In 2029 moet negentig procent van alle statiegeldproducten worden gerecycled, dat staat in een nieuw Europees wetsvoorstel. Fabrikanten van statiegeldmachines, zoals TOMRA, zien daarmee een goede verkoop tegemoet. Op de website van TOMRA staat dat supermarkten verdienen op de aanschaf van emballage-automaten, dit blijkt alleen niet het geval.
Momenteel is een emballage-automaat voor supermarkten boven de tweehonderd vierkante meter verplicht. Supermarkten krijgen van Verpact voor deze automaten een ‘handlings fee’, een vergoeding voor het hebben van zo’n machine. Verpact is de instantie in Nederland die de zorg draagt voor de statiegeldregeling. Deze vergoeding zou kostendekkend moeten zijn en hier mag geen winst bij worden gemaakt.
“Winst maken moet je met een knipoog zien”
Op de vraag hoe het kan dat supermarkten winst maken reageerde Koen van Tankeren, de woordvoerder van Verpact, erg verbaasd: “dat vind ik een hele rare bewering”. Volgens TOMRA zouden supermarkten in theorie ‘ongeveer 10 euro winst’ kunnen maken per maand, echter is dit in de praktijk nog niet voorgekomen. Ze vertelden hierbij wel dat je “winst maken met een knipoog moet zien”. Maar aangezien de vergoedingen kostendekkend moeten zijn heeft Verpact ze op de desinformatie aangesproken. Een dag later heeft TOMRA dit van hun site gehaald.
Vergoedingen
Verpact legt uit dat er regelmatig opnieuw naar de vergoedingen van supermarkten gekeken wordt om te voorkomen dat ze winst maken. Vergoedingen worden om de tijd dus verhoogd of verlaagd afhankelijk van de kosten van supermarkten. TOMRA verteld dat de vergoeding per aantal flesjes en blikjes wordt bepaald. Ook wordt een deel van de machine voor de supermarkten vergoed. Hoe vaak zo’n vergoeding wordt gecontroleerd, daar wil Van Tankeren verder niet op ingaan.
Ondanks dat Verpact periodiek opnieuw naar de vergoedingen kijkt, laten meerdere supermarkten weten dat de machines voor meer kosten zorgen sinds de invoering van het statiegeld op blikjes. Zo raken de machines sneller vies en moeten ze daarom vaker per dag schoongemaakt worden. Dit brengt extra personeelskosten met zich mee. Een landelijke supermarkt bevestigt dat dit af en toe leidt tot meer kosten dan de grootte van de vergoeding.
Europees wetsvoorstel
Voordat het Europese wetsvoorstel ook echt definitief wordt moeten de Europese raad en -parlement in het najaar nog een laatste keer stemmen. TOMRA, de fabrikant van de statiegeldmachines geeft aan voorbereid te zijn op de extra verkoop zodra deze wet ook echt ingaat. Verpact verteld hierbij ook dat we nog niet bij die negentig procent zijn, maar dat er geen reden is om ons zorgen te maken: “ons streven is sowieso om dat te halen, we zijn in ieder geval goed op weg. Die laatste loodjes, de laatste paar procent, die wegen het zwaarst.” De bedoeling is dat er het komend jaar 4500 extra inleverpunten bijkomen, vertelt Van Tankeren.
