namelijk helemaal geen ervaring met het ontwikkelen van spelcomputers.” Het ontstaan van de console is namelijk te danken aan een geklapte deal met een andere Japanse producent van consoles: Nintendo.
“Het idee was dat Sony een CD-rom zou produceren voor de spelconsoles van Nintendo. Maar Nintendo trok zich terug uit de deal, waarna Sony besloot om zelf een console te ontwikkelen en de concurrentiestrijd aan te gaan”, legt Vorstermans uit. De eerste PlayStation verscheen in 1994 op de Japanse markt, maar was een jaar later ook te koop in Noord-Amerika en Europa.
Marketing
Vorstermans kan wel een vinger leggen op de onmiddellijke populariteit van de console: “De marketing vanuit Sony was op en top. De PlayStation maakte gamen ‘cool’, en dat is ook hoe Sony het bracht. Daarna kwamen er simpelweg hele goede spellen uit die alleen op de PlayStation gespeeld konden worden.”
,, De PlayStation maakte gamen ‘cool’ “
In de jaren die volgden groeide de console verder in populariteit. De PlayStation 2, de opvolger die in 2000 verscheen, is tot op de dag van vandaag de meest verkochte console wereldwijd. Maar ook de meest recente versie, die in 2020 verscheen, werd ruim 65 miljoen keer verkocht.
Vorstermans ziet hoe Sony de laatste jaren haar strategie aan heeft gepast om te zorgen dat de consoles ook populair blijven. “Je ziet dat Sony zich de laatste jaren vooral richt op de games die uitkomen. Dat moeten gewoon goede spellen zijn. Er wordt veel uitgegeven om de spellen steeds meer filmisch te maken en groter aan te pakken.” Daarnaast gaat Sony ook veel samenwerkingen aan om hun spellen terug te laten komen in de vorm van films en series.
Toekomst van consoles
Een reëel gevaar voor spelconsoles als de PlayStation is dat gamen via de cloud steeds populairder wordt, maar Vorstermans vermoedt dat de spelcomputers voorlopig nog relevant zullen blijven. “Gamen via de cloud gaat via een server. Zo’n server heeft altijd vertraging, terwijl gamen via een console wel direct gaat. Er is dus een goede internetverbinding nodig om via de cloud te gamen. Er zijn delen in de wereld waar gamen via de cloud simpelweg geen optie is.”
NPO-audiobaas zegt in principe nee tegen AI-dj’s, maar houdt slag om de arm
NPO-audiobaas Jurre Bosman ziet in de toekomst geen plek voor AI dj’s in plaats van menselijke dj’s, toch houdt hij een slag om de arm. Dit vertelt hij op het congres ‘Ai in de muziekindustrie’ dat plaatsvond op maandag 2 december. ‘Het is niet mijn ideaal, maar misschien wordt het op een gegeven moment wel geaccepteerd, ook door het publiek.’
Zo vertelde Bosman onder andere dat echte dj’s vervangen door AI dj’s niet op de agenda staat bij de NPO. Toch wendt Bosman het schip niet volledig af. ‘Het is niet mijn ideaal, maar misschien wordt het op een gegeven moment wel geaccepteerd, ook door het publiek.’ Bosman noemt als voorbeeld een experiment wat de NPO gedaan heeft met radio-dj Jeroen van Inkel. Ze lieten de ‘echte’ Van Inkel een stukje radio maken. Ook werd door een ‘AI’ van Inkel hetzelfde draaiboek voorgedragen. Bosman liet beide stukjes horen en concludeerde dat qua stem het aardig hetzelfde klinkt maar dat de ‘AI’ Van Inkel de jeu en tone of voice mist die de ‘echte’ Van Inkel wel heeft.
Zo ziet Bosman op andere gebieden zowel voordelen als nadelen van AI. Zo ziet hij voor AI een rol weggelegd bij het ondertitelen van audio. Zeker met het oog op de besparingen op de publieke omroep kijkt de NPO ernaar waar het mogelijk is te besparen. Ook ziet hij AI als een nuttige tool om het publiek betere suggesties te geven, door middel van het mijnen van data. ‘We kunnen het publiek andere suggesties zien, in plaats van meer van hetzelfde, wat je toch op meerdere platforms ziet. Uiteraard met respect voor alle privacy maatregelen.’
Toch is Bosman niet enkel positief over AI. Zo benoemt hij de enorme hoeveelheid stroom die AI gebruikt. ‘Als het gaat om het afschakelen van de FM op termijn omdat het zoveel stroom kost, dan is het eigenlijk een gekke beweging om AI een steeds grotere rol te geven. De vraag is dan ook of het wel past in de beweging die wij als publieke omroep willen maken door duurzaam en bewust te zijn.’ Ook is Bosman kritisch op de eventuele vooroordelen die AI met zich meebrengt. ‘AI leert van het internet en het internet is lange tijd gedomineerd door witte mannen en dit kan leiden tot fouten en vooroordelen. Dit is iets waar we scherp op moeten zijn.’
Het congres ‘AI in de muziekindustrie’ vond afgelopen maandag plaats in het muziekgebouw aan ‘t IJ. Het werd georganiseerd door BumaStemra, Sena en NVPI en had als doel samen met sectorgenoten bij te praten over de ontwikkelingen van AI in de wereld van muziek.
Instagram hackers slaan weer toe: hoe voorkom jij dat je slachtoffer wordt?
Het is jou misschien ook wel opgevallen, de Instagram hackers zijn weer bezig. Doormiddel van één klik op een link kan het zijn dat je jouw Instagram account niet meer terug krijgt. Maar hoe kan het nou dat mensen hier nog steeds intrappen?
Nora was hier helaas de dupe van, haar Instagram account werd gehackt. Een vriendin van haar was gehackt, en de hacker ging via haar account DM’s doorsturen. In die DM werd er gevraagd om op haar te stemmen, om co-host te worden voor een podcast van Spotify. Nora klikte hierop en nu is ze haar account verloren.
De hacker
De hacker was een man uit Nigeria, hij ging foto’s van zichzelf posten op de gehackte accounts. In Nigeria heb je heel veel Instagram hackers, en in India bijvoorbeeld veel mensen via een callcenter. Hackers kunnen content plaatsen op jouw account en dat kan je er vervolgens niet meer vanaf halen. In sommige gevallen gebruiken hackers gestolen accounts om spam of aanstootgevende content te posten. Waarom deze man foto’s van zichzelf heeft geplaatst is niet duidelijk, zelfs ethisch hacker Wouter van Dongen zou het niet weten.
Phishing
Phishing is een van de meest gebruikte methode van nu, ‘’het werkt overal’’, zegt Wouter. Doormiddel van phishing stelen hackers gegevens via nepberichten zoals bijvoorbeeld de DM die Nora had ontvangen. Hackers worden hier specifiek voor getraind, er wordt heel goed over nagedacht. Waarom trappen mensen nog steeds in zo’n overduidelijke neppe link? ‘’Er wordt tegenwoordig zoveel op ons afgevuurd, een foutje is snel gemaakt,’’ zegt Wouter.
Makkelijke wachtwoorden de grootste oorzaak
Het hergebruiken van wachtwoorden of het kiezen van een eenvoudig wachtwoord is een van de grootste oorzaken hiervan. We worden er zo vaak op gewaarschuwd maar het gebeurd nog steeds. ‘’Iedereen is hier schuldig aan, zelfs ik,’’ zegt Wouter. Het is zo simpel om een wachtwoord te kiezen die je al kent, dat is een gemak.
Hoe kan je het voorkomen?
Het beste en belangrijkste volgens Wouter is: dat je een tweefactorauthenticatie gebruikt. Als een hacker op jouw account wilt inloggen zal jij eerst een sms krijgen met een code. Deze code kan de hacker niet kunnen zien dus is jouw account goed beschermd.
Enthousiasme over ouderensport in Tilburg: ‘Het is veel meer dan alleen bewegen’
Er heerst ‘seniorisme’ in Nederland. Dit is de conclusie die de Nederlandse Sportraad laatst trok op basis van waarnemingen. De behoefte en noodzaak van ouderen om te bewegen worden volgens de Sportraad niet genoeg serieus genomen, maar hoe zit dat in Tilburg? Bij MFA Het Kruispunt in Tilburg lijkt het tegenovergestelde. ‘Het is ook een manier om je sociale contacten te behouden.’
‘In 2040 bestaat ruim een kwart van de bevolking uit 65-plussers’, aldus Tom van ’t Hek, voorzitter van de NL Sportraad. ‘Het is belangrijk dat deze groep mensen vitaal blijft, omdat ze nog steeds een grote bijdrage aan de samenleving leveren. Dus laten we ouderen juist stimuleren om te bewegen in plaats van af te remmen.’
Ook in Tilburg wordt er veel ondernomen om senioren aan het sporten te krijgen. Zo is er op de gemeentelijke website een uitgebreide lijst te vinden met activiteiten voor senioren. Deze variëren van simpele gymnastiek tot yoga en Qi Gong. Ze vinden allemaal plaats in buurthuizen en gymzalen door de hele gemeente.
Bij binnenkomst in het buurtcentrum merkte je meteen dat er veel animo was. Een relatief drukke gymzaal met ongeveer dertig sportieve senioren en een fanatieke coach die de mensen aanstuurt. Op temperamentvolle muziek bewogen de senioren mee op de maat.
Jerry Penso, gymdocent voor de gymuurtjes bij MFA Het Kruispunt, vindt bewegen essentieel voor senioren. Het grootste probleem volgens hem ligt bij de kosten. ‘Kosten en de laagdrempeligheid zijn de grootste problemen voor ouderen. Hier in Tilburg kost een uurtje bewegen bijvoorbeeld vier euro, maar in Amsterdam, waar ik ook les geef, is het in bepaalde wijken gratis. Ook lopen sommige ouderen met een rollator, en als het dan regent of sneeuwt, gaan deze mensen niet een kwartier naar de gymzaal lopen.’
Penso benoemt dat er ook een grotere gedachte achter het bewegen zit. ‘Ik laat mijn mensen in de les zingen en praten. Waarom? Omdat mensen misschien wel een week alleen thuis zitten. Dus naast dat hun stembanden gewoon getraind moeten worden, kan het ook helpen om eenzaamheid te verhelpen.’
De ouderen uit Tilburg zelf zijn erg blij met de lessen. ‘Iedereen doet hier naar eigen kunnen. Iemand die moeite heeft met opstaan kan gewoon blijven zitten, en anderen kunnen echt losgaan. Iedereen is welkom en het is goed betaalbaar!’
”Begin zo vroeg mogelijk met leestechnieken”, aldus hoogleraar leesgedrag
Begin zo vroeg mogelijk met voorlezen en pas verschillende leestechnieken toe zegt, Roel van Steensel, hoogleraar leesgedrag. Er zijn drie belangrijke vaardigheden die leesvaardigheid bevorderen, aldus van Steensel: “mondelinge taal, kennis van letters en klankbewustheid”.
“Je kan niet vroeg genoeg beginnen, bouw een voorleesritueel in. Via voorlezen wordt veel aangereikt” zegt van Steensel. Zo zou het de kennis van letters en de mondelinge taal sterk bevorderen. Verder is het belangrijk om ook dingen als gedichten te lezen met kinderen, zo bevorder je namelijk de klankbewustheid. Wanneer de klankbewustheid hoger is, is het ook makkelijker om nieuwe woorden te leren. Hierdoor krijgen de kinderen meer zelfvertrouwen in hun leesvaardigheid en zien we dat kinderen sneller zelfstandig naar boeken grijpen.
Op scholen zegt van Steensel dat ze beter langer met één onderwerp bezig kunnen zijn. Dit zou helpen met de leesmotivatie omdat dit de kennisontwikkeling helpt, “lees- en kennisontwikkeling gaan hand in hand”. Wanneer iemand meer kennis heeft over een bepaald onderwerp creëer je een expertise wat weer zorgt voor meer zelfvertrouwen in het lezen. Hierdoor creëren ze ook meer achtergrondkennis waardoor ze andere concepten makkelijker begrijpen.
Dit is in tegenstelling tot begrijpend lezen waar kinderen verschillende teksten krijgen die niet in verband staan met elkaar. Hierdoor doen ze geen expertise kennis op. Dit zou ervoor zorgen dat kinderen het lezen meer als een taak gaan zien, wat negatief voor de leesmotivatie werkt.
Veel problemen in het dagelijks leven
Minder goed zijn in lezen kan veel negatieve gevolgen hebben op je dagelijks leven stelt van Steensel, “we leven in een informatiesamenleving en veel van die informatie is in tekst”. Zo zou het slechter lezen ook invloed kunnen hebben op het invullen van formulieren. Formulieren zijn vaak in zware taal geschreven, die moeilijk te ontcijferen is als je taalontwikkeling niet goed is.
Tot slot zegt van Steensel dat goed lezen je kritisch denken beter kan maken. Als je gedetailleerd leest, leer je ook om in je hoofd zo gedetailleerd te denken. Dit vertaalt dan weer naar kritisch denken. Wanneer je goed bent in kritisch denken, zou je beter presteren in je schoolloopbaan en dus voor heel je leven.
Al langer een probleem
Al eerder deed het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) onderzoek naar het leesgedrag van jongeren. Zo vonden zij dat 65 procent van tieners (13 tot 19 jaar) in 2006 nog las, waar dat in 2016 nog maar 40 procent was. Jongvolwassenen (20 tot 34 jaar) maakte een nog sterkere daling mee, zij gingen van 87 procent naar 49 procent.
‘Cyber Monday’: worden we kortingsmoe?
De kortingen vliegen je om de oren voor de feestdagen. Na ‘Black Friday’ is op maandag 2 december het broertje ‘Cyber Monday’ aan de beurt. Maar weten de consumenten wel dat het bestaat?
Waterrecycling is de nieuwe sleutel tot duurzame woningbouw en drinkwatervoorzieningen.
De prijs van drinkwater stijgt aanzienlijk. Voor 2025 verhogen Vitens en Waterbedrijf Groningen hun tarieven met bijna 11 en 13 procent en andere waterbedrijven volgen. Een van de oorzaken zijn inflatie en hogere kosten. Tegelijkertijd wordt de druk op de watervoorraden steeds groter door de groei van de bevolking en veranderingen in het klimaat. Ondanks dit blijft drinkwater relatief goedkoop en gebruiken veel mensen het zonder erbij stil te staan. Dat moet anders.
Waterrecycling als oplossing
Met technologieën die grijswater, zoals water van de douche of wasmachine, zuiveren. Kan dit water veilig opnieuw worden gebruikt, bijvoorbeeld voor het doorspoelen van het toilet of voor de wasmachine. Hierdoor kan het gebruik van drinkwater met gemiddeld 40 procent worden verminderd. Ook wordt de hoeveelheid afvalwater met 40 procent teruggebracht, wat helpt om riolen beter te beschermen tegen overbelasting bij extreme regenval.
Andere landen
‘’In het Verenigd Koninkrijk kennen ze een “water offset regulation”. Simpel gezegd mag een wijk alleen uitgebreid worden als de gebruikte drinkwaterhoeveelheid voor de gehele nieuwe wijk niet stijgt. Stel: er is een wijk met 10.000 m3 drinkwatergebruik en hier wil men 300 nieuwe woningen bouwen. Dan zouden die woningen alleen gebouwd mogen worden als er waterbesparende maatregelen in de bestaande en nieuwe gebouwen worden toegepast zodat het totaal niet boven 10.000 m3 drinkwatergebruik in de nieuwe situatie komt.’’ Aldus Nick Post, water specialist & regulations
Belang voor de toekomst
Hergebruik van water is essentieel voor Nederland. Zonder waterbesparende maatregelen kan de bouw van zo’n 300.000 van de benodigde 900.000 woningen tot 2035 onmogelijk worden door een tekort aan drinkwater. Door lokaal water te recyclen, kan duurzame woningbouw mogelijk gemaakt worden.
Wat kan de consument doen?
Nick Post: ‘’Er zijn eenvoudige besparingstips zoals het dichten van de kraan tijdens tandenpoetsen, de spaarknop van de wc gebruiken en korter douchen. Dit zijn gedragsveranderingen waarvan wij weten dat die heel moeilijk zijn om consequent vast te houden. Daarom hebben wij met Hydraloop een hergebruiksysteem zodat het gedrag niet hoeft te worden aangepast, maar er toch 40% drinkwaterbesparing wordt gerealiseerd.’’
Dalende opbrengst tabaksaccijns, BBB pleit voor terugdraaien accijnsverhoging
De opbrengsten van de accijns op rookwaren blijven dalen. Op Prinsjesdag werd de verwachte opbrengst in de begroting al met 400 miljoen euro verlaagd. Uit de jongste cijfers blijkt nu dat er nog eens 150 miljoen euro minder aan accijns in de schatkist binnenkomt.
Volgens onderzoek van het RIVM is tien procent van de rokers gestopt en achttien procent minder gaan roken door de accijnsverhoging. Vanaf 1 april werd de accijns per pakje van 20 sigaretten verhoogd van 5,87 euro naar 7,81 euro, waardoor rokers nu 11,10 euro voor zo’n pakje kwijt zijn. Opvallend detail is dat de onderzoekers ook zien dat er meer buitenlandse sigaretten worden gerookt: het percentage is gestegen van 24-28 procent naar 35-39 procent.
Grenstreken
Voor BBB-Tweede Kamerlid Henk Vermeer is de nieuwste tegenvaller in de accijnsopbrengst reden om voor te stellen de accijnsverhoging terug te draaien. Hij interpreteert de cijfers zodanig dat het enige dat afneemt de belastinginkomsten van de overheid is, terwijl het aantal rokers niet aantoonbaar daalt.
En daar blijft het volgens Niels van Elzakker, eigenaar van de Primera-zaak in Hoogerheide, niet bij. ,,Ondernemers in grensstreken missen extra verkoop, waardoor de staat ook minder opbrengst uit BTW en vennootschapsbelasting ontvangt”, legt hij uit.
Dat de accijnsopbrengst ruim een half miljard lager uitvalt dan verwacht, is bevestigd door het ministerie van Financiën. Wat de oorzaak daarvan is en of het terugdraaien van de accijnsverhoging leidt tot een extra inkomstenstroom, weet het departement nog niet.
Mailcontact
,,Ik zeg altijd: de Nederlandse koopmansgeest is dood in Den Haag. Rokers worden disproportioneel op kosten gejaagd en betalen hun accijns nu in het buitenland. We horen dat elke dag en zien dat sommige mensen met lage inkomens die niet mobiel zijn, onevenredig hard worden geraakt in hun portemonnee”, aldus Van Elzakker.
Voor de Tweede Kamerverkiezingen had de ondernemer mailcontact met Mona Keijzer, die toen nog door de BBB als premierskandidaat werd gepresenteerd, om haar op dit ‘probleem’ te wijzen ,,Ze zou het intern bespreken, dat is nu wellicht actueel.”
Jongeren
KWF Kankerbestrijding is in ieder geval tegen het terugdraaien van de accijnsverhoging op tabak. Volgens woordvoerder Gemma van den Boog is de accijnsverhoging niet bedoeld om de staatskas te spekken, maar om te voorkomen dat jongeren gaan roken. ,,Het onderzoek van het RIVM toont aan dat de accijnsverhoging een effectieve maatregel is om roken te ontmoedigen. De drie p’s, waaronder het verhogen van de prijs valt, vormen een gouden regel op het gebied van preventie, die ook door de Wereldgezondheidsorganisatie wordt aangehaald.”
Strenger afvalbeleid in Tilburg: vuilnisbakken blijven staan bij vervuiling
Momenteel hangt de gemeente gekleurde kaarten aan afvalcontainers als het afval niet goed is gesorteerd. Maar ze zijn nu ook bezig met een nieuw traject rondom afval scheiden. Tilburgers scheiden namelijk hun afval minder goed dan gemiddeld, blijkt uit cijfers van het CBS. Maar met wat voor traject zijn ze bezig en wat betekenen die gekleurde kaarten?
Nieuw traject
De gemeente Tilburg is bezig met een traject om ervoor te zorgen dat het afval beter gescheiden wordt. Dankzij dit traject zouden vuilnismannen (duo)containers mogen laten staan bij ernstige vervuiling. De (duo)container wordt dan niet geledigd en bij de volgende inzamelronde wel, mits het afval op de juiste manier is gesorteerd. Ze zijn ook bezig om meer in te zetten op communicatie om inwoners te informeren over juiste afvalscheiding.
Afvalkaartensysteem
De gemeente Tilburg gebruikt een systeem met drie soorten kaarten. Als je afval voor de eerste keer niet goed is gesorteerd, dan krijg je de gele kaart ter waarschuwing. Een oranje dient als tweede waarschuwing en een rode kaart volgt als laatste waarschuwing. Die rode kaart kan leiden tot een boete van maximaal €100. Dit systeem is bedoeld om inwoners bewuster te maken van een betere afvalscheiding, maar niet iedereen is tevreden.
Afvalcontrole
Maar hoe wordt er gecontroleerd of het afval wel goed gescheiden is en wie controleert dat? Een woordvoerder van de gemeente Tilburg legt het uit. Er wordt willekeurig gecontroleerd of het afval goed is gescheiden in de duocontainers. Dit wordt gedaan door vuilnismannen en door de afvalcontroleurs, zij lopen vooruit op de route. Ze kijken globaal in de containers of het er allemaal goed uitziet en ze zien al snel of het goed gesorteerd is door de deksel te openen. De zakken maken ze, meestal, niet open. Bij ondergrondse afvalcontainers kan dat nog weleens anders zijn. Als hier niet goed gesorteerd is zoeken ze in de zakken naar een bonnetje of iets dergelijks. Zo kunnen ze achterhalen van wie het is.
Studentenhuis
Isa, die in een studentenhuis woont met 29 andere, vindt het systeem onrechtvaardig. “Waarom zou ik moet betalen voor iets wat een ander fout doet? Dat is niet eerlijk,” zegt ze. Ze legt uit dat het lastig is om met 30 mensen afval op de juiste manier te scheiden. “Er is altijd wel iemand die het in de foute bak gooit,” zegt ze. Maar volgens de gemeente moeten ze bij de huisbaas zijn. Een medewerker legt uit dat de boete op de naam komt van de belastingplichtige, in dit geval: de huurbaas.
