Je scrolt even op social media en je komt er weer een tegen: een deepfake. Dit is een video waarbij je met behulp van kunstmatige intelligentie, iemand dingen kan laten zeggen of doen die zijzelf niet hebben gedaan. Deepfakes zijn al lang niet meer alleen voor entertainment, want ze worden steeds vaker gebruikt voor chantage. Dit blijkt uit cijfers van Helpwanted.
Het aantal slachtoffers van online misbruik stijgt, dat blijkt uit cijfers van de hulplijn Helpwanted van Offlimits. Vorig jaar kregen ze ruim 5000 meldingen binnen van sextortion, het chanteren van iemand met naaktbeelden. Dit komt neer op bijna 14 meldingen per dag. Ook zien ze een stijging in het aantal AI-gegenereerde beelden. Waar er vorig jaar 10 meldingen binnenkwamen, zijn het er nu al 27.
Hoewel het maken van een goede en realistische deepfake met slechts één foto nog lastig is, werkt het toch effectief als chantagemiddel, vertelt technologie-expert Jarno Duursma. “Mensen zijn vanzelfsprekend heel zuinig op hun reputatie. Je wil niet dat de rest van de wereld een video ziet waarop jij cocaïne snuift of een seksueel expliciete handeling verricht.” Zelfs een minder goed gemaakte deepfake werkt goed als misleiding, omdat veel mensen de video’s niet zorgvuldig bekijken en letten op onjuistheden.
“Ze zijn al geloofwaardig als het best goed lijkt”, vertelt Duursma. Dit maakt het ook moeilijk om een deepfake te onderscheiden van een echte video. “Er zijn wel methodes of software, maar dit zijn allemaal dingen waar je veel moeite voor moet doen.” In de nabije toekomst worden deepfakes steeds realistischer en makkelijker om te maken. De technologie evolueert razendsnel en wordt voor iedereen toegankelijker. “Mensen moeten ervan uitgaan dat alles wat je online ziet en hoort door AI is gemaakt. We leven gewoon in een nieuw, ander tijdperk”, aldus Duursma.
Mocht je slachtoffer zijn van sextortion, raadt Helpwanted aan om bewijs te verzamelen en aangifte te doen. Sextortion is namelijk strafbaar. “Wees voorzichtig met wat je deelt en stuur vooral geen deepfake video’s rond. Dus ook al is het grappig of aanstootgevend, doe het alsjeblieft niet”, voegt Duursma toe. Op deze manier kan je jezelf en anderen het beste beschermen.
