Annelies van Eijck (47) is de oprichtster van het platform KindVrijLeven, waar alle vrouwen zonder kinderen welkom zijn, van jong tot oud. Ze praat openhartig over haar eigen ervaringen en de community die ze heeft gecreëerd. “Als ik vroeger had geweten wat ik nu weet, weet ik niet eens of ik überhaupt wel aan kinderen begonnen zou zijn. Ik ben nu oprecht heel gelukkig”.
Eén op de vijf vrouwen in Nederland is kinderloos. Tien procent daarvan kiest er bewust voor, bij tien procent lukte het niet en bij tachtig procent is het er niet van gekomen, doordat ze bijvoorbeeld geen partner hebben. Annelies hoort bij die één op de vijf vrouwen in Nederland die geen kinderen heeft. Binnen tien jaar tijd kreeg ze acht miskramen. Met haar platform KindVrijLeven wil ze dit onderwerp nu bespreekbaar maken.
Wat houdt KindVrijLeven precies in? “Het is een online platform waar ik verhalen deel van vrouwen die geen kinderen hebben, ongeacht de reden. Ik ben zelf ongewenst kindvrij, maar er staan ook veel verhalen van vrouwen die bewust geen kinderen willen. Het laatste verhaal dat ik heb gedeeld is van een vrouw die geen kinderen wilde, maar toen een partner kreeg die al twee kinderen had. Alles komt dus voorbij. We doen online sessies, waarbij ik soms een expert uitnodig over allerlei thema’s, maar we komen ook live bij elkaar.”
“Het grootste aan KindVrijLeven is dat er een community is. Die community ben ik in januari van dit jaar gestart. Momenteel zijn er zo’n 270 vrouwen lid, de jongste is 25 en de oudste is 65. Iedereen is welkom. De community is positief ingestoken, maar je mag ook je twijfels en zorgen delen. Er zijn natuurlijk ook vrouwen die heel graag kinderen hadden gewild. Het is gewoon heel fijn om samen te komen, je krijgt er bijvoorbeeld niet de vraag: “Heb jij kinderen?”, want iedereen weet dat dat gewoon niet zo is van elkaar.”
“Ik ben zelf opgegroeid met het perfecte plaatje van huisje, boompje, beestje. Je ziet overal om je heen mensen die kinderen hebben en dat is dan het pad wat je hoort te volgen: je krijgt eerst een relatie, dan ga je trouwen, een huis kopen en uiteindelijk komen de kinderen. Dat was ook het idee wat ik voor mezelf had. Omdat het bij mij niet lukte was ik heel bang dat ik voor altijd ongelukkig zou zijn, ik kon niet aan het perfecte plaatje voldoen. Daarom ben ik de community begonnen.”
“De vrijheid is me nu ook echt heel veel waard. Daarom denk ik nu ook, het ene leven is echt niet per se beter dan het ander, of slechter. Het is gewoon een heel ander soort leven. En dat ‘als je kinderen hebt is dat het enige fantastische leven’ moet eraf. Ik heb acht miskramen gehad in mijn leven. Dat is echt heel veel, en ik ben nu gewoon heel gelukkig. Ik ben zelf het bewijs dat het een echt niet beter is dan het ander.”
Hoe ging je ermee om als mensen aan je vroegen wanneer je kinderen zou krijgen? “Nou, vroeger was dat heel anders dan nu. Wij zijn tien jaar bezig geweest om kinderen te krijgen, van mijn 28e tot mijn 38e, en in die tijd had ik gewoon ontzettend veel verdriet. Als iemand iets aan mij vroeg in die richting van kinderen krijgen, dan kon ik daar gewoon niet over praten. Ik dacht dan: ja, je zou eens moeten weten waar ik allemaal in zit. Ik wilde het ook niet met jan en alleman bespreken, maar als iemand nu aan mij vraagt of ik kinderen heb, is dat mijn favoriete onderwerp. Nu is het anders voor me, maar toen ik nog midden in al dat verdriet zat was het echt niet fijn. Ook zat ik toen in die leeftijdscategorie dat iedereen om me heen aan kinderen begon. De ene vriendin na de andere, mijn zus, iedereen om me heen raakte in verwachting. Dan moet je natuurlijk heel enthousiast doen, terwijl je soms ook verdrietig en jaloers was. Dan dacht je toch: Ik was nu toch aan de beurt?”
De website heet KindVrijLeven, en niet KindLoosLeven. Waarom heb je voor die naam gekozen? “Ik hoorde officieel in het hokje ongewenst kinderloos. Toen dacht ik: Ja, ik ben dus voor altijd ongewenst kinderloos. Dat vond ik heel negatief klinken. Op een gegeven moment hoorde ik de term kindvrij en dat legt veel meer de nadruk op het vrije. Bij kinderloos is het heel erg nadruk op hetgeen wat er niet is, daar hangt een totaal andere lading aan. Ik ging mezelf toen kindvrij noemen en toen merkte ik dat, dat zo’n enorme verandering was voor hoe ik keek naar mijn situatie. De situatie blijft nog steeds gelijk, maar het veranderde voor mij heel veel. Niemand was lid geworden van de community als het kindloos had geheten. Het klinkt heel erg negatief.”
Wat was de aanleiding voor deze website? “Ik zat met een vriendin in de auto en zij wist nog niet of ze kinderen wilde, zij was toen 37 en single. Op die leeftijd gaat de klok wel een beetje meespelen, dus ze vroeg of ik wat wilde vertellen over mijn leven zonder kinderen. Ze zei toen dat ze nog niet iemand hierover hoorde praten op de manier hoe ik dat deed. Zij vond dat meer mensen dit moesten horen en toen dacht ik: Dit is wat ik vroeger heb gemist. Ik zei zo vaak tegen mijn man dat ik nooit verhalen hoorde over kind vrije vrouwen, laat staan dat ze ook nog gelukkig zijn. Mijn verhaal is achteraf gezien best pittig, maar ik ben degene die zegt dat ik wel heel gelukkig ben. Toen bedacht ik me dat het misschien een mooie boodschap kan zijn. Dus zo is KindVrijLeven eigenlijk begonnen. Ik had toen nog totaal geen idee dat er een community zou komen, maar dat is het leuke ervan. Soms moet je ergens mee beginnen, ook al weet je niet wat het je brengt.”
Kun je nog wel vragen stellen over wanneer iemand kinderen krijgt, of dat ze kinderen hebben? “Dat kan natuurlijk heel gevoelig liggen, daar weet ik zelf alles wel van. Ik vraag weleens aan andere vrouwen die geen kinderen hebben wat zij ervan vinden als iemand zoiets vraagt. Er wordt heel vaak gezegd: “Ik wil het er wel over hebben, als de ander openstaat voor mijn verhaal”. Dat is dus vaak niet zo. Als ik bijvoorbeeld zou zeggen dat ik geen kinderen heb, maar die wel had gewild, vindt de ander dat vaak ongemakkelijk. Soms stopt dat gesprek dan ook. De ander weet bij wijze van spreken niet goed hoe die moet antwoorden, of er wordt gezegd van “ah joh, dat komt nog wel”. De vraag mag best gesteld worden, maar dan moet erg wel oprechte interesse zijn van de ander, die luistert naar die mening. Dat is gewoon nog niet altijd zo. Er wordt veel zelf gedacht vanuit de eigen bubbel. Wat voor hen de norm, is normaal.”
Denk je dat het taboe rondom kindvrij zijn ooit verbroken zal worden? “Aan de ene kant wil ik hoopvol zijn om ja te zeggen. Vrouwen uit de community vertellen me vaker dat, sinds ze lid zijn geworden, ze er makkelijker over praten met andere mensen. Zolang we er allemaal meer over gaan praten, wordt er elke keer weer een zaadje geplant. Ik heb ook de hoop dat de jongere generatie het wat beter zal doen dan mijn generatie. Het taboe verbreken zal tijd nodig hebben. Maar ik vind het belangrijkste dat wanneer je geen kinderen wilt of ze niet hebt, je dan wel weet dat dat oké is. Ook dan kan je een gelukkig en mooi leven leiden.”