Eén op de vijf jongeren heeft het afgelopen jaar gevapet, blijkt uit onderzoek van het Trimbos Instituut. Het gaat hierbij om jongeren tussen de 12 en 25 jaar, waarvan ruim 23 procent tussen de 15 en 17 jaar is. De cijfers worden door artsen ‘alarmerend’ en ‘zorgwekkend’ genoemd. Maar hoe komen minderjarigen aan vapes? 

In de tabakswinkel mogen vapes verkocht worden, maar hier gelden wel eisen voor. “We denken dat veel jongeren vapen door de slimme marketingtrucjes van de tabaksindustrie”, verteld arts-epidemioloog Esther Croes van het Trimbos Instituut tegen RTL Nieuws. “Fabrikanten hebben een enorm palet aan smaakjes, geurtjes en kleurtjes in zo’n vape gestopt om jongeren nicotineafhankelijk te maken”, aldus Croes. 

In tabakswinkels worden enkel vapes verkocht aan meerderjarigen. Toch komen ook minderjarigen aan vapes. Er zijn zelfs minderjarige verkopers, die verkopen aan minderjarigen. Zo ook een 16-jarige student in Veenendaal: “Ik verkoop de vapes nu zo’n vier tot vijf maanden. Het grootste deel van de mensen waar ik het aan verkoop zijn minderjarig, maar aan iemand die onder de 14 jaar is, verkoop ik niks.” 

Minderjarige doorverkopers 

“Ik koop vapes in via een man die ze op zijn beurt weer koopt bij een groothandel inkoopt. Ik betaal hem dan contant en haal ze bij diegene in de buurt op om de het weer door te verkopen. Ik ben hiermee begonnen omdat ik extra geld nodig heb en dit een snelle manier is om te verdienen. Ook zijn er veel vrienden van mij die vapen en bij mij kunnen ze goedkoper vapes halen dan ergens anders”, aldus de 16-jarige student. 

Het Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) antwoordt het volgende over de verkoop: “Doorverkoop is voor ons niet te achterhalen, waardoor hier geen cijfers over zijn. We houden situaties waarbij grote hoeveelheden illegale producten worden ingeslagen en doorverkocht in de gaten. Hierbij maken we gebruik van meldingen die we zelf via onze website van burgers ontvangen, bijvoorbeeld bezorgde ouders. Ook maken we gebruik van meldingen van politie en douane. In enkele gevallen hebben we daarbij opgetreden omdat de producten niet aan de eisen voldeden.” 

Smaakjesverbod 

Tot en met 1 januari 2024 mogen vapes nog een smaakje hebben, maar hierna wordt een smaakjesverbod ingesteld.  “Ik ben nog steeds van plan door te gaan met de verkoop van vapes, als de smaakjes verboden worden. Mijn verwachting is dat het dan juist beter gaat lopen, omdat mensen toch vapes met een smaakje willen. Als ze die niet in de winkel kunnen kopen gaan ze het wel ergens anders kopen zoals bij dealers”, verteld de doorverkoper. Waar de vapes met smaken vandaan gehaald kunnen worden, is nog niet bekend.