Volgens de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding (NCAB) is er een dringende behoefte aan een betere controle op de inhoud van buitenlandse boeken die automatisch in Nederland worden verkocht. Zo bevat een boek in de catalogus van de Bruna een fictief verslag dat een vergadering onder Joodse mannen beschrijft, bedoeld als bewijs dat er een Joods complot bestaat om de wereldheerschappij te verwerven. De NCAB heeft al in voorgaande jaren initiatieven gelanceerd om de verkoop van antisemitische boeken bij grote retailers te voorkomen, maar dit blijkt nog niet genoeg.
Zo ging het onder andere fout bij Amazon, Bol.com, en dit jaar ook bij Bruna. Zo was er bijvoorbeeld een titel als ‘Over Joden en hun leugens’, een heruitgave van een antisemitisch pamflet uit de zestiende eeuw van de Duitse theoloog Maarten Luther, beschikbaar op de website. “Een steeds groter deel van de boekverkoop is online. Dit stelt ons voor nieuwe uitdagingen. Er is een nieuwe aanpak nodig om de verkoop van antisemitische content tegen te gaan”, aldus Eddo Verdoner, Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding. Samen met grote boekenretailers werkt de NCAB aan betere filters en screeningmethoden om haatdragende titels vroegtijdig te detecteren en uit de schappen te halen.
Hoe kwamen deze boeken Bruna binnen?
Boekenwinkel Bruna neemt miljoenen titels over van buitenlandse boekengroothandels zoals Libri en Ingram. Deze collecties bevatten ook antisemitische boeken, zoals delen van The Culture of Critique-trilogie van complotdenker Kevin B. MacDonald. Volgens een onderzoek van BNR nieuwsradio controleert de Bruna niet genoeg op de inhoud van deze automatisch overgenomen boeken, en belanden deze titels ongefilterd in de winkels en op de website.
Bruna’s moederbedrijf, Audax Retail, werkt inmiddels samen met andere platforms om de controlemechanismen te verbeteren. “Wij willen zorgvuldig omgaan met de vrijheid van meningsuiting, maar ook voorkomen dat we haatdragende content verkopen”, aldus Bol.com, dat al deelneemt aan het initiatief.
Oplossingen voor de toekomst
De NCAB en grote retailers willen samen een nieuwe aanpak ontwikkelen om antisemitische en extremistische content te blokkeren. Begin 2025 organiseert de NCAB een bijeenkomst met vertegenwoordigers van webshops en platforms om ervaringen en plannen uit te wisselen, zodat dit probleem in de toekomst beter kan worden voorkomen.
