Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft de klacht van een groep Portugeese jongeren niet-aanvankelijk benoemd. Duarte Agostinho en anderen klaagden 33 Europese landen aan, waaronder Nederland. Deze landen zouden te weinig doen om hun klimaatdoelstellingen te halen, waar ze de mensenrechten mee schenden.
De jongeren hebben een nationale rechtszaak overgeslagen en zijn meteen naar het Europees Hof gestapt. Dat was voor het EHRM ook de reden om de zaak af te wijzen. Het Hof vond dat er geen speciale reden is geconstateerd om een nationale zaak over te slaan. De verzoekers hebben gefaald om de nodige stappen te nemen, waardoor de nationale rechtbanken hun essentiële rol niet konden vervullen. De zaak is daarom niet-ontvankelijk benoemd. Als het Hof de zaak zou aannemen, zou dat een ‘radicale’ breuk zijn met de normale gang van zaken.
Extinction Rebellion
Berthe van Soest, woordvoerder van Extinction Rebellion, vindt het fijn dat de zaak überhaupt in behandeling is genomen door het Hof, maar noemt het ook heel kwalijk dat het niet is aangenomen. “De landen falen duidelijk om alle burgers te beschermen tegen klimaatverandering. Het is heel erg dat deze zaak is afgewezen gezien de tijd die ons rest. We zitten in een klimaatnoodtoestand, er is echt haast geboden.”
Het is overigens de eerste keer dat het EHRM uitspraak doet over klimaatdoelstellingen, en dat is volgens Van Soest positief, maar er gaan ook alarmbellen rinkelen. “Het is droevig dat burgers naar zo’n hoge raad moeten stappen om te zorgen dat ons leven beschermd wordt. Het is echt zorgelijk dat overheden dat niet zelf doen”. Bij Extinction Rebellion zijn ze blij dat het EHRM nu betrokken is, maar tegelijkertijd toont het volgens hun ook het probleem aan. “Het is bitterzoete blijdschap, want dit is eigenlijk het bewijs dat overheden falen.”
Zwitserland wel schuldig
Van de drie zaken, hebben de rechters er één wel schuldig verklaard. Dat was de klacht van de Zwitserse ouderen, ook wel ‘Klimaseniorinnen’, tegen de Zwitserse overheid. De Klimaseniorinnen klaagden dat de overheid te weinig zou doen tegen toenemende hittegolven en oplopende temperaturen, wat hun gezondheid in gevaar kan brengen. De overheid is door de rechters schuldig verklaard op Artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dit artikel gaat over het respecteren van privé- en familieleven. “Dat is heel belangrijk. Tegelijkertijd vinden we dit ook nog niet voldoende en blijven we het nodig vinden dat er actie ondernomen wordt voor alle burgers”, legt van Soest uit.
Foto: ANP/Lex van Lieshout