Home Blog Pagina 19

Kritiek op voorstel tot onvruchtbaarheid van wolven

0

De Tweede Kamer heeft recent de mogelijkheid besproken om wolven onvruchtbaar te maken als een maatregel om de toenemende populatie in Nederland te beheersen. Deze aanpak roept echter kritiek op van dierenartsen en natuurorganisaties, die twijfels hebben over de effectiviteit en de ethische implicaties van zulke ingrepen.

Sociale structuur

“Hormonen toedienen per injectie is iets waar je heel voorzichtig mee moet zijn, want je verstoort de sociale context”, vertelt dierenarts en bestuurslid Anne Hanssen van Caring Vets. Bij wolven is de sociale structuur sterk afhankelijk van de rolverdeling binnen de roedel, met name tussen het alfapaar. Als mannelijke wolven door hormonen gecastreerd worden, kan hun dominantie afnemen, wat hen kwetsbaar maakt voor verstoting door andere leden van de roedel. Ook vrouwelijke wolven kunnen worden verstoten als ze niet meer loops worden.

Daarnaast kan het terugplaatsen van een geopereerd dier in de roedel ook problematisch zijn, omdat ze anders kunnen ruiken door de operatie, wat ervoor kan zorgen dat ze afgestoten worden door de groep. Dit kan leiden tot verstoring van de sociale dynamiek binnen de roedel. 

Veehouders, met name schapenhouders, hebben de verantwoordelijkheid om hun dieren goed te beschermen. “Als je schapenhouder bent, moet je zorgen dat je een fatsoenlijk hek om je schapen hebt staan, waar wolven niet binnen kunnen”, aldus Hanssen. Echter, wanneer een wolf een schaap aanvalt, krijgt de schapenhouder dat schaap vergoed, soms zelfs meer dan de waarde ervan. Volgens de dierenarts zouden we eerst moeten nagaan hoe we ons vee kunnen beschermen tegen de wolf, zodat de wolf zijn plek kan houden in de natuur.

Zorgen

Annet Muller-ter Veen, woordvoerder van Stichting Wij(s) met Wolven, vertelt dat de stichting wekelijks ongeveer 30 verhalen ontvangt van mensen die hun zorgen delen. Dit aantal is in de loop van de tijd gestegen; aanvankelijk waren het er slechts twee of drie per week. De meldingen variëren van ondernemers die minder klanten hebben omdat mensen niet meer durven te kamperen, tot specifieke incidenten zoals schapenaanvallen en veiligheidsproblemen voor blinde mensen met geleidehonden die niet meer veilig naar de huisarts durven wandelen.

Het doel van de stichting is om politieke bewustwording te creëren over de uitdagingen die de wolf met zich meebrengt. Dit omvat de impact op de gezondheid, het welzijn van dieren, en de zorgen van inwoners in wolvengebieden. Wij(s) met Wolven onderzoekt ook de juridische mogelijkheden om deze kwesties aan te pakken. “Toen ik hoorde dat ze wolven onvruchtbaar willen maken, moest ik een beetje lachen”, zegt Annet Mullet-ter Veen. “Er komen een hoop wolven uit Duitsland deze kant op, want daar vindt niet of nauwelijks beheer plaats. Dus als wij dat willen doen, zet dat geen zoden aan de dijk”. Ook is volgens haar de praktische uitvoerbaarheid nul. Ze vertelt dat jagers in Frankrijk, die de opdracht hebben een probleemwolf af te schieten, aangeven dat ze dagenlang moeten zoeken voordat ze een wolf kunnen vinden. Het is een uitdaging om de wolf goed te raken, dus het idee om wolven met hormonen te bestrijden is niet realistisch. “En het belangrijkste: van zo’n pijltje gaan ze niet vegetarisch eten. De problemen die wij hebben dat we niet met onze hond in het bos durven te wandelen, worden er niet anders van”, aldus Ter Veen. 

Patholoog Frank van de Goot over Liam Payne zijn val: ‘Dit kan je niet weten’

0

Een schok voor de muziekindustrie en de fans die woensdagnacht (plaatselijke tijd) te horen kregen dat de voormalige One Direction-zanger, Liam Payne (31), is overleden. Nog geen dag later kwamen de eerste officiële details binnen van het autopsierapport. Fans waren verbaasd door de snelheid van het uitkomen van de eerste autopsieresultaten. Volgens een patholoog zijn niet alle gegevens even kloppend.

Payne werd dood aangetroffen bij het CasaSur Palermo-hotel in Buenos Aires na een val van de derde verdieping. De commentsectie op sociale media ontplofte toen zo’n 24 uur later de eerste resultaten van zijn verwondingen naar buiten kwamen.

Frank van de Goot, patholoog bij het Nationaal Forensisch Onderzoeksbureau, vertelt dat het vooral aan Nederland ligt dat autopsieresultaten zolang duren. “In Nederland mag over de autopsie 90 dagen worden gedaan, als je überhaupt tot de gelukkige hoort die onderzocht wordt. In Nederland zou Liam Payne nooit onderzocht zijn.”

Volgens Van de Goot wordt er bij zaken in Nederland, waar al duidelijk is wat er is gebeurd, geen verder onderzoek meer gedaan. Van de Goot vertelt dat vergeleken met Nederland er beter onderzoek wordt gedaan in landen zoals Argentinië, waardoor de autopsie zo snel naar buiten is gekomen.

EPA/CLEMENS BILAN

De autopsieresultaten van Payne

Uit de eerste details blijkt dat lijkschouwers 25 verwondingen hebben gevonden. Het gaat daarbij om dodelijk hoofdletsel, met in- en uitwendige bloedingen. Vanwege de positie waarin zijn lichaam werd gevonden en de verwondingen van de val wordt aangenomen dat Payne geen “reflexhouding” heeft aangenomen om zichzelf te beschermen tegen zijn val, melden media als Cosmopolitan en NU.nl.

Volgens Van de Goot kan de media nooit weten of hij zichzelf heeft proberen op te vangen, terwijl de media iets anders vertelt. “Dit kan je niet weten, voordat je in de gaten hebt dat je aan het vallen bent, lig je al beneden,” legt Van de Goot uit. “Liam had geen tekens van afweer, daar wordt nu de conclusie aan verbonden dat hij het vrijwillig heeft gedaan.” Van de Goot vertelt dat de valtijd te kort is om een relevante afweerreactie te maken, zeker als Payne onder invloed zou zijn geweest.

De oorzaak van de val

Hoe het heeft kunnen gebeuren dat Payne van zo’n 13 meter naar beneden viel, is niet bekend. Er gaan geruchten dat de zanger al langere tijd last had van depressies, alcohol- en drugsproblemen en de haatreacties op sociale media. Eerder die avond werd het noodnummer 911 gebeld door een werknemer uit het hotel. Hij maakte zorgen om een man die onder invloed zijn kamer aan het verwoesten was. Of dit om de muzikant ging is niet bevestigd.

“Naar wat ik weet vanuit de media, was Liam onder invloed en is vervolgens over de balkonrand gevallen. Dan kan het zijn dat hij per ongeluk over de rand is gegaan. Het enige wat ik wil weten is: Welke drugs en hoeveel drugs en promille alcohol had hij in zijn lichaam?” aldus Van de Goot.

EPA/PAUL BUCK

Payne was in Argentinië voor onder meer het concert van zijn oude bandgenoot: Niall Horan. Vlak voor zijn dood heeft hij Niall backstage gezien om hem te supporten. Niall heeft tot zover nog niets laten horen. De andere ex-bandleden van One Direction: Harry Styles, Louis Tomlinson en Zayn Malik, hebben laten weten dat ze er kapot van zijn hun ‘broer’ op deze manier te zijn kwijtgeraakt.

Ophef award Dolfinarium; waarom stilte bij andere prijswinnende dierentuinen?


Het Dolfinarium in Harderwijk ontvangt kritiek van dierenrechtenactivisten na het winnen van een Michelinster. De prijs gaat niet alleen naar de beste horeca, maar ook naar uitjes die de moeite waard zijn. Activisten van PETA en Animal Rights vinden dat uitjes niet leuk kunnen zijn met dieren in gevangenschap. Hoe kan het dat het rond dierenparken Wildlands Emmen (één Michelinster) en Burgers’ Zoo (twee Michelinsterren) stil blijft?

“Wij zien het Dolfinarium niet als dierentuin,” zegt Erwin Vermeulen, woordvoerder van Animal Rights.Het Dolfinarium is een circus. Het zaagsel is vervangen door water en de dieren moeten daar kunstjes op doen,” legt Vermeulen uit. Het is sinds 2015 in Nederland verboden om wilde dieren in circussen te gebruiken. Onderzoekers zien dat het dierenwelzijn hiervan achteruit gaat. De dierenrechtenactivist is stellig: “Dit geeft voor ons aan dat het Dolfinarium geen bestaansrecht heeft.”

‘Dieren beroofd van betekenisvol leven’
Dit wil niet zeggen dat dierenrechtenorganisatie Animal Rights andere dierentuinen goedkeurt. “Wij zijn als dierenrechtenorganisatie tegen het opsluiten van dieren in welke vorm dan ook”, zegt hij. Een aantal voorbeelden die Vermeulen geeft zijn educatie, fokprogramma’s en dus ook entertainment. “Een leuk uitje moet niet alleen diervriendelijk zijn, maar helemaal zonder het gebruik van dieren. Of je nou gaat paardrijden, stierenvechten of naar de dierentuin,” somt Vermeulen op. “Daar doen dieren aan mee die daar niet voor gekozen hebben.” Mimi Bekhechi, woordvoerder van dierenbelangenorganisatie PETA, vult aan: “Bezoekers kunnen elk moment weer vertrekken. Dieren hebben een levenslange gevangenisstraf en zijn zo beroofd van een betekenisvol leven.”

Burgers’ Zoo denkt daar anders over, een woordvoerder vertelt:  “Wij bouwen leefomgevingen heel getrouw na, de dieren leven zo veel mogelijk vrij en kunnen zelf voedsel zoeken. Bij ons kun je dieren ervaren zoals ze in de natuur zijn.” Op het statement van Vermeulen en Bekhechi dat dieren niet opgesloten mogen worden, zegt de woordvoerder: “Dan zou je ook geen huisdieren mogen houden. We zijn een democratisch land en we mogen verschillende meningen hebben. Daar hebben we respect voor.”

‘Michelin maakt geen ethische keuzes’
Volgens Vermeulen kijkt Michelin vaker weg als het om dierenwelzijn gaat. “Michelin is natuurlijk bekend van de restaurants,” stelt Vermeulen. “Daarin maken ze ook geen bewuste keuzes als het om dierenlevens gaat. Kangaroevlees, foie gras, kaviaar van onbekende herkomst: het kan allemaal. Wij verwachten geen ethische keuzes van Michelin, maar die zouden ze wel moeten maken.” Mimi Bekhechi van PETA is eensgezind: “De Michelingids zou kwaliteit moeten belonen, niet uitbuiting. Veel bedrijven zijn al gestopt met het promoten van locaties die intelligente dieren opsluiten voor menselijke entertainment. Wij van PETA vragen Michelin om dit voorbeeld te volgen.” Michelin en het Dolfinarium hebben niet gereageerd op de voorgelegde vragen.

Campus Run Maastricht 2024: Studenten en stadsgenoten rennen voor het Ronald McDonald Huis

0

Op 17 oktober 2024 vond de jaarlijkse Campus Run Maastricht plaats, waarbij sportiviteit en goede doelen hand in hand gingen. Dit jaar zetten honderden lopers zich in om geld in te zamelen voor het Ronald McDonald Huis, dat families dicht bij hun zieke kinderen in het ziekenhuis ondersteunt. Met een deelnamebijdrage van €18,50 per persoon liep de opbrengst al snel op. Studenten, medewerkers en inwoners genoten van een levendige hardlooptocht door de gebouwen van Universiteit Maastricht, Maastricht UMC+, Medtronic, Brightlands Maastricht, met als finish het MECC. Deze hardlooptocht met allemaal hetzelfde doel voor ogen: samen een verschil maken voor gezinnen in moeilijke tijden.

Petpretpark: een duurzame speeltuin in de Lochal

0

18 oktober is de opening van het PetPretPark in de Lochal. Het is een gratis duurzame speeltuin, bedoeld als leuk uitje voor gezinnen tijdens de herfstvakantie. Met als doel om kinderen en volwassenen meer te laten nadenken over duurzaamheid. Naast een speeltuin is er deze editie ook een samenwerking met The Living Museum Tilburg. Kunstenares Simone Sue laat haar plastic geluidstuin zien. Het PetPretpark is er tot 31 oktober.

Het Petpretpark is een terugkerend concept. “We doen dit vaker in leegstaande gebouwen, zoals in winkelcentra. We regelen het altijd in de vakanties, zo hebben gezinnen ook meteen een gratis uitje”, vertelt Bibi projectmedewerker vanPETnaarPRET. De materialen voor de speeltuin worden verzameld door inzamelingsacties met bewoners en ze ontvangen nieuwe spullen van reststromen van bedrijven. “Eigenlijk alles wat wij doen verbindt en is circulair”, zegt Bibi.

VanPETnaarPRET

Het Petpretpark is onderdeel van organisatie ‘vanPETnaarPRET’.  “Wij zijn begonnen met het inzamelen van petflesjes samen met bewoners toen er nog geen statiegeld op zat. We maakte hier kroonluchters van. De grote kroonluchter in de Lochal is bijvoorbeeld door ons gemaakt. Nou als je heel veel flesjes hebt, dan heb je ook veel dopjes en toen zijn we een doppenbad gaan maken. Zo kwam het idee van een speeltuin”, vertelt Bibi.

Geluidstuin

De speeltuin is samengesteld met allerlei verschillende organisaties met een verhaal. Één daarvan is de geluidstuin van Simone Sue, van The Living Museum Tilburg. Dit museum vormt een plek voor mensen met complexe uitdagingen zoals een psychische kwetsbaarheid, verslaving of dakloosheid. Simone is percussionist, iemand die slagwerk speelt, en volgde hierbij haar droom om een geluidssculptuur te creëren. “Je moet er echt een keer doorheen lopen”, zegt Bibi.

Gezinnen bereiken

Je kunt er niet alleen spelen. Er is ook een rek met gratis kleding, een chillhoek en je kunt workshops volgen waarbij je duurzaam gaat knutselen. Bibi hoopt dat de kinderen die langskomen thuis, door hun verhalen, het gesprek over duurzaamheid starten. “Gelukkig besteden scholen ook steeds meer aandacht aan duurzaamheid.”

Creativiteit

“Je kunt met ciruclair denken ook lekker creatief zijn”, vertelt Bibi. “In de chillhoek hebben we bijvoorbeeld kussens gemaakt van oude stoffen van een meubelmaker en huishoudfolie van distributiecentra. Om pallets doen zij altijd heel veel van dat spul, dat zit nu mooi in onze kussens.”

“Soms zijn circulaire dingen makkelijker, maar is het voor de hand liggend om niet circulair te zijn.”

Duurzame tips

Bibi heeft circulaire economie gestudeerd en is daarom al langere tijd ook thuis aan de slag met ciruculairder leven. “Het verbaast mij vaak hoe makkelijk het is om duurzamer te leven. Dit hoeft helemaal niet moeilijk te zijn en scheelt vaak ook in de portemonnee.”

“Soms zijn circulaire dingen makkelijker, maar is het voor de hand liggend om niet circulair te zijn. Zoals het weggooien van je broccolistronk, terwijl je er ook voor kunt kiezen hem in te vriezen voor als je soep maakt. Of je kunt voor tien euro je schoenen te laten maken in plaats van voor meer dan negentig euro nieuwe schoenen te kopen.”

Ongewenste passagier in je pakketje: het risico van exotische dieren in onze natuur

Stel je voor, je opent je pakketje uit het buitenland met nieuwe kleding en er kruipt een schorpioen uit. Dan weet je meteen dat die hier niet thuishoort. Het overkwam de Engelse studente Sofia en zij vond het incident “behoorlijk eng”. Maar wat is het gevaar van de import van dit soort uitheemse dieren op ons ecosysteem?

“Dit is een interessante kwestie”, aldus Wilfred Reinhold, voorzitter van stichting Stop invasieve exoten. Invasieve exoten zijn dieren- of plantensoorten die zich vestigen in onze natuur en schadelijk zijn voor inheemse soorten. Volgens Reinhold is af en toe een spin, vogelspin of schorpioen niet direct een bedreiging voor onze biodiversiteit. “Zeker als ze gevonden worden, dan worden ze vaak gevangen.” Maar dit betekent niet dat ze uiteindelijk geen bedreiging kunnen vormen.

“Het grote risico komt wanneer dieren op grote schaal ingevoerd worden”, vertelt Reinhold. “Deze dieren worden losgelaten of ontsnappen en krijgen dan de kans om zich voort te planten.” Wanneer dit soort exotische dieren zich voortplanten heeft dat een schadelijk effect op onze inheemse natuur. “Sommige exotische dieren eten de inheemse dieren op.” Op lokaal gebied is het mogelijke gevolg dat de dieren die daar nu leven uitsterven. “Als je op de lange termijn denkt zou dit zelfs op nationaal gebied kunnen gebeuren.”

Een voorbeeld van zo’n doemscenario is het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje. Dit exotisch insect leek een goede bestrijder van bladluis in kassen. Het insect kon niet vliegen, dus ook niet de kas uit. “Maar die beestjes planten zich best snel voort”, legt Reinhold uit. De lieveheersbeestjes kregen met het voortplanten allerlei genetische aanpassingen. “En binnen de kortste keren hadden ze vleugels waarmee ze uit de kassen konden vliegen.”

Toen zij zich gingen verplaatsen buiten de kassen werd bekend dat ze inheemse lieveheersbeestjes verslonden. “Enerzijds werden onze beestjes opgegeten, en anderzijds concurreerden ze om het voedsel van de inheemse lieveheersbeestjes.” Daardoor bestaat er op dit moment op sommige plekken alleen nog het Aziatische exemplaar.

Om dit soort scenario’s te voorkomen heeft de Europese Unie in 2015 een verordening vastgesteld over invasieve exoten. “Er wordt bijna elk jaar een lijst opgesteld van dieren en planten die kort na publicatie niet meer ingevoerd en niet meer verkocht mogen worden,” aldus Reinhold. De zogeheten Unielijst voorkomt dat geïmporteerde of verkochte dieren kunnen ontsnappen en schade aan kunnen richten. Op dit moment bestaat de lijst uit 88 soorten, zowel dieren als planten.

Elektrische walvishaai komt niet naar Burgers’ Zoo

0

Bezoekers van een Chinese dierentuin troffen in het aquarium geen echte, maar een robotische haai aan. Volgens het aquarium kozen ze voor een robothaai omdat handel in de uitgestorven soort illegaal is en het wreed zou zijn om een echte haai op te sluiten. Maar misschien is dit wel de toekomst voor een dierentuin zoals Burgers’ Zoo.

Het is niet de eerste keer dat een Chinese dierentuin in opspraak komt door het misleiden van bezoekers. Zo kwam een andere dierentuin een paar maanden geleden onder vuur te liggen voor het zwart-wit verven van chowchow-honden. Het was dan de bedoeling dat de hondjes leken op pandawelpen, maar bezoekers viel het al snel op dat er iets mis was toen de panda’s begonnen te blaffen.

zwart-witte chowchow-hondjes

Het nieuwe aquarium Xiaomeisha Ocean World in het zuidoosten van China krijgt vlak na de officiële opening veel aandacht door de neppe walvishaai. Online speculeren mensen dat het misschien een publiciteitsstunt is, maar Bas Lukkenaar, woordvoerder van Burgers’ Zoo, denkt daar anders over. “Ik geloof het verhaal van de eigenaren wel, je moet veel ruimte hebben om een walvishaai te houden” zegt hij. “Maar als het een stunt was geweest heeft het averechts gewerkt, ze hebben er veel negatieve reacties over gekregen.”

De robot zou volgens sommige, inclusief de eigenaren, de perfecte oplossing zijn tegen het onvriendelijk vasthouden van het echte beest. Maar volgens woordvoerder Lukkenaar begint Burgers’ Zoo niet aan robotdieren. “Een echt dier kun je niet vervangen” zegt hij, “het is juist bijzonder dat je het beest met al je zintuigen kunt ervaren.” Volgens hem zou een robot nooit volledig kunnen nabootsen wat een echt dier doet. “Echte dieren eten en spelen op een bepaalde manier, of maken hele specifieke geluiden” voegt hij toe. Volgens hem is het goed dat in ieder geval Burgers’ Zoo niet begint aan robots. “Er zijn al veel films gemaakt over AI dat tot leven komt” lacht Lukkenaar, “stel je voor dat dat bij een leeuw zou gebeuren.”

Steeds meer spullen naar de kringloop, maar de hoeveelheid troep neemt ook toe

Kringloopwinkels merken dat er sinds vorig jaar veel meer spullen worden ingezameld, maar ze moeten helaas ook veel daarvan weggooien. “Elke twee weken moet onze volle afvalcontainer geleegd worden”, vertelt filiaalmanager Stefan, van Opnieuw&Co Zwijndrecht. “Mensen moeten beter geïnformeerd worden over wat wel en niet gerecycled kan worden.”

In 2023 werd er gemiddeld per vestiging ruim 780.000 kilo aan goederen ingezameld. Dit is meer dan ooit tevoren sinds 2017, zo meldt BKN, Branchevereniging Kringloopbedrijven Nederland, deze week.

Tassen vol kleding, een grote bak met elektrische apparaten en kasten vol servies: de medewerkers in Zwijndrecht hebben genoeg om uit te zoeken en te prijzen. Maar ze merken ook dat veel spullen direct de afvalbak in kunnen. “Borden met een barst of tosti-ijzers vol resten, dat krijgen we echt niet verkocht”, zegt Stefan. Volgens hem weten veel mensen niet goed wat wel en niet gerecycled kan worden. “Er zijn al behoorlijk wat reclames over recycling, ik denk dat we daarop moeten vertrouwen.”

De kwaliteit van ingezamelde spullen

“We krijgen vooral veel kleding en servies binnen, maar de kwaliteit gaat wel achteruit”, merkt Stefan. Hij denkt dat dit komt doordat mensen hun spullen langer gebruiken of producten van lagere kwaliteit aanschaffen. Tegenwoordig is het verkopen van kleding op Vinted ook erg populair. “Op Vinted verkopen mensen kleding waar ze nog goed geld aan kunnen verdienen, wij krijgen op dat gebied dan vaak de afdankertjes.” Toch ziet Stefan geen concurrentie: “Wij krijgen nog steeds ontzettend veel kleding binnen.”

Impact van influencers

Opnieuw & Co ziet wel een toename in de inzameling van spullen, maar niet in de verkoop ervan. “Ook wij hebben te maken met de stijgende kosten”, vertelt de filiaalmanager. “Onze uitgaven, zoals huur, personeelskosten en de afvoer van goederen, stijgen natuurlijk ook gewoon. “Dat betekent dat wij onze prijzen ook iets moeten verhogen.”

Stefan gelooft dat influencers kunnen bijdragen aan de groei van de verkoop in kringloopwinkels. “Ik denk zeker dat zij de populariteit van tweedehands spullen kunnen vergroten. Als iemand zoals Enzo Knol bijvoorbeeld bij een kringloop zou shoppen, zou dat invloed kunnen hebben, vooral op zijn jonge volgers.”

Russische ambassade ontkent betrokkenheid bij bomdreiging op ambassades

Den Haag – Oekraïense ambassades in, onder andere, Albanië, Portugal, Oostenrijk en Nederland, kregen maandag een bomdreiging. De Russische ambassade zegt dat Rusland hier niets mee te maken heeft.

Op de vraag wat de Russische ambassade van de dreigbrieven vindt, wilden ze geen reactie geven. Wel ontkende het betrokkenheid tot de dreigingen. De Russische ambassade zegt zelf ook regelmatig dreigbrieven te ontvangen.

De dreigbrieven kwamen maandag aan in tientallen Oekraïense instellingen en meer dan zestig diplomatieke posten wereldwijd. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Andri Sybiha, adviseerde de ambassades om veiligheidsmaatregelen te verscherpen. Ondanks ontkenning van de Russische ambassade denkt de Oekraïense ambassade in Den Haag wel dat de dreigende brieven vanuit Rusland komen. Ze noemen het “weer een daad van Russische agressie” vermoedend dat de dreiging uit Rusland afkomstig is. Ze onderbouwen deze beschuldiging echter niet. Tot nu toe zijn de dreigingen niet waargemaakt. Vooralsnog hebben de dreigementen geen impact gehad op de dagelijkse werkzaamheden van het ambassadepersoneel.

Tabaksreductie naar 5%: Waarom de Kankeragenda mogelijk te hoog mikt

De Nederlandse Kankeragenda is ambitieus: door drastische maatregelen te nemen, zouden er in Nederland tot en met 2045 minstens 120.000 minder kankerdiagnoses vallen. Een van de belangrijkste speerpunten van deze agenda is het verminderen van het aantal rokers. De doelstelling is om het percentage rokende volwassenen te laten dalen van het huidige 19 naar slechts 5 procent in 2032. Is dit streven wel realistisch? 


Marcel Borst is volledig gespecialiseerd in stoppen met roken, toch heeft hij er weinig vertrouwen in: “Ik denk niet dat de doelstelling realistisch en haalbaar is. Als je echt in acht jaar tijd van 19% naar 5% wilt gaan, moet je de prijs van alle nicotineproducten minstens verdubbelen en een verbod op niet-medische nicotineproducten invoeren. 

Voor verslaafden heeft Borst een andere oplossing: ‘’Een regeling zou kunnen zijn dat zij op recept nicotinepleisters krijgen met nooit een hogere hoeveelheid nicotine dan hun huidige inname niveau.” Borst meldt dat dit wel altijd gekoppeld moet zijn aan afbouwen.

Hij benadrukt dat de invloed van de tabaksindustrie en farmaceutische lobby te groot is om dergelijke ingrijpende maatregelen snel door te voeren. Een verbod op tabak zou effectiever zijn, maar volgens Borst ook moeilijk te handhaven zonder Europese samenwerking. 

Houden Alternatieven Verslaving in Stand?
Petra, een tabaksverkoopster uit Waalwijk, is het eens met het geschetste beeld van Borst: “Een daling naar 5% is niet mogelijk, verslaafden blijven gewoon roken.” Daarnaast vinden Mensen met een lager inkomen ook alternatieven. “Wij verkopen ook ‘cigarillos’ (Een cigarillo, in het Nederlands eigenlijk spriet genoemd, is een dun soort sigaar red.), voor slechts dríe euro kun je hier al een pakje voor krijgen. Vroeger verkocht ik ze nooit en nu gaan ze met de lopende band over de toonbank. Mensen die verslaafd zijn en een lager inkomen hebben gaan gewoon opzoek naar alternatieven.’’

De genoemde ‘cigarillos’ in verpakking. Foto Sjoerd Kelder

Een volledig rookverbod ziet de verkoopster wel zitten, alleen heeft ze er een hard hoofd in: “Ik hoop het voor de jeugd, maar door de mazen in de wet is het niet mogelijk. Of het moet op Europees niveau gaan gebeuren, want mensen zullen gewoon over de grens gaan om hun goederen te halen. Het is daar tevens ook een stuk goedkoper.’’

Nieuwe Ontwikkelingen

Dat er in 2032 niemand meer zal beginnen met roken, wat ook een streven is van de Nederlandse Kankeragenda, gaat volgens Petra niet zomaar gebeuren: “Kijk eens naar de jeugd, veel jonge kinderen vapen tegenwoordig en ze kunnen zo verslaafd raken’’. Deze nieuwe trend maakt het bestrijden van nicotineverslaving nog complexer, omdat het aanbod van verslavende producten alleen maar toeneemt. Dit gebeurt in verschillende vormen. 

Het verbod op de verkoop van tabakswaren in supermarkten was bedoeld om roken minder toegankelijk te maken. Dit heeft onverwachte gevolgen gehad voor kleinere tabakswinkels. “Bij ons in de winkel hadden wij de tabakswaren als bijverdienste, maar sinds de supermarkten het niet meer mogen verkopen, schrik ik ervan hoeveel wij dat doen.’’