Afgelopen dinsdag organiseerde Free Press Unlimited, een internationale persvrijheidorganisatie, een evenement in de Nieuwspoort in Den Haag. Naar aanleiding van de verkiezingen maakte ze hun nieuwe politieke persvrijheidmeter bekend. Dat is een index die laat zien hoe de grootste partijen van Nederland over dit thema nadenken. Als afsluiting zijn de Free Press Awards uitgereikt aan twee bijzondere journalisten.
Het evenement
Tijdens het evenement kwamen belangrijke onderwerpen binnen de persvrijheid uitgebreid ter sprake. Vakkundige gastsprekers zoals Sjoerd Sjoersma (D66), politiek verslaggever Wilco Boom en Corine de Vries, hoofdredacteur van verschillende lokale dagbladen, kwamen aan het woord. Verschillende voorbeelden werden aangehaald die duidelijk weergaven dat de persvrijheid- en veiligheid in Nederland geen gegeven is. Zo werd de moord op Peter R. de Vries en het besluit van NOS om de logo’s op busjes te verwijderen besproken. Zodra de persveiligheid wordt aangetast, kan er een angstcultuur onder journalisten ontstaan. Na een angstige gebeurtenis zullen velen van hen in de toekomst wel twee keer nadenken voordat ze een kritisch oordeel vellen of een gevoelig onderwerp aankaarten, zo werd verteld tijdens het evenement.
Persvrijheid in de politiek
Met de Tweede Kamer verkiezingen vlak om de hoek, wou Free Press Unlimited een overzicht maken waarin te zien is welke politieke partijen zich inzetten voor persvrijheid. De organisatie heeft vier criteriapunten bedacht om te meten hoe de partijen zich inzetten voor persvrijheid: algoritmen en desinformatie, toegang tot betrouwbare informatie, persvrijheid wereldwijd én de veiligheid van journalisten. Free Press Unlimited heeft onderzocht wat de partijen in de campagnes beloven, welke moties ze indienen op het gebied van persvrijheid en ze hebben het stemgedrag onder de loep genomen. Op basis hiervan hebben ze een overzicht gemaakt: de persvrijheidmeter.
De lancering
De persvrijheidmeter werd officieel bekendgemaakt door cabaretier Katinka Polderman. Ze had een luchtige PowerPoint vol met amateuristische tekeningen en special effects en maakte grappen zoals: “Eén Sywert van Lienden staat gelijk aan negen miljoen.” Aan het eind van de presentatie kwam naar boven dat D66 en Volt een gedeelde eerste plek krijgen op de persvrijheidmeter. Deze partijen laten duidelijk zien dat zij zich hard willen maken voor een betere persvrijheid- en veiligheid in het land. Onderaan staat Forum voor Democratie samen met de Partij voor de Vrijheid. Beide scoren ze erg slecht op alle onderdelen. De volledige persvrijheidmeter is te vinden op de website van Free Press Unlimited.
Newcomer of the Year-Hans Verploeg Award
De eerste prijs, de Newcomer of the Year-Hans Verploeg Award, ging naar Holiancar Contreras. Zij deed verslag vanuit het Venezolaans-Colombiaanse grensgebied. Sinds 2020 probeert de Venezolaanse president Maduro onafhankelijke media het zwijgen op te leggen. Kritiek op het regime is verboden en veel journalisten zijn het land ontvlucht. Ondanks alle beperkingen, zoals het slechte bereik en de beperkte transportmogelijkheden, bracht Holiancar mensenrechtenschendingen aan het licht. Met deze award won de veelbelovende journalist een media-gerelateerde studiebeurs naar keuze.
Most Resiliant Journalist Award
De Most Resiliant Journalist Award ging naar de vrouwelijke, Koerdische journalist en activist Dicle Müftüiğlu. Ze wordt al jaren juridisch lastiggevallen en onderdrukt in haar werk. Dicle deinsde niet terug voor deze dreigingen. Vanwege haar activisme zit ze momenteel vast in de Turkse Sincan-gevangenis, in afwachting op haar straf, waardoor ze haar prijs niet persoonlijk in ontvangst kon nemen. Ongegronde beschuldigingen beweren dat ze banden heeft met de Koerdische Arbeiderspartije (PKK). Journalisten zoals Dicle worden op deze manier beperkt in het vrijgegeven van betrouwbare, onafhankelijke informatie aan het publiek. Dicle ontvangt een geldprijs van €10.000 voor haar doorzettingsvermogen, in de hoop dat dit haar verder zal helpen om haar journalistieke werk voort te zetten.
