Aanstaande zondag staat het grootste eendaagse sportevenement ter wereld op het programma: de Indy 500. De autorace vindt jaarlijks plaats op de wereldberoemde Indianapolis Motor Speedway, waar traditie, snelheid en spektakel samenkomen. “Met ruim 350.000 toeschouwers op de racedag zelf en een miljoenenpubliek op televisie is het groter dan de Super Bowl of WK-finale als het gaat om publiek op locatie“, zegt autosportschrijver voor RaceReporterNL en NRC Jeroen Demmendaal.

Maar niet alleen de omvang maakt deze editie het kijken waard. Het startveld zit bomvol opvallende verhalen: een debutant start vanaf pole-position, de winnaar van vorig jaar moet helemaal achteraan beginnen en Nederlander Rinus VeeKay kende een bijzonder moeilijke kwalificatie. Dit is waarom je zondag na de Grand Prix van Monaco de TV aan moet laten staan voor extra racespektakel.

Wat is de Indy 500? 

De naam komt van de raceklasse (IndyCar) en de afstand: 500 mijl, oftewel 200 rondes op de beroemde oval van Indianapolis. Geen technische bochtencombinaties zoals in de Formule 1, maar keihard racen op een ovaal met topsnelheden van 370 tot 380 kilometer per uur. En dat met 33 auto’s tegelijk.

Voor wie het nog niet kent: de Indy 500 is dé klassieker binnen de Amerikaanse autosport. De combinatie van snelheid, traditie (de eerste editie was in 1911) en risico maakt deze race al meer dan honderd jaar uniek. “Als coureur moet je constant voelen wat de auto je vertelt. De auto’s zijn heel gevoelig voor temperatuur- en windverandering. En dus is geen enkele ronde hetzelfde”, legt Demmendaal uit.

Op deze baan is er geen grindbak te bekennen, laat staan curbstones (randen) of uitloopstroken. Eén klein foutje en je ligt in de muur. “En dan moet je ook al het verkeer om je heen in de gaten houden, en je weer aanpassen op de luchtstromen van die auto’s. Dus: het oogt veel makkelijker dan het is”, aldus Demmendaal.

Rinus VeeKay 

In die adrenalinebom van een race is ook een rol weggelegd voor Nederlander Rinus van Kalmthout, beter bekend als VeeKay. De Hoofddorper start dit jaar vanaf plek 31, een flinke stap terug vergeleken met zijn eerdere starts in de afgelopen jaren. Toen bereikte hij in de kwalificatie minstens een zevende plek.

Anders dan in de Formule 1 rijden coureurs bij de Indy 500 solo vier rondes op snelheid. Het gemiddelde van die vier bepaalt de startplek. Daarbij speelt de wind, baanconditie en zelfs het tijdstip van je run een rol.VeeKay mocht pas als  laatste kwalificeren end us was het asfalt wat meer opgeward wat snelheid kost voor auto’s. Dus één foutje, of simpelweg pech met de omstandigheden, kost je al snel tien startplaatsen.

Zijn achterste startpositie dit jaar komt mede door een belangrijke verandering: zijn contract bij Ed Carpenter Racing werd begin dit seizoen niet verlengd. Daardoor stapte hij over naar Dale Coyne Racing, een team met aanzienlijk minder middelen.

Demmendaal legt uit: “Nu zit hij met afstand bij het kleinste IndyCar-team. Dat houdt in dat er minder budget is voor ontwikkeling, onderdelen, personeel en dus ook minder data beschikbaar is. De kans dat hij zondag wint is klein, maar dat is geen reflectie van zijn kunnen als je naar zijn prestaties in de afgelopen jaren kijkt.”

Van Kalmthout neemt zondag deel aan zijn zesde Indy 500. Vorig jaar noteerde hij nog een persoonlijk record, toen hij als negende over de beroemde brickyard (finishlijn) kwam. De halve meter aan stenen is een stuk oorspronkelijke baan van het circuit dat in 1909 werd geopend.

Stormloop naar voren 

Wanneer Rinus zondag aan de start in zijn spiegels kijkt, ziet hij niemand minder dan de winnaar van vorig jaar, Josef Newgarden, én teamgenoot Will Power. Ook zij starten dit jaar helemaal achteraan. Ze kregen een straf vanwege technische overtredingen bij hun team, Team Penske.

“Ik verwacht dat die twee zich snel naar voren gaan werken. Coureurs finetunen vaak nog midden in de race hun afstelling waardoor ze sneller gaan, dat zou hier ook zomaar weer kunnen”, legt Demmendaal uit.

En helemaal vooraan? Daar staat rookie Robert Shwartzman. De Israëlisch-Russische coureur rijdt dit jaar voor het eerst in een IndyCar en zette zijn bolide meteen op pole-position. Dat is bijzonder: pole-position is normaal voor ervaren topcoureurs die weten hoe je met millimeters marge vier rondes op het randje rijdt.

De in Tel Aviv geboren en in Sint-Petersburg opgegroeide Shwartzman stal niet alleen in de kwalificatie de show, maar ook in de persconferentie achteraf. Daar riep hij op tot vrede in de wereld. Shwartzman staat daarom volop in de aandacht in de Amerikaanse media.

En dan is er nog … 

Iets dat ook veel aandacht zal krijgen tijdens de 109e editie van de Indy 500 is het weer. De voorspellingen zien er niet al te best uit. Het zou zomaar eens kunnen zijn dat er zondag wat druppels gaan vallen in het midden-westen van de VS.

Waar in de Formule 1 dan de regenbanden onder de auto’s worden geschroefd, is dat met de snelheden van de IndyCars een minder veilige optie. Demmendaal zag een oplossing voor dat probleem vorig jaar in het echt: “Gelukkig hebben ze er trucks rondrijden met straalmotoren, die de baan erg snel droog blazen. Dus zijn ze overal op voorbereid in Indiana.”