Stichting 113 zelfmoordpreventie bestaat vandaag 15 jaar. Nog steeds is zelfdoding nummer een doodsoorzaak onder jongvolwassenen. Al 15 jaar is de missie van de stichting een samenlevingwaarin niemand eenzaam, impulsief of radeloos overlijdt door zelfdoding.

Het boek Morgen beginnen we weer opnieuw werd dinsdag 1 oktober gelanceerd ter gelegenheid van dit jubileum. Schrijvers Aafke Romeijn, Daan Heerma van Voss en Etchica Voorn schreven verhalen over personages die het plezier in hun leven zijn kwijtgeraakt, maar aan het einde van de tunnel toch hoop vinden. Schrijver Abdelkader Benali verbond deze verhalen aan elkaar in het voorwoord. Het boek is tot stand gekomen in samenwerking met 113 en per boek gaat er twee euro naar het 113 Fonds. 

Tijdens de lancering waren de kinderen van Jan Mokkenstorm, de inmiddels verleden oprichter van 113, aanwezig. De eerste exemplaren werden aan hen overhandigd als symbool van dank en ter nagedachtenis aan zijn werk, zo vertelt Emmie Overbeek, communicatieadviseur bij 113. Psychiater Jan Mokkenstorm nam contact op met diverse organisaties en stichtingen die al geruime tijd hulp boden aan mensen met suïcidale gedachten en gevoelens. Samen creëerden zij een stevig platform voor online zelfmoordpreventie, dat op 7 oktober 2009 werd gelanceerd.

In de afgelopen 15 jaar is suïcidepreventie in Nederland steeds meer genormaliseerd. “De belangrijkste verandering is dat suïcidaliteit steeds minder een taboe wordt,” aldus Emmie Overbeek. Waar het vroeger een onderwerp was dat vaak werd vermeden, wordt er nu openlijker over gesproken, zowel binnen de zorg als in de samenleving. Jaarlijks raken steeds meer mensen betrokken en durven zij hun verhalen te delen. “Dat merken we bijvoorbeeld aan campagnes als ‘1K Z1E J3’ en de ‘Wereld Suïcide Preventie Week (WSPW)”.

Om de voortgang te meten, voert 113 jaarlijks een meting uit via een extern onderzoeksbureau, dat ook onderzoek doet naar de naamsbekendheid van de stichting. “Hieruit is gebleken dat 88% van de mensen in Nederland weet wat 113 is; dat cijfer groeit gestaag,” vertelt Overbeek. Desondanks blijkt uit onderzoek dat middelbare mannen minder snel over hun problemen praten. Het delen van ervaringen van mensen die suïcidale gedachten hebben of hebben gehad, is essentieel voor het doorbreken van het taboe. De stichting onderstreept ook het belang van toegankelijke hulp, zoals de hulplijn van 113.

Het boek is bedoeld om te vieren dat ze 15 jaar bestaan, tegelijkertijd betekent het ook dat ze stilstaan bij wat er in 15 jaar gebeurd is. “Het blijft een gekke combinatie om enerzijds te vieren dat je 15 jaar bestaat, en anderzijds zien we nog steeds een noodzaak om te blijven bestaan, dus daarin zit altijd een soort balans”. 

Veel honden kampen met gedragsproblemen, maar er zijn geen landelijke cijfers om een helder beeld van de omvang te schetsen. Dit maakt het lastig om effectieve maatregelen te nemen. Mandy van Gelder, eigenaar van Hondencentrum WRAF, biedt met haar methode van interne hondentraining een oplossing voor eigenaren die tegen gedragsproblemen bij hun viervoeters aanlopen.

Interne hondentraining als oplossing

Mandy van Gelder, eigenaar van Hondencentrum WRAF, richt zich op het oplossen van gedragsproblemen bij honden door middel van interne training. Dit concept, dat zij al sinds 1995 toepast, ontstond toen ze begon met het in huis nemen van probleemhonden. “Veel eigenaren hadden geen tijd of zin om zelf een training te volgen. Ze vroegen me of ik hun hond voor hen kon trainen, en zo ontstond het idee voor interne hondentraining,” vertelt Mandy.

Mandy is gespecialiseerd in angst- en agressieproblemen. “Deze problemen zijn vaak moeilijk te hanteren voor eigenaren. Het is een opluchting voor hen dat ik hen hierbij kan helpen.” Ze benadrukt dat elke hond unieke problemen heeft, zoals uitvallen naar andere honden, angst of agressie. “Daarom stem ik de training altijd af op de specifieke behoeften van de hond.”

Een groot voordeel van interne training is dat Mandy zelf de volledige controle heeft over het proces. “Ik kan het precies afstemmen op wat de hond nodig heeft,” legt ze uit. Regelmatig zet ze haar eigen honden in om te helpen bij de training. “Vooral bij onzekere honden helpt het om een stabiele hond te hebben die kan laten zien hoe het hoort.”

Gebrek aan cijfers

“Er worden geen landelijke cijfers bijgehouden van het aantal honden met gedragsproblemen. Hierdoor is het moeilijk in te schatten hoe groot het probleem daadwerkelijk is,” vertelt Niels Kalkman, woordvoerder van de Dierenbescherming. Hij stelt dat met concrete cijfers en oorzaken betere conclusies kunnen worden getrokken en gerichte maatregelen kunnen worden genomen.

“Stel dat uit onderzoek blijkt dat teckels vaker gedragsproblemen vertonen omdat ze te vroeg bij hun moeder worden weggehaald, dan zou je regels kunnen opstellen om ervoor te zorgen dat deze honden langer bij hun ouders blijven,” legt Kalkman uit. “Of als uit cijfers blijkt dat pitbull-achtige rassen vaker betrokken zijn bij bijtincidenten, dan zou je bijvoorbeeld eigenaren kunnen verplichten om een cursus te volgen om agressieproblemen beter te beheersen. Zonder deze gegevens blijft het lastig om effectieve oplossingen te vinden. Iedereen is het erover eens dat er iets moet gebeuren, maar zonder concrete inzichten blijft dat een uitdaging.”

Het proces van interne training

Tijdens de interne training verblijft de hond in een pension, van waaruit Mandy hem dagelijks ophaalt om te trainen. “Ik houd de eigenaar voortdurend op de hoogte met updates,” zegt ze. Wanneer de eigenaar zijn hond weer ophaalt, volgt een sessie waarin theorie en praktijk worden doorgenomen. “We besteden de laatste dag veel tijd aan praktijkoefeningen, zodat de eigenaar precies weet hoe hij zijn hond moet begeleiden.”

De interne training duurt doorgaans drie weken. “Vaak zie je al snel duidelijke verbeteringen,” vertelt Mandy. “Maar het is cruciaal dat de eigenaar de regels en patronen blijft volgen na de training.” Onder Mandy’s begeleiding wordt er samen geoefend in verschillende situaties, zoals een wandeling door de stad of een bezoek aan een terras.

“Veel mensen kiezen voor interne training omdat ze zelf geen tijd hebben om hun hond intensief te trainen, of omdat ze het combineren met een vakantie,” legt Mandy uit. “Hun hond krijgt de aandacht die hij nodig heeft, en zij komen terug naar huis met een beter opgevoede hond.”