Wereld Anesthesie Dag markeert een keerpunt in de geneeskunde: een tijd waarin operaties zonder verdoving plaatsvonden, heeft plaatsgemaakt voor veilige, moderne procedures dankzij anesthesie. Het herinnert aan de enorme impact van anesthesiologen, die tegenwoordig veel verder gaan dan alleen narcose toedienen.

“Wereld Anesthesie Dag is belangrijk voor de hele geneeskunde,” zegt anesthesioloog en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie, Anton de Bruin. “Narcose heeft de medische wereld ingrijpend veranderd, omdat het ons in staat stelt patiënten onder veilige omstandigheden te opereren.” Hij legt uit dat anesthesiologen vandaag de dag veel verder gaan dan alleen narcose toedienen in de operatiekamer. “We zijn ook actief op de intensive care, in traumahelikopters, en bij pijnbestrijding.”

Een gespecialiseerd vakgebied

Waar het vroeger ook voor niet-specialisten mogelijk was om narcose te geven, is dat tegenwoordig ondenkbaar. “Anesthesie is een gespecialiseerd vakgebied geworden,” aldus De Bruin. Hij wijst ook op het belang van andere spelers in het anesthesiologie team zoals anesthesiemedewerkers, die in stabiele situaties het toezicht op patiënten overnemen. “Deze medewerkers zijn speciaal opgeleid om de narcose veilig te beheren en in te grijpen als dat nodig is.”

Grote sprongen in veiligheid

De anesthesie is sinds de Tweede Wereldoorlog enorm verbeterd, vooral op het gebied van veiligheid. “De middelen die we gebruiken zijn tegenwoordig veel veiliger en beter stuurbaar,” zegt De Bruin. Ook de manier waarop patiënten tijdens operaties worden gemonitord, is sterk verbeterd. “De anesthesioloog neemt alle vitale functies over, zoals ademhaling en bloeddruk. Zo kan er snel worden ingegrepen bij complicaties, wat de chirurg de tijd geeft om bijvoorbeeld een bloeding te stoppen.’’ Volgens De Bruin hebben moderne technieken ervoor gezorgd dat de anesthesie vandaag de dag een zeer gecontroleerd proces is, met constante monitoring van de patiënt.

Uitdagingen en toekomstperspectief

Hoewel Nederland volgens De Bruin beschikt over een van de beste operatieve zorgsystemen ter wereld, zijn er toch enkele uitdagingen. “Er is een tekort aan gespecialiseerd personeel, met name aan anesthesiemedewerkers. Dit kan leiden tot langere wachttijden voor operaties,” vertelt hij. Wereld Anesthesie Dag helpt om bewustzijn te creëren voor het vakgebied en hopelijk ook om meer jonge mensen aan te trekken om anesthesioloog of anesthesiemedewerker te worden. “We moeten blijven investeren in dit vak om de hoge kwaliteit van zorg te behouden.”

Op het gebied van pijnbestrijding wordt ook veel vooruitgang geboekt. “Maar er is nog veel onderzoek nodig naar alternatieve pijnmedicatie die ons minder afhankelijk maakt van opiaten,” legt De Bruin uit. Dit is hard nodig, vooral gezien de opiatenverslavingscrisis in landen zoals Amerika. Ook in Nederland is het gebruik van morfine bij chronische pijn een punt van zorg. “Nieuwe behandelingen zouden een enorme verbetering kunnen betekenen voor patiënten met chronische pijn.”