Het aantal meldingen van stalking in Nederland is in 2024 gestegen naar 3.085, ruim honderd meer dan het jaar ervoor. Sinds de piek in 2020, met 4.400 meldingen, daalde het aantal incidenten. Maar die daling lijkt voorbij. “Ik kan niet zeggen of er een trend ontstaat”, vertelt Nelleke Westerveld, senior projectleider Movisie.

In 2023 registreerde de politie  2910 meldingen van stalking. Dit aantal bleef vorige jaar stijgen. Maar of deze stijging zich dit jaar doorgaat zetten is voor Westerveld niet duidelijk: “De Nederlandse bevolking groeit en we weten dat de vormen van huiselijk geweld al een aantal jaar hetzelfde percentage van 2% heeft. Ik kan daarom niet zeggen of er een trend ontstaat.”

In 2020 was er een opvallend hoog aantal van 4.400 meldingen van stalking. “Het zou kunnen dat het kwam omdat er tijdens corona een isolement kwam wat zorgde voor eenzaamheid. Dit heeft mogelijk bij plegers een sterke focus tot stand heeft kunnen brengen op hun slachtoffer.”

De intentie

Stalking komt op veel verschillende manieren voor. “Maar het gaat vooral om de intentie en het patroon daarachter”, vertelt Westerveld. “Wat je ziet is dat er bijvoorbeeld 100 appjes per uur gestuurd worden, of veel gebeld of gemaild wordt. Nu is één appje niet zo erg maar als je kijkt naar een patroon kan het al een stuk serieuzer zijn.”

Ook technologie krijgt een grotere impact op stalking. “De laatste jaren zien we ook verschillende manier waarop technologie wordt gebruikt. Iemand kent het wachtwoord van je Facebook en plaatst namens jou berichten”, vertelt Westerveld. “Of, een extreme variant, iemand plaatst een GPS-tracker in de beer van het kind waardoor een stalkende ex-partner steeds opduikt waar het slachtoffer met de kinderen op bezoek gaat.”

“Vaak denken mensen dat het ook om fysiek geweld gaat maar het is veel gevarieerder. Plegers  wachten bij een woning, op het schoolplein of komen ongevraagd bij het werk binnen lopen. In de nacht bekrassen ze de auto of steken de banden lek. Ook dit zijn vormen van stalking.”

Gevolgen van stalking

Stalking zorgt voor een gevoel van onveiligheid bij een slachtoffer. Westerveld: “Er zijn slachtoffers die, niet meer de straat op durven en zich gaan isoleren. En de stress die daarbij komt kijken heeft ook een hele negatieve invloed op de gezondheid.” Zij vervolgt: “In sommige gevallen zou het zelfs kunnen leiden tot toename van verdovende middelen, posttraumatische stressstoornis of zelfmoordneigingen.”

Westerveld: “Er is gelukkig genoeg ondersteuning beschikbaar voor slachtoffers. Ze kunnen bijvoorbeeld aankloppen bij Bureau Slachtofferhulp, de ambulante hulpverlening van de vrouwenopvang of bij een wijkteam.” Niet alleen deze organisaties bieden een veilige plek en een luisterend oor: “Bij Veilig Thuis kan er ook altijd anoniem contact worden opgenomen.”