In Velden, vlakbij Venlo, wordt al jarenlang ‘Gekke Maondaag‘ gevierd. Een initiatief dat vanuit vereniging de Wuilus georganiseerd wordt. Maarten Jansen, de vorst én voorzitter van deze GMV (Gekke Maondaag Vereniging), vertelt over de bijzondere dag. Ook laat Prins Teun I het een en ander los over zijn adellijke titel.
Wat wordt er met Gekke Maondaag gevierd? De Gekke Maondaag is ieder jaar op de laatste maandag van januari. Mits de dinsdag ook nog binnen de maand valt. Het valt dus los van de Vastelaovend. Maarten: ”Wat er precies wordt gevierd met de Gekke Maondaag is eigenlijk wel grappig. Het feest bestaat al jarenlang.” Wat er gevierd wordt is een ludiek protest tegen het gilde van Velden dat jaren geleden plaats heeft gevonden. Het gilde was een belangrijke groep mensen in het dorp die de goede orde bewaarde. ”Als de goede koe van een boer bijvoorbeeld was overleden, dan regelde het gilde dat er de volgende dag weer een nieuwe koe stond. Het gilde ging vaak naar de kroeg en mocht daar gratis ‘gildenbier’ drinken. Alleen mannen van boven de dertig of mannen die samenwoonden mochten zich bij het gilde aansluiten. De anderen; Boerenknechten en vrijgezellen, moesten vaak op de boerderij passen. Zij kwamen in protest. Die mensen zijn op de maandag, de dag na het gild, met hun kleren binnenstebuiten langs de deuren gegaan voor eten, om dit in de kroeg op te eten. Dit is Gekke Maondaag genoemd. Al die jaren later wordt deze ludieke opstand nog gevierd en vanuit vroeger bestaat de regel dus dat onze prins altijd onder de dertig moet zijn en niet samenwoont.”
Wat maakt de Gekke Maondaag zo mooi? ”Wat het voor mij vooral doet, is dat het natuurlijk in mijn eigen dorp is. Wat ik zo knap vind aan de Gekke Maondaag is dat de lokale mensen het op de hak nemen. Ze zien de humor er echt in. In Venlo en Blerick is het met Vastelaovend vooral gericht op pracht en praal. Hier in Velden wordt nog genoeg humor gezien en iedereen kan met dingen lachen.” Velden is een van de enige die Gekke Maondaag vieren in Nederland, Grubbenvorst doet het ook, maar Maarten geeft aan dat de inwoners van Grubbenvorst Velden hebben gekopieerd: ”Wij waren echt de eerste. Dat maakt het ook speciaal om in Velden te wonen. Door de Gekke Maondag hebben wij een speciaal dorp”, aldus Maarten.
Op welke manier verschilt Gekke Maondaag van de Venlose Vastelaovend? Maarten vertelt dat er in Venlo ieder jaar een thema is, waar heel de optocht zich aan moet houden. In Velden wordt juist op lokale gebeurtenissen ingegaan en heeft iedereen vrij spel. Het gaat om humor en herkenbare dingen. Het hoeft niet te netjes. ”Wij lopen als raad wel in pak, maar wij werken met weinig tot geen protocollen. In de stad is het ook erg leuk en daar geniet ik net zo goed, maar in het dorp zie je mensen die je goed kent en waar je mee bent opgegroeid, dat is mooi.” Maarten kiest nu prinsen uit die hij bijvoorbeeld voetbaltraining heeft gegeven of waar hij op heeft gepast: ”Zo heb je misschien als klein kind aan iemands handje gelopen bij de optocht en drink je een paar jaar later samen jouw eerste biertje. Dát is de charme van onze Gekke Maondaag; Je viert het met een hechte gemeenschap, waar iedereen elkaar kent.”
De Gekke Maondaag lijkt inmiddels wel meer op de Vastelaovend dan eerst. Dat is vooral zo omdat je sinds twee jaar in Velden, in een grote tent kan feesten. Voorheen was dit in de, vaak drukke, kleine stamkroeg. Ook omdat er veel animo is vanuit buiten het dorp wordt het feest groter gevierd. Maarten: ”Er is nergens anders zoiets te doen in dat laatste weekend van januari. Als we de Gekke Maondaag tegelijkertijd met de Vastelaovend zouden doen, zouden er veel minder mensen komen en zouden we een veel kleinere optocht hebben omdat iedereen dan naar de stad trekt.”
De jongensdroom van Prins Teun I Het worden van prins in Velden is, sinds dat Teun Berden op de basisschool zat, al een droom geweest voor hem: ”Toen de prins op school langs kwam, keek ik daar altijd erg naar op. Mijn opa en oom zijn ook prins geweest, dus dat maakt het extra speciaal. Van hen hoorde ik altijd de gaafste verhalen en nu mag ik dat zelf meemaken dus het is een ontzettende eer. Ze kunnen uit zoveel mensen kiezen en dan pakken ze mij eruit. Heel bijzonder. Ik merk ook als ik in pak ben, dat mensen naar me opkijken. Iets wat ik zelf als kleine jongen ook deed bij de prins. Gek om zelf mee te maken, want het stelt eigenlijk niet super veel voor.”
Het feest in de tent is voor Teun hét hoogtepunt. Vier dagen lang in een bomvolle tent het vieren van dé dorpse traditie. In het weekend van de Gekke Maondaag is er al feest en op dinsdag gaan ze nog even door. ”Van tevoren keek ik met spanning, maar ook heel veel enthousiasme naar dit weekend. Achteraf ben ik erg tevreden. De Gekke Maondaag heeft eigenlijk niks te maken met de Vastelaovend in Venlo. Het is dan wel steeds meer op elkaar gaan lijken door de drukte en het grote feest, maar hier in Velden is het veel persoonlijker. In de optocht worden lokale mensen voor de gek gehouden en komen er allerlei actuele dingen uit het afgelopen jaar naar voren. Het is een erg mooi feest, wat wij als klein dorpje goed voor elkaar krijgen.”