Op 14 september heeft de Europese Centrale Bank (ECB) aangekondigd dat zij de rente voor de tiende opeenvolgende keer zal verhogen in een poging om de hardnekkige inflatie onder controle te krijgen. De rente is gestegen van 3,75 procent naar 4 procent en deze verhoging zal ingaan vanaf 20 september.

Niet eerder ging de rente zo snel omhoog. De ECB geeft aan dat ze de aanhoudende inflatie hiermee willen terugdringen. “Als de inflatie te hoog is, helpen renteverhogingen om de inflatie terug te krijgen naar ons doel van 2% op middellange termijn”, schrijft de ECB. De ECB benadrukt dat hoewel de inflatie afneemt, dit proces te langzaam gaat waardoor de inflatie te hoog blijft.

De aankondiging van de renteverhoging heeft echter gemengde reacties opgeroepen. Belegger Frank Boddeke, die actief is op de aandelenmarkt, is niet tevreden met de beslissing. “Zelf beleg ik in de aandelenmarkt, waardoor een renteverhoging erg slecht uitpakt, want hogere rentetarieven verhogen de kosten van leningen. Bedrijven kunnen daardoor hogere kosten ervaren bij het financieren van hun activiteiten en projecten. Dit kan hun winstgevendheid onder druk zetten, wat invloed kan hebben op de aandelenkoersen.” Koen Overschie, eigenaar van een vastgoedbedrijf, wijst naar de vastgoedsector: “Voor een belegger is het steeds minder interessant om te beleggen in Nederlands vastgoed. De renteverhoging zorgt ervoor dat de prijzen stijgen, waardoor de vraag van kopers daalt. Het gevolg is dat er steeds minder nieuwbouw vastgoed komt en er wordt ook minder vastgoed aangekocht/doorverkocht.”

De effectiviteit

De effectiviteit van deze reeks renteverhogingen in het beteugelen van de inflatie is onzeker, omdat de 2 procent inflatiedoelstelling van de ECB nog niet in zicht is. Deze ‘agressieve’ reeks renteverhogingen lijken echter geen eerlijke strijd te bieden tegen de ‘hardnekkige’ inflatie.

Volgens Overschie zou de impact van renteveranderingen op de inflatie langzaam verlopen, waarbij het vaak meer dan een jaar duurt voordat veranderingen in de rentetarieven volledig tot uiting komen. Het kost namelijk enige tijd voordat hogere rentetarieven effect hebben op bedrijven en consumenten. Bovendien worden niet alle partijen gelijktijdig beïnvloed. Gedurende deze overgangsperiode neemt de vraag naar leningen en investeringen doorgaans af, zowel bij bedrijven als bij consumenten.