De kogel is door de kerk bij NAVO-landen: 5 procent van hun economie gaat in de toekomst naar defensie. 3,5 procent gaat naar defensie-uitgaven, 1,5 naar aanverwante zaken. Daarnaast werd de vergadering afgesloten met een slotverklaring waarin Rusland expliciet als een bedreiging wordt bestempeld.

In de aanloop naar de topontmoeting is lang op de achtergrond gesteggeld over de besluiten die zijn genomen. De norm van 5 procent uitgaven werd lang gevraagd door de Amerikaanse president Trump, dat is hem nu gelukt. De bestempeling van Rusland als bedreiging is tevens voor de lange termijn, en vormt een bedreiging voor de Euro-Atlantische veiligheid (het gebied waarin de meeste NAVO-landen zich bevinden).

Verder gaat het in de slotverklaring over Oekraïne, waarin de NAVO beloofd om het land te blijven steunen en is er herbevestigd dat alle lidstaten zich volledig committeren aan artikel 5. Daarin staat dat een aanval op één een aanval is op allen.

Persconferenties

Na afloop van de top gaven Mark Rutte, Dick Schoof en president Trump persconferenties. In een gesprek met demissionair premier Schoof gaf Trump aan dat de top ‘fantastic’ was. In een persconferentie geeft Rutte aan dat het ‘Den Haag Defensie-investeringsplan’ (de 5 procent norm) het belangrijkste resultaat van de top in Den Haag. 

De Franse president Emmanuel Macron spreekt zich uit tegen een handelsoorlog tussen NAVO-leden. “We kunnen als bondgenoten niet tegen elkaar zeggen dat we meer moeten uitgeven en tegelijkertijd een handelsoorlog tegen elkaar voeren, dat heeft geen zin”, zei Macron tegen verslaggevers.

In de persconferentie van Trump stond de Amerikaanse president ongeveer drie kwartier de media te woord. Tegenover een Spaanse verslaggever gaf hij aan met handelssancties te komen tegenover Spanje omdat het niet meedoet aan de nieuwe NAVO-norm. “We zijn bezig met een handelsdeal, nou we laten hen dubbel betalen”, zei Trump.

Volgende top

Ook kwam er in de slotverklaring naar buiten dat de NAVO-top van volgend jaar in Turkije plaats zal vinden. Dat was vorig jaar al afgesproken, maar vandaag in Den Haag bevestigt. Een jaar later, in 2027, lijkt Albanië het aangewezen land te zijn, maar dat is nog niet zeker.

Open deuren

Hoewel de vergadering achter gesloten deuren plaatsvond, gaan de deuren van het World Forum vanavond alsnog open. Bijna 5000 mensen bezoeken woensdagavond na afloop van de top het World Forum. Direct omwonenden kregen een uitnodiging en online kon er worden ingeschreven voor een bezoek. De tour was binnen drie uur volgeboekt.