Uit recent onderzoek van de Europese gezondheidsdienst (ECDC) en de World Health Organization (WHO) is uitgekomen dat er een stijging is in het aantal tuberculose besmettingen. Hoe komt dit en wat kunnen we er tegen doen?
In het jaar 2023 zijn er in Europe 7500 kinderen onder de vijftien jaar gediagnosticeerd met tuberculose (tbc). Dit is een stijging van 10% in vergelijking met vorig jaar. In alle leeftijdsgroepen zijn er ongeveer 225.000 nieuwe gevallen van tbc gevonden in Europa en Centraal Azië. Van die gevallen waren er ongeveer 39.000 in Europa. In Nederland is omgerekend 4.5 op elke 100.000 besmet. Hoe komt het dat er steeds meer mensen met tbc rondlopen in Europa?
Deze oploop in tbc gevallen wordt hoogstwaarschijnlijk beïnvloed door de oorlog in Oekraïne. Zo komt tbc vaker voor bij armere mensen die de ziekte niet goed kunnen behandelen. Door de oorlog staat het contactonderzoek in Nederland onderdruk en kan tbc makkelijker het land in komen. Zo zegt Wilbert Bitter – hoogleraar medische en moleculaire microbiologie, Amsterdam UMC – dat er door de oorlog steeds meer oost Europeanen naar west Europa vluchten. Dit kan een oorzaak zijn voor de stijging in tbc die als infectieziekte zich snel kan verspreiden.
Om deze stijging tegen te gaan zal Nederland de screening maatregelingen aan moeten scherpen. Screening houd in dat mensen die Nederland binnen komen gecontroleerd woorden op ziektes zoals tbc. Ook moeten de geïnfecteerde de hulp krijgen die ze nodig hebben om zo de verspreiding tegen te gaan. Veel mensen denken dat de ziekte al uitgestorven is, maar dit is niet waar. De ziekte blijft zeker voorkomen en er moet meer aandacht voor zijn. Als Europa deze stappen volgt kan het de stijging van tbc gevallen tegenhouden.
In een wetenschappelijk artikel uit 2024 geschreven door dr. sc. nat. Bettina Schulthess – hoofd van de afdeling Mycobacteriologie van de universiteit van Zurich – en prof. dr. Adrian Egli – directeur van het instituut medische microbiologie aan de universiteit van Zurich. Wordt deze opvatting van Wilbert Bitter ondersteund. De oorlog in Oekraïne heeft een unieke impact op de tbc controle in Europa. Oekraïne is een van de landen waar tbc het meeste voorkomt meldt het WHO. Elk jaar lopen er 90 op de 100.000 inwoners tbc op. Dus van de 40 miljoen zijn dat er ongeveer 36.000 per jaar. Ook is er een hoger graad van multiresistente tbc in Oekraïne. Door de oorlog zijn er minsten 6 miljoen mensen gevlucht naar Hongarije, Polen, Roemenië, Slovakije en Moldavië vanuit Oekraïne. In Polen zijn de screening voor Oekraïense vluchtelingen redelijk mild. Alleen mensen met zichtbare symptomen worden gecontroleerd op ziekten. Een van de gevaren daarvan is dat mensen die besmet zijn met tbc niet altijd meteen ziek worden. Er zijn soms gevallen van latente tuberculose waarbij het pas later actief wordt. Door dit soort gaten in de tuberculose controle in Europa kan de ziekten zich verder verspreiden.
