Er is steeds minder animo voor het beroep als burgemeester, dat meldt demissionair minister Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken). In 2016 solliciteerden gemiddeld dertig mensen wanneer een gemeente een burgemeester zocht. Dit aantal is in 2023 gedaald naar achttien. Zowel het ministerie van Binnenlandse Zaken als het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) probeert al langer mensen aan te moedigen te solliciteren.
In 2023 zijn 36 gemeenten op zoek gegaan naar een burgemeester. Gemiddeld toonden 5 vrouwen en 13 mannen interesse om de ambtsketen om te doen. Om belangstelling te wekken voor het vak, organiseren het ministerie van Binnenlandse Zaken en het NGB trainingen en oriëntatieprogramma’s.
Het ministerie doet nu onderzoek naar de redenen achter de afname in sollicitanten. “Dit is een trend die we nauwlettend volgen en die verschillende oorzaken kan hebben. Denk bijvoorbeeld aan de krapte op de arbeidsmarkt die we breder in de samenleving zien. Maar mogelijk ook zaken die te maken hebben met de aantrekkelijkheid van het ambt, zoals toename van agressie en intimidatie richting politiek ambtsdragers”, aldus een woordvoerder van het ministerie. De Jonge heeft vorig jaar 2,5 miljoen euro toegekend voor de verbetering van de beveiliging van lokale en regionale bestuurders, waaronder ook burgemeesters. “Omdat we niet weten wat de precieze oorzaak is, willen we hier in 2024 onderzoek naar gaan doen. Aan de hand daarvan kunnen we vervolgens kijken of en welke gerichte maatregelen we moeten en kunnen nemen”, gaat de woordvoerder verder.
Het vak van burgemeester wordt als zwaarder ervaren, mede door toenemende taken en financiële druk op gemeenten, geeft een rapport van het NGB uit 2020 aan. De polarisatie in politiek en maatschappij speelt ook een rol, waarbij burgemeesters, die boven de partijen zouden moeten staan, vaak ongewild in politieke conflicten worden betrokken.
