Er zijn bepaalde dingen die een aantal keer per jaar moeten. Naar de kapper gaan is er één van. Je maakt de afspraak, loopt naar binnen, neemt plaats in de stoel en dan begint de ellende. Het lijkt een ongeschreven regel dat er tijdens een knipbeurt ook een gesprek moet plaatsvinden. Dat gesprek, dat zo onlosmakelijk lijkt verbonden met de knipbeurt, voelt voor mij vaak onnodig en zelfs een beetje overdreven. Van het moment dat je in de stoel plaatsneemt tot het moment dat je opstaat, is er een soort verplichting om te praten. Over het weer, je weekendplannen, hoe het op school gaat. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat je je bijna schuldig voelt als je dat gesprek niet voert.
Begrijp me niet verkeerd, ik heb niets tegen de kapper. Sterker nog, ik ben heel blij dat ze er zijn. Het is in mijn optiek een waar vakmanschap om een mooi kapsel te knippen. Maar de vraag blijft hangen: waarom wordt het gezien als vanzelfsprekend dat we in gesprek gaan? Je komt binnen voor een nieuw kapsel, maar krijgt er een gesprek bij als cadeau. Voor mij voelt dat sociale aspect vaak als een verplichting, iets wat erbij hoort, maar wat ik liever zou overslaan.
Voor veel mensen is smalltalk een prettige manier om contact te maken. Voor diegenen is het fijn dat het kappersbezoek een sociale component heeft. Maar het zou fijn zijn als het geen verplichting zou hoeven zijn, als de klant de keuze heeft om stil te zijn zonder dat het ongemakkelijk wordt. De afwezigheid van een gesprek zou niet perse een gebrek aan beleefdheid of interesse moeten betekenen.
Wat hierbij ook stoort, is het idee dat stilte ongemakkelijk zou zijn. Alsof het niet goed is om gewoon stil te zitten zonder de leegte op te vullen met woorden. Stilte kan juist prettig zijn. Het kan een moment van reflectie zijn, een manier om even los te komen van de hectiek van de dag. In een tijd waarin we voortdurend omringd zijn door prikkels, zou het verfrissend zijn om juist in die kappersstoel even niets te hoeven doen. Alleen zitten en je haar laten knippen.
Misschien is het tijd dat we het stilzwijgen tijdens een knipbeurt normaliseren. Niet uit onbeleefdheid, maar simpelweg omdat je er geen behoefte aan hebt. Het is niet onvriendelijk om stilte te verkiezen boven een gesprek.
Ergens denk ik dat kappers soms zelf ook die druk voelen om te praten. Misschien gaan zij ervan uit dat klanten het verwachten, dat er iets mis zou zijn als er geen gesprek plaatsvindt. Maar ik denk dat er genoeg klanten zijn die juist opgelucht zouden zijn als die sociale verplichting wegvalt. Een knipbeurt is immers ook een dienst. Je komt voor een kapsel, niet voor het verhaal van de zoon van de buurvrouw van de kapper, want daar gaat het vaak heen.
In een ideale wereld zou de kapper tijdens het maken van de afspraak vragen of er wel of geen interesse is in een gesprek. Zo kunnen de kapper en klant die voorkeur geven aan stilte met elkaar worden gematcht, en andersom. Als je zin hebt om te praten, doen we dat. Als je liever in stilte kniptijd doorbrengt, dan is dat net zo goed.
