Zondag 27 oktober zijn de parlementsverkiezingen in Bulgarije. Dit is niet de eerste keer sinds 2021. Voor de zesde keer binnen drie jaar tijd is het kabinet daar gevallen. Wat betekent dat de Bulgaren ongeveer elke vier maanden naar de stembus moeten. “Ik hoop dat er 20 procent van de bevolking gaat stemmen, maar ik vrees dat dat minder gaat zijn”, vertelt Antoaneta Dimitrova Bulgarije expert.
Antoanata is gespecialiseerd in hervormingen en ondermijning van de rechtsstaat in Polen, Hongarije, Bulgarije. Met pijn kijkt ze toe hoe de politiek in het land eraan toegaat en het land steeds minder democratisch wordt. Voordat ze vragen beantwoordt over de verkiezingen, vertelt ze wat achtergrondinformatie over de politiek in Bulgarije.
“Rumen Radev speelt een belangrijke rol binnen de Bulgaarse politiek, hij is president van Bulgarije. Sinds 2017 is hij aan de macht. Je kunt hem omschrijven als een voormalig socialist en momenteel erg pro-Russisch. Hij heeft meer macht dan die zou moeten hebben, mede door het feit dat hij pro-Russisch is. Daarnaast speelt de meest gevestigde partij, GERB, een belangrijke rol. Je kunt deze zien als de basis van het parlement. Deze valt te vergelijken met de VVD jarenlang in Nederland. Zij hebben sinds 2009 de macht. Het gaat er nu steeds om, wie wilt er met de partij GERB samenwerken. Lukt het vormen van een coalitie niet? Dan valt het kabinet weer.”
Gaat de bevolking nog naar de stembus?
“De opkomst zakt elke nieuwe verkiezing ongeveer met 10 procent. We zitten nu rond de 20 procent van de bevolking die gaat stemmen. Ik snap ook wel dat de Bulgaren niet naar de stembus gaan. Er ontstaat desinteresse, omdat het nu al zolang duurt voordat de coalitie slaagt. Ook heeft de bevolking er totaal geen vertrouwen meer in dat het überhaupt gaat werken. Dit wantrouwen wordt ook alleen maar groter. Waarom zouden ze überhaupt nog gaan stemmen?”
“Daarnaast kan ik niet zeggen dat het in het land super slecht gaat. Slecht bestuur heeft zeker invloed op een land, maar je zou eigenlijk verwachten dat het een stuk slechter zou gaan. De economie in het land is stabiel. Wat betekent dat het overgrote deel van de bevolking het ook goed heeft in de portemonnee, dus mensen zijn niet per direct ontevreden.”
Waar gaat het steeds fout?
“Bulgarije wordt sinds 2020 ‘geregeerd’ door kortstondige regeringen. Anti-corruptieprotesten hielpen een einde te maken aan een coalitie onder leiding van de centrumrechtse GERB-partij. Sinds die tijd, in corona, zijn er nieuwe partijen bijgekomen en bestaande partijen weer populair geworden, vooral extreemrechtse partijen. ‘Revival’, een voorbeeld van zo’n partij, krijgt veel steun van Rusland. De media beïnvloedt en voedt alles ook heel erg.”
“In Bulgarije is er ook zeker corruptie, dat uit zich in vriendjespolitiek binnen het bestuur. Het lijkt af en toe wel een versmelting tussen de rechterlijke, politieke een zakelijke elite. Maar goed, dit is in landen als Italië en Griekenland niet anders. Het is erg dat het gebeurd, maar niet schokkend dus. Daarnaast is er binnen de partijen ook onrust. Eigenlijk zijn er ook een aantal partijen die helemaal niet in een coalitie willen werken. Ze willen alleen heersen.”
Wat verwacht u dat de uitslag gaat zijn?
“Het valt super moeilijk in te schatten wat de uitkomst gaat zijn. Allereerst omdat het een hele gevoelige situatie is en daarnaast is de uitkomst natuurlijk afhankelijk van de opkomst. Laat deze nou erg laag zijn. Pas als er ongeveer 30 procent van de bevolking gaat stemmen kun je een inschatting maken van de uitkomst. Ik ben bang dat ze dat niet gaan halen.”
“De uitslag kunnen we in de eerste week van november verwachten. In Bulgarije gaat het stemmen deels via machines en deels op papier. Daarom duurt het tellen langer. Ik kan wel zeggen dat we in ieder geval instabiliteit kunnen verwachten. Deze verkiezingen zijn meer onzeker dan normaal.”
