Het boek Positieve Neurologie van neurowetenschapper Ben van Cranenburgh gaat met name over de positieve aspecten van neurologische aandoeningen, waaronder dementie. Het boek verscheen begin januari. Volgens Van Cranenburgh worden dementerenden vaak onderschat, omdat niet alle eigenschappen tegelijk achteruitgaan. Hij vindt dat de manier hoe we naar mensen met dementie kijken, moet veranderen. “Iedereen heeft sterke en zwakke kanten en wij zijn in deze maatschappij vaak gericht op de zwakke kant.” 

Bij een virusinfectie strijdt het virus tegen je immuniteit. Dat is hetzelfde bij ziektes als dementie. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen met een gezonde leefwijze vaak pas op latere leeftijd geheugenverlies ervaren, ook als ze er al een tijdje mee rondlopen. Van Cranenburgh is daarnaast geen voorstander van dementerenden verzorgen in verpleeghuizen. “Ze verpieteren daar. Een beschaafde maatschappij zou mensen met bijvoorbeeld alzheimer een zinvolle dagbesteding geven, zodat ze er nog bij horen.” 

Parkhuis

In Warmenhuizen, een Noord-Hollands dorpje, zijn vier kleine woningen te vinden die samen Parkhuis worden genoemd. In elk huis wonen zeven dementerenden die een woonkamer en tuin delen met een konijn als huisdier. “We zorgen ervoor dat er altijd wat te doen is. Nu is een bewoner met mijn collega de was aan het wegbrengen bijvoorbeeld”, zegt Mirjam, een medewerker van Parkhuis. Er zijn altijd medewerkers van Parkhuis aanwezig om met de dementerenden gezamenlijk te eten en te kletsen, maar volgens Mirjam is het het mooiste als er ook regelmatig bezoek komt van naasten of dat de bewoners soms door familie worden opgehaald.

Meerdere perspectieven

Bart Oomens, de zoon van een bewoner van Parkhuis, kijkt verbaasd wanneer hij hoort over het boek Positieve Neurologie. “Dementie- daar is niet veel positiefs aan. Eigenlijk ben je je moeder gewoon kwijt. Geestelijk dan, want lichamelijk is ze er nog.”

“Veel mensen denken dat dementerenden bijna niks meer kunnen”, legt Van Cranenburgh uit. Hij meent dat mensen met dementie politieke discussies bijvoorbeeld niet meer begrijpen, maar nog wel kunnen dansen, tennissen of zingen. 

In Parkhuis spelen de bewoners regelmatig spelletjes voor de gezelligheid en om het geheugen van de dementerenden een beetje te trainen. “We spelen vaak vragenderwijs”, legt Mirjam uit. “De vragen zijn dan wel toegespitst op vroeger, zodat ze ze kunnen begrijpen.” Er worden in Parkhuis daarom vaak liedjes en spreekwoorden van vroeger opgehaald.

In het moment leven

Medewerker Mirjam ziet dementie vanuit twee kanten: haar vader zit zelf ook in Parkhuis. Ze hoort om zich heen weleens dat het geen zin heeft om met een dementerende iets leuks te doen, omdat ‘mijn vader of moeder het toch zo weer vergeten is’. Mirjam is het hier echter niet mee eens. “Je moet je richten op het moment. Als iemand nu plezier heeft, moet je dat moment koesteren.”