Home Blog Pagina 2

WhatsApp krijgt reclames, volgens experts in de toekomst mogelijk meer

WhatsApp gaat reclames toevoegen aan het updates-tabblad. Meta, het bedrijf achter zowel WhatsApp als Facebook en Instagram, beloofde eerder om WhatsApp reclamevrij te houden. “Dat ze dit doen zegt best veel over hun bereidheid om nog meer advertenties toe te voegen”,  aldus Big Tech expert Lotje Beek. In reactie hierop zegt Meta “geen plannen” te hebben om op meer plekken in de app advertenties toe te voegen.

De reclames zullen niet tussen je chats verschijnen, maar tussen de ‘WhatsApp stories’. officieel bekend als WhatsApp-status. Ondanks dat Meta zegt geen plannen te hebben voor een verdere uitbreiding van reclames, waarschuwt Lotje Beek van Bits of Freedom dat dit in de toekomst wel het geval kan zijn. “Misschien behouden ze het zoals ze zeggen, of ze doen het gefaseerd zodat het minder pijn doet.” Ze wijst naar de toename van reclames op Instagram: “Daar zouden eerst ook geen reclames tussen de stories komen en die zijn er nu wel.” Beek is niet verrast dat Meta haar eerdere toezegging heeft gebroken: “Ze staan niet echt bekend als een bedrijf dat hun beloftes nakomt.”

Privacy

De reclames op WhatsApp zullen gepersonaliseerd worden. Volgens Beek heeft dit impact op de privacy van gebruikers: “De manier waarop meta adverteert is door mensen online te volgen op hun eigen apps, maar ook op andere websites door middel van cookies. Op basis daarvan maken ze een profiel waarmee je gerichte advertenties krijgt.” Volgens Meta wordt dat profiel alleen gebruikt als je je account koppelt in het account centre. “Als het goed is hebben ze dan dus niet dezelfde data als Facebook en Instagram, maar dat moet je ook maar geloven”, voegt ze daar nog aan toe.

Meta zegt zelf dat ze de reclamefuncties op de “meest privacy gerichte wijze” gebouwd te hebben. “We gebruiken niet je persoonlijke berichten, telefoongesprekken, en status, of locaties gedeeld in je chats, je contacten of je lidmaatschap aan groepen met vrienden of familie.”, vertelt het bedrijf. Toch gebruiken ze wel andere informatie de advertenties te personaliseren: “Om reclames te laten zien waar je iets om geeft kan Whatsapp informatie gebruiken zoals: je land of stad, welke kanalen je volgt, wat voor taal je gebruikt en met welke reclames je eerder interactie hebt gehad.” Lotje Beek geeft aan dat gepersonaliseerde advertenties nooit een systeem is dat privacy gericht is. Ze hoopt dan ook dat dit een extra reden is voor mensen om de overstap naar Signal te maken. Dat is een soortgelijke app die bekend staat om haar privacy.

Verdienmodel

Meta kocht deze dienst in 2014 op voor bijna 19 miljard dollar. WhatsApp is een gratis dienst en het bedrijf verdient op het moment alleen geld aan businessaccount op de app. “Met reclames kunnen ze gewoon meer geld verdienen”, vertelt Lotje Beek. Meta bevestigt dat: “We zijn al jaren aan het praten over onze plannen om een bedrijf op te bouwen dat je persoonlijke chats niet onderbreekt. We geloven dat het Updates-tabblad de juiste plek is hiervoor.”

Stichting Prokkel wil meer mensen met een verstandelijke beperking als stembureaulid: ‘Meer inclusie’

Stichting Prokkel krijgt opnieuw subsidie om het voor mensen met een verstandelijke beperking mogelijk te maken als stembureaulid te helpen bij de verkiezingen. Dat laat het ministerie van Binnenlandse Zaken aan de stichting weten. De organisatie, die zich inzet voor mensen met een verstandelijke beperking, ziet dit als een belangrijke stap richting meer inclusie en betrokkenheid bij de democratie. “Mensen met een beperking voelen zich nog te vaak buitengesloten. Dit helpt om hen te laten zien én horen,” vertelt landelijk projectleider van Stichting Prokkel, Marian Geling.

“We gaan aankomende donderdag alle gemeenten benaderen en vragen of zij plek hebben voor prokkelduo’s. Dan zullen wij op zoek gaan naar deze mensen in die gemeente”, vertelt Geling. Stichting Prokkel regelt al vijf jaar dat zogenoemde prokkelduo’s mee kunnen doen als stembureaulid bij verkiezingen. Deze duo’s bestaan uit een vrijwilliger met een licht verstandelijke beperking en een begeleider. “Ze doen daarbij hetzelfde werk als een vrijwilliger die zich opgeeft als stembureaulid”

“Ze zijn vaak nauwkeuriger dan anderen”

Volgens Geling worden mensen met een verstandelijke beperking vaak onderschat. “Zij nemen een taak als stembureaulid juist uiterst serieus”, vertelt ze. In het begin worden ze begeleid en krijgen ze een duidelijke uitleg. “Na deze uitleg blijken ze vaak nauwkeuriger dan anderen.” Zo gebeurde het een keer dat een kind samen met een volwassene het stemhokje binnenging. Eén van de duo’s met een lichte beperking merkte dat op. “Dat wordt normaal gesproken door andere stembureauleden door de vingers gezien, maar deze vrijwilliger hield zich strikt aan de regels. Want dit mag simpelweg niet.”

Daarnaast veranderen deze prokkelduo’s ook de manier hoe stemmers kijken naar mensen met een beperking. “Ze laten zien dat ze een waardevolle bijdrage kunnen leveren. Ze willen meedoen, en ze kunnen dat ook. Het zorgt ervoor dat ze worden gezien en serieus genomen worden.” En het betrekt ook meer andere mensen met een verstandelijke beperking richting de verkiezingen. “Ze zijn rolmodellen. Als zij meedoen, raken ook anderen in hun omgeving, zoals mensen met wie ze wonen of werken, meer geïnteresseerd in verkiezingen.”

Oog voor toegankelijkheid

Volgens de stichting komt het ook vaak voor dat een duo kritisch kijkt naar bereikbaarheid voor gehandicapten. Geling verwijst naar een voorbeeld in Overbetuwe, waar een vrouw in een rolstoel als stembureaulid deelnam. “Zij merkte dingen op die anderen niet zien: drempels, deuren die niet goed openen, hobbels in de vloer.” Alles werd opgenomen in het proces-verbaal door de voorzitter van dat stembureau. “De wethouder las dit, nam contact met haar op, en inmiddels is er een breder gesprek over toegankelijkheid in de gemeente, dankzij haar.”

Volgens Geling zijn stemlokalen nog te vaak ontoegankelijk voor mensen met een beperking. “Ze hebben veel last van drukte. Mensen met een visuele beperking mogen nu een begeleider meenemen in het stemhokje. Wij pleiten ervoor dat dit ook mogelijk wordt voor mensen met andere beperkingen. Daarover zijn we in gesprek met de overheid.”

Tijdens de vorige Tweede Kamerverkiezingen waren er al 380 van zulke duo’s actief in meer dan 200 gemeentes. “Dat was het meeste tot nu toe”, aldus Geling. De stichting hoopt bij de aankomende verkiezingen op nog meer gemeente die aansluiten. “Uiteindelijk hopen we dat alle gemeente een prokkelduo heeft.” Het kabinet maakte eerder bekend plannen te hebben om gemeenten te gaan stimuleren om mensen met een beperking in te zetten als stembureaulid. “Daar zijn wij heel blij mee en we hopen dat dit doorgezet gaat worden.”

Rijscholen minder enthousiast over snelcursussen voor de autotheorie. “Ik raad een snelcursus bij al mijn leerlingen echt af.”

Een snelcursus doen om je autotheorie te halen. Voor jongeren een handige manier om zich voor te bereiden. In één dag wordt alle stof van het theorieboek behandeld, en zo worden leerlingen helemaal klaargestoomd om het examen te maken. Verschillende rijscholen uit regio Dordrecht hebben hier alleen wat zorgen over.  

Veel leerlingen die een snelcursus volgen, halen inderdaad hun theorie-examen zeggen de rijscholen. Alleen merken verschillende rijscholen dat de leerlingen, na het behalen van het examen, de stof wel beheersen, maar in de praktijk de regels helemaal niet goed kennen. Autorijschool Hans Retel uit Dordrecht constateert dit ook: “Op zo’n snelcursus leren ze heel goed hoe ze voorrang moeten verlenen met allerlei trucjes en informatie, en dan in de praktijk moet ik het eigenlijk toch nog een keer uitleggen hoe nou echt de voorrangsregels eruitzien.”

Meer ontevredenheid

Ook autorijschool Odette heeft meerdere ervaringen met leerlingen, die na het behalen van hun theorie, de regels toch niet goed kenden. Odette Rexwinkel: “Ik raad een snelcursus bij al mijn leerlingen echt af.” Ze vindt dat de leerlingen de theorie na een dag niet goed beheersen. “Op school leer je ook een heel boek niet in één dag, dus waarom zou een theorieboek wel in één dag geleerd kunnen worden.” Ook vertelt ze dat leerlingen tijdens zo’n snelcursus veel ezelsbruggetjes leren, die handig zijn voor het examen, maar niet als je het wil toepassen in de praktijk. Niet alleen in Dordrecht hebben rijscholen hun zorgen. Eerder heeft het VRB (Vereniging Rijschool Belang) ook al hun zorgen geuit in een artikel van het AD.

Toch wordt de snelcursus door veel leerlingen gevolgd. Zo zijn er 8 verschillende instanties die 5 dagen per week de cursus aanbieden. Ook Teun Schenkel, een 17-jarige uit Gorinchem, heeft alleen een snelcursus genomen voordat hij zijn examen moest maken, en heeft daarna zijn examen in één keer gehaald. Wel geeft hij toe dat er niet heel veel is blijven hangen. “Ik had diezelfde week nog een rijles, en ik reed volgens mij langs een verkeerd bord, en mijn rijleraar zei: ‘ja, dat moet je toch weten, je hebt toch je theorie’, toen zei ik: ‘nou ja, ik heb inderdaad mijn theorie, maar ik heb eigenlijk echt geen idee meer.’”  

NuTheorie vindt hun aanpak wel verantwoord

NuTheorie (een instelling die snelcursussen geeft) reageert niet op de kritiek. Wel legt Tessa Vermeulen, operations specialist van NuTheorie, via de mail uit dat de aanpak van de cursus is gebaseerd op onderwijskundige principes. Denk hierbij aan herhaling, actieve verwerking en praktijkgerichte voorbeelden. “Een goed opgebouwde dagcursus is minstens zo verantwoord als elke andere methode, mits deze didactisch sterk is en dat is precies waar onze kracht ligt.” Ook vertelt ze dat de leerlingen in groepsverband leren, en door middel van ezelsbruggetjes en sterke cursusleiders het langer onthouden. Vermeulen: “De dagcursus is niet alleen efficiënt, maar ook verantwoord.”

Zorgen CBR zijn minder groot

Het CBR maakt zich een stuk minder zorgen om de snelcursussen dan de rijscholen. Zij zijn ervan overtuigd dat een snelcursus een prima aanvulling is op de voorbereiding van het theorie-examen. Wessel Agterhof, woordvoerder van het CBR, verklaart: “Wij zijn positief over iedere voorbereiding die je treft.” Verder vertelt hij dat iedere leerling een methode moet zoeken die bij zichzelf past. Voor de ene is dat een snelcursus, voor de andere is dat zelfstudie. Ook is hij ervan overtuigt dat de mensen die alleen een snelcursus als voorbereiding hebben, in het algemeen niet in een keer slagen. En dat je met alleen ezelsbruggetjes het examen ook niet haalt. “Je hoeft geen trucje te leren om het examen te halen. Je moet de theorie leren.”

Het CBR is er dus mee eens dat je niet alles van een dagcursus leert, en raadt het daarom het meest aan om de cursus met zelfstudie te combineren. Agterhof: “Je moet inzichten in het gedrag op de weg hebben, kunnen voorspellen hoe andere mensen zich over de weg bewegen. Dat betekent dat je gewoon de boeken in moet.” Ook Hans Retel is het hier mee eens. Volgens hem is een snelcursus prima om te volgen, als je daarbij wel ook nog leert uit een boek. “Je mag van mij gerust een cursus doen, maar ga dan dus zelf ook een boek pakken. Alleen een snelcursus volgen, vind ik eigenlijk gewoon not done.”

Pro-anorexia in een ander jasje: de aantrekkingskracht van ‘skinnytok’

De omstreden ‘skinnytok’ hashtag is weer gemakkelijk te vinden ondanks een eerdere poging van TikTok om het te verbannen. Het enige wat je hoeft te doen is het veranderen van de O in een nul en je ziet weer een oneindige hoeveelheid aan video’s van, voornamelijk, meisjes die elkaar aansporen om snel en veel af te vallen. Volgens sommigen heeft deze nieuwe community veel weg van de pro-anorexia (pro-ana) websites van vroeger. Zo ook oud-gebruiker Rosa: “Het wordt nu meer als iets badbitch-achtigs gebracht, maar het lijkt er wel op.” 

Toen Rosa 13 of 14 was, zocht ze voor het eerst tips op om af te vallen, via die route kwam ze terecht bij pro-ana community’s op plekken als X (toen Twitter). Ze vertelt hoe ze chatgroepen tegenkwam waar mensen elkaar om “meanspo” vroegen. De term is een soort samenvoeging van gemeen en inspiratie. Iemand stuurt een foto van hun lichaam en de rest scheldt je uit om zo meer motivatie voor het afvallen te geven. Soortgelijke teksten als “What you eat in private doesn’t stay private” ziet ze nu op TikTok voorbij komen. 

De aantrekking

Social-mediadeskundige Jacqueline Kleijer is niet verrast door de trend: “Het is een logisch gevolg van de dingen als fitfluencers die nu online veel te vinden zijn. Je wilt zelf ook graag mooi en goed bezig zijn.” Eetstoornissen beginnen vaak als een obsessie met gezond zijn, orthorexia heet dat als het te ver gaat. “Die orthorexia kan snel omslaan naar anorexia of een andere eetstoornis.” Ze vertelt hoe mensen dan eerst veel complimenten krijgen over hun übergezonde gedrag, “maar je houdt het niet vol.” Doordat deze community’s steeds populairder worden, zijn de psychologische effecten ook groter. “Ze hebben meer bereik en daarmee meer impact”, aldus Kleijer. 

Voor Rosa was de aantrekkingskracht van pro-ana vooral het competitieve karakter van haar eetstoornis: “Je hebt een obsessie met hoe andere mensen eruitzien en hoe dun ze zijn.” Ze vergeleek zichzelf met de foto’s die ze voorbij zag komen en keek bij hen af wat ze deden om er zo uit te zien. Met termen als ‘wannarexia’ (want anorexia) wordt er in de community’s ook neergekeken op mensen die niet dun genoeg en dus ook niet ziek genoeg zijn. De ziekte wordt als het ware verheerlijkt. Wat skinnytok anders maakt dan die community’s is dat het gebracht wordt als een gezonde levensstijl terwijl op pro-ana het gedrag wordt erkend als stoornis.

Algoritmes

Volgens Kleijer is het ook een onderdeel van het verdienmodel van social-media bedrijven. “Ze willen zo lang mogelijk de aandacht van hun bezoekers vasthouden en daar spelen ze op in met hun algoritmes.” Om dit soort content tegen te gaan is Kleijer een groot voorstander van regelgeving vanuit de overheid: “Je kan hier zelf tijdens de puberteit bijna geen weerstand tegen bieden.” 

Ook bij Rosa komen de filmpjes gewoon op haar aanbevolen pagina. “Ik denk dat mijn zoekgeschiedenis door de jaren heen daar veel mee te maken heeft.” Ze is inmiddels 24, en is al een paar jaar grotendeels hersteld, “maar als ik zo’n TikTok krijg en ik zie een heel dun iemand, kan ik niet wegkijken. Daardoor wordt het alleen maar meer gepusht.” Het bemoeilijkt ook haar herstel. Ze is nu niet meer het extreem dunne lichaam dat in zowel in pro-ana communities als op skinnytok verheerlijkt wordt. “Ze maken mensen belachelijk die precies dezelfde lichaamsbouw hebben als ik”, vertelt ze. Dat blijft wel in haar hoofd hangen.

Rosa is een verzonnen naam. In verband met privacy is ervoor gekozen om haar echte naam niet te delen.

Meer weten? Lees ons eerdere artikel over skinnytok hier:
Hoe skinnytok jongeren een verstoord zelfbeeld geeft

Praktijkonderwijs in actie tegen bezuinigingen: ‘Deze leerlingen hebben juist ondersteuning nodig’

Leerlingen die op het praktijkonderwijs zitten, krijgen misschien te maken met bezuinigingen. Om die te stoppen gaan diverse onderwijspartijen dinsdag naar de Tweede Kamer om een petitie aan te bieden. “Het is zo’n rare bezuiniging, deze leerlingen hebben juist extra ondersteuning nodig”, zegt Nicole Teeuwen van de Sectorraad Praktijkonderwijs.

Leerlingen stromen vanaf de basisschool door naar het praktijkonderwijs. Dat zijn leerlingen die leren door vooral in de praktijk te werken, en minder uit de boeken. Deze kinderen -tussen de 12 en 18 jaar- krijgen meer begeleiding. Een van die bronnen die dat bekostigt is de Onderwijs Kansregeling. “Die staat op de lijst in de voorjaarsnota om bezuinigd te worden”, zegt Teeuwen. “De bezuiniging raakt 445-duizend leerlingen. We mogen hopen dat de bezuiniging controversieel wordt verklaard (Het wordt door het demissionaire kabinet niet meer opgepakt, red.). “Eén van de dingen die van tafel kunnen gaan met de bezuiniging is ondersteuning. Er is dan minder structuur, minder klassenmanagement, minder structuur en minder oog voor de talenten van ieder kind. Iets wat de kinderen altijd nodig hebben.”

Vandaag is het ook de Dag van het Praktijkonderwijs. Voor die dag werd ook een congres georganiseerd waar onder meer BBB-leider Caroline van der Plas aanwezig was. “Tijdens haar verhaal vertelde ze dat de bezuiniging niet het idee van de coalitiepartij was. De BBB was er niet blij mee.” Teeuwen vindt het belangrijk dat Van der Plas aanwezig was op het congres: “Vanuit de coalitie moet het besef ontstaan dat bezuinigen in het praktijkonderwijs niet goed is.”

Hoge tevredenheid

Volgens onderzoek van het LAKS (Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren, red.) zijn leerlingen positief over het praktijkonderwijs: “Van alle soorten onderwijs scoort het praktijkonderwijs het hoogst in tevredenheid en veiligheid”, vertelt Teeuwen. “De leerlingen geven een positief oordeel over dit onderwijs en voelen zich daar veilig.”

“De toekomstkansen voor leerlingen op het praktijkonderwijs zijn heel goed”, zegt Teeuwen. “De helft krijgt werk en blijft op die plek werken. De andere helft stroomt door naar mbo 2. Leerlingen halen dat ook vaak en stromen dan door. Ook kunnen leerlingen doorstromen naar het hbo. De trap omhoog.”

“Die mensen wil je binnen het bedrijf hebben”

Het congres is volgens Teeuwen goed voor zowel scholen als werkgevers: “Werkgevers uit onder meer zorg, schoonmaak en techniek waren aanwezig. Die gaan in gesprek met scholen”, vertelt Teeuwen. “Veel werkgevers weten niet wat zij voor de leerlingen uit het praktijkonderwijs kunnen betekenen. Ze worden vaak over het hoofd gezien, ontzettend jammer. Als deze mensen bij een werkgever aan de slag gaan, doen ze het goed en blijven ze trouw aan het bedrijf. Het zijn mensen die je als bedrijf binnen wilt hebben.” 

Verschillende onderwijspartijen gaan dinsdag naar de Tweede Kamer om een petitie tegen de onderwijsbezuiniging aan te bieden. Later deze week wordt besloten welke onderwerpen controversieel worden verklaard en of onderwijsbezuinigingen doorgaan.

Wat vinden Tilburgers over Keti Koti als nationale feestdag?

Het is de maand van Keti Koti in Tilburg. Door de hele stad vinden er in juni allerlei evenementen plaats, met als hoogtepunt de herdenking op 1 juli bij het monument ter herdenking van het slavernijverleden bij het station. In het recente commissiedebat wakkerde de discussie om Keti Koti een nationale feestdag te maken weer aan. Maar wat vinden Tilburgers daarvan?

NS-medewerkers staken dinsdag in Noord-Holland en Oost-Nederland: ‘NS komt niet over de brug’

Het treinpersoneel gaat morgen alweer staken. Dat maakt vakbond FNV zojuist bekend. De treinen stoppen met rijden in de regio’s Noordwest en Oost Nederland. Volgens vakbond FNV wil de NS “niet over de brug” komen in het cao-conflict. “De directie van NS wil alleen weer om tafel met de vakbonden als de acties worden opgeschort, maar zet daar vrijwel niets nieuws tegenover. Dat vinden wij onacceptabel”, aldus FNV-bestuurder Henri Janssen tegen het ANP.

Door de nieuwe stakingen rijden er dinsdag in Noord-Holland, Flevoland, Gelderland. Ook in een groot deel van Overijssel (Deventer, Hengelo en Enschede) rijden geen treinen van de NS. Om in de rest van het land zoveel mogelijk te blijven rijden, heeft de vervoerder de dienstregeling aangepast. NS waarschuwt dat de staking in Noord-Holland en Oost-Nederland ook gevolgen heeft voor de rest van Nederland. De staking begint om 04.00 uur en duurt 24 uur.

De NS zegt later in de middag met een reactie te komen. Dan kan het vervoersbedrijf volgens een woordvoerder ook een inschatting maken van de impact van de staking op dinsdag.

Niet serieus genomen

De NS nodigde de bonden vrijdag nog uit voor nieuw overleg met een verbeterd loonbod. Maar volgens Janssen is het loonbod amper verhoogd en is er nog steeds niets geregeld over zware beroepen, koopkracht of gelijke rechten. “Wat de NS vrijdag op tafel legde, is niet meer dan een schaamteloze herhaling van zetten. Ze komen met kruimels en verwachten dan dat wij stoppen met actievoeren. Dan neem je je eigen werknemers niet serieus.”

Hij stelt dat FNV maandagochtend nog heeft geprobeerd om het gesprek met de NS op gang te brengen en dat de bond daar de hele dag tijd voor had vrijgemaakt. “Maar de NS had slechts twee uurtjes gereserveerd. Wij hebben ons uiterste best gedaan. Maar als de NS zegt dat ze willen praten en vervolgens niets nieuws bieden én geen tijd maken, dan is het snel klaar.”

Opnieuw landelijke stakingen

Janssen zegt verder nieuwe acties niet uit te sluiten, waaronder landelijke stakingen. In de vorige NS-cao, die op 1 maart afliep, was sprake van een loonsverhoging van gemiddeld 6,6 procent. Hoewel de onderhandelingen toen ook moeizaam verliepen, werd niet massaal gestaakt. In 2022 staakte NS-personeel nog wel voor hogere lonen. Toen kregen de NS-medewerkers er ruim 9 procent bij.

Raad van State kraakt kabinetsplan: verlaging eigen risico schiet doel voorbij

De plannen van het demissionaire kabinet om het verplicht eigen risico in de zorg te verlagen van 385 naar 165 euro per jaar kunnen de prullenbak in als het aan de Raad van State ligt. In een vernietigend advies dat vandaag is gepubliceerd, stelt de hoogste adviseur van de regering dat het wetsvoorstel “ongericht” is en “de problemen van kwetsbare groepen niet oplost, maar mogelijk juist verergert.”

Volgens het demissionaire kabinet moet de forse verlaging van het eigen risico ervoor zorgen dat minder mensen noodzakelijke zorg mijden uit angst voor de rekening. Het plan moet vooral de toegang tot zorg verbeteren en de solidariteit tussen gezonde en minder gezonde mensen vergroten.

Maar de Raad van State is kritisch. De maatregel geldt voor alle verzekerden, terwijl vooral mensen met lage inkomens, beperkte gezondheidsvaardigheden en een slechtere gezondheid nu knel zitten. “Juist die groep wordt hiermee onvoldoende geholpen,” schrijft de Raad. Bovendien stijgt de zorgpremie voor iedereen met ongeveer 200 euro per jaar. Voor veel mensen, vooral arbeidsongeschikten die ook hun speciale tegemoetkoming kwijtraken, pakt dat volgens de Raad van State nadelig uit.

Dure maatregel, geen structurele oplossing

De verlaging van het eigen risico kost de overheid volgens de doorrekening bijna 4,6 miljard euro per jaar: 2,3 miljard minder aan eigen risico-inkomsten en nog eens 2,3 miljard aan extra zorgkosten door het wegvallen van het zogenoemde remgeldeffect. Mensen zullen vaker gebruiken maken van de zorg, wat de zorgvraag verder opdrijft.

De Raad maakt zich zorgen over de houdbaarheid van het zorgsysteem. Door vergrijzing, stijgende zorgkosten en een groeiend personeelstekort, staat het systeem al onder druk. “De voorgestelde verlaging versterkt die druk, zonder een structurele oplossing te bieden”, waarschuwt het adviesorgaan.

Raad van State: richt je op wie het echt nodig heeft


De Raad ziet meer in gerichte steunmaatregelen voor kwetsbare groepen, zoals aanpassingen aan de zorgtoeslag, gemeentepolissen of belastingregelingen. Die instrumenten zijn er al, maar worden nu onvoldoende benut. Het kabinet zou volgens de Raad moeten uitleggen waarom die niet toereikend zijn en of verbetering mogelijk is.

De conclusie is glashelder: dit wetsvoorstel moet niet naar de Tweede Kamer, tenzij het wordt aangepast. De boodschap aan het kabinet: gooi het niet over de hele linie op verlaging, maar kies voor gerichte hulp bij de mensen waar de nood het hoogst is.

‘Ik miste wel een vader, maar niet per se mijn vader’

Vaderdag. Voor veel mensen een dag van ontbijt op bed en cadeautjes, voor anderen een dag van leegte. Voor Thijs den Ouden (23) is het dit jaar een moment van reflectie. Zijn vader overleed toen hij vijf jaar oud was, één dag vóór Vaderdag. Verdriet voelde hij destijds bijna niet. “Als ik moe was, miste ik hem wel eens.” “Bij belangrijke gebeurtenissen in mijn leven miste ik wel een vader, maar niet per se mijn vader.”

Thuis werd er weinig over zijn vader gepraat en ook Thijs zelf dacht er weinig aan. “Ik weet bijna niks over hem.” “Ik heb ook weinig herinneringen aan mijn vader.”

Ieder kind rouwt anders

Rouwbegeleider Sabine Dekker werkt veel met kinderen. Volgens haar is rouw op jonge leeftijd bij ieder kind anders. “Soms wordt er thuis heel open over de dood gesproken, waardoor het verlies voor een kind ‘gewoner’ voelt. In andere gevallen weten kinderen zich geen raad met hun emoties of wordt er juist nauwelijks iets besproken.”

Thijs met zijn vader die één dag vóór Vaderdag is overleden
Thijs met zijn vader

Dekker ziet dat kinderen hun rouw vaak op andere manieren uiten dan volwassenen. “Ze kunnen bijvoorbeeld snel boos worden of niet goed slapen. Zeker in de eerste zes weken is veel gedrag verklaarbaar en normaal, maar als dit gedrag langer vasthoudt, kan dit gevolgen hebben.”

Bij volwassenen die op jonge leeftijd een ouder verloren zijn, kan volgens Dekker regelmatig onverwerkte rouw op latere leeftijd zijn tol gaan eisen. “Niet iedereen loopt vast, maar het kan gevolgen hebben.” “Het kan zich op latere leeftijd uiten in bijvoorbeeld een burn-out of een gevoel van eenzaamheid.” 

Thijs ervaart ook deze eenzaamheid. “Ik wil altijd mensen om mij heen hebben, als ik te veel alleen ben, kan ik er echt verdrietig van worden.”

Rouwen is meer dan huilen

Voor Thijs begint het rouwproces eigenlijk nu pas, achttien jaar later. In aanloop naar Vaderdag maakte hij een podcast over het verlies van zijn vader. Niet om herinneringen op te halen, die heeft hij nauwelijks, maar om ze juist te zoeken. “Ik heb het zelf opgezocht.” “Ik wilde weten wie mijn vader was.”

Tijdens die zoektocht ontdekte hij dat rouwen niet alleen iets groots of verdrietigs hoeft te zijn. “Een fotoboek openslaan of de herinneringen die ik nog wél heb ophalen, is ook rouwen.”

Sinds Thijs hiermee bezig is, merkt hij dat hij meer open staat voor emoties. Het is een begin, maar ook een afsluiting. “Het is een grote opluchting, want nu heb ik een verhaal bij wie mijn vader was.” 

De podcast ‘Of ik je mis’ is vanaf zondag 15 juni te beluisteren op Spotify en Apple Podcasts.

Zelfs met 430.000 bloeddonoren is een plasma te kort niet volledig uit te sluiten

Hoewel er genoeg bloeddonoren zijn in Nederland, blijft de vraag naar plasma(donoren) stijgen. “Van plasma maak je geneesmiddelen. De vraag naar die geneesmiddelen stijgt enorm, zegt Merlijn van Hasselt, woordvoerder bij Sanquin. Overigens blijft bloed doneren net zo belangrijk volgens van Hasselt, zeker wanneer je afkomstig bent uit het gebied ten zuiden van de Sahara of bijvoorbeeld het Caribische gebied. 

De stijging heeft volgens van Hasselt te maken met een paar redenen. “Patiënten worden tegenwoordig vaak eerder gevonden, en met milderen uitingen van de ziektes. De diagnostiek wordt dus beter. Je vindt eerder mensen die dankzij deze medicijnen langer leven, en dus meer medicijnen gebruiken. En dat veroorzaakt in eigenlijk de hele wereld een enorme stijging,” legt van Hasselt uit. 

Veel meer bloedgroepen dan wij kennen 

“Tijdens wereldbloeddonor-dag wordt er waardering getoond. We laten zien wat het betekent voor een patiënt wanneer jij hebt gedoneerd, vertelt van Hasselt.” Bloed groeit niet aan de bomen, dat komt uit de medemens, benadrukt hij. 

Ziekenhuizen gaan tegenwoordig efficiënter met bloed om en hebben dus minder nodig. “Als ik kijk naar de afgelopen 15-20 jaar is de vraag naar bloed rustig aan het dalen.” – aldus van Hasselt.

Ondanks de stijging naar de vraag voor plasma donoren, blijven bloeddonoren net zo hard nodig. “Bloeddonoren zijn de enige die bloed geven die patiënten nodig hebben, stelt van Hasselt.” Of er dan verschil zit in wie bloed of plasma mag/kan doneren? Bij bloed speelt het nog een rol welke bloedgroep de donor heeft, maar “iedereen kan plasma donoren”, volgens van Hasselt. Echter speelt er bij bloed wel iets bijzonders. Er zijn volgens van Hasselt weinig donoren met een niet Europese achtergrond, en dan met name ten zuiden van de Sahara of het Caribische gebied. “Daar zijn bloedgroepen, nog veel meer dan a en b, die daar veel vaker voorkomen. Die hebben we nodig.” 

“Daarom heeft Europa als geheel besloten om meer te kijken naar zelfvoorziening. We zamelen zelf meer plasma in.”

Ondanks dat er een stijging is in de vraag, is er In Nederland momenteel volgens van Hasselt geen te kort aan plasma donaties. “Het is niet dat patiënten in Nederland mis hebben gegrepen, maar het dreigt wel. Het is niet alleen een Nederlandse aangelegenheid. Je mag als dokter in Nederland ook van buitenlandse fabrikanten bestellen.” Op deze manier kunnen er volgens van Hasselt te korten ontstaan. Dit is dan ook de reden dat er in Europa besloten is om per land meer plasma in te zamelen.

Om deze stijging bij te benen doet de bloedbank het hele jaar aan donorwerving. “Als ze bij de bloedbank zien dat er minder bloed nodig is kunnen ze aan bestaande donoren vragen: Joh, heb je al overwogen om plasma donor te worden?”.

Zowel bloed als plasma donaties zijn dus beiden op hun eigen manier enorm belangrijk. “Bij te weinig plasma moet je denken aan te weinig grondstof en dus te weinig geneesmiddelen. Patiënten hebben een beter leven dankzij deze geneesmiddelen. Als zo’n middel niet beschikbaar is gaat hun kwaliteit van leven, soms ernstig, achteruit. Daarom is de vraag naar plasma zo levend.”

Verslaggevers Rick en O’neill waren ter plaatse bij de bloedbank in Leiden. O’neill heeft zelf ondervonden hoe het is om plasma te doneren en Rick ging in gesprek met Merlijn van Hasselt, de woordvoerder van Sanquin. In de video vertelt hij nog meer omtrent bloed- en plasmadonatie.