Sinds het einde van de jaren negentig is het bibliotheekgebruik gestaag afgenomen. Kort na de coronapandemie heeft deze trend echter een ommekeer gemaakt. Het aantal bibliotheekleden is voor het tweede jaar op rij opnieuw gestegen. Veel Jongeren worden lid van de bibliotheek, waarom is dit?
Bron: CBS
Van de 3,61 miljoen leden zijn er 2,3 miljoen jonger dan achttien jaar. Aangezien kinderen en jongeren onder de achttien gratis lid kunnen worden, komt het niet als een verrassing dat de meeste leden geen contributie betalen. Toch meldt het CBS een opmerkelijke stijging van 16 procent in het aantal leden tussen de 18 en 20 jaar tussen 2022 en 2023. Dit suggereert dat veel jongeren ook na hun gratis lidmaatschap betrokken blijven bij de bibliotheek.
Aernout van der Does – directeur van de Rabobank Oost-Brabant – Die zegt in het beleidsplan van bibliotheken midden Brabant 2025-2028 dat de stijging in het aantal jonge leden uitgelegd worden doordat “De kerken en kroegen in dorpen sluiten. De Bibliotheek lijkt nu de nieuwe plek waar mensen graag samenkomen. Er ontstaat hier nieuw leven rond initiatieven met sociale en maatschappelijke impact. Een gezellige plek waar je kennis kunt opdoen en ondersteuning kunt krijgen op een uiteenlopend aantal vraagstukken.”
Het blijkt dus dat bibliotheken transformeren tot sociale en culturele ontmoetingsplaatsen, waar meer wordt geboden dan alleen boeken. Bezoekers kunnen deelnemen aan workshops, lezingen, makerspaces en gamingactiviteiten. Bovendien zijn bibliotheken uitgegroeid tot populaire studielocaties voor studenten, die de rustige en stimulerende omgeving waarderen.
Hoewel jarenlang werd bezuinigd op bibliotheken – wat een belangrijke oorzaak van de dalende bezoekersaantallen is geweest – komt daar binnenkort verandering in. Vanaf 2025 ontvangen gemeenten extra financiële middelen om hun bibliotheken te ondersteunen. In 2023 en 2024, konden gemeenten al subsidie aanvragen voor de oprichting of verbetering van bibliotheken, maar niet iedere gemeente maakte hier gebruik van. Hierdoor moesten veel vestigingen moesten sluiten. Nu zet het kabinet zich actief in om ervoor te zorgen dat iedere Nederlander binnen een redelijke afstand toegang heeft tot een bibliotheek. Deze financiering stimuleert de verdere ontwikkeling van bibliotheken en draagt bij aan de groeiende populariteit onder zowel jongeren als volwassenen.
Bron: CBS
Maar ook neemt de belangstelling voor de traditionele functie van de bibliotheek weer toe. Sinds 2021/2022 is er weer een stijging zichtbaar in het aantal uitgeleende boeken. Dit laat zien dat de bibliotheek tegenwoordig niet alleen een moderne ontmoetingsplek is, maar ook haar oorspronkelijke rol als kenniscentrum blijft vervullen.
