Komend weekend wordt de wintertijd weer ingeluid. Slaapwetenschapper Merijn van de Laar legt uit of we nog wel door moeten blijven gaan met het verzetten van de klok. Last van slaapproblemen door de klok? Van de Laar vertelt hoe je hier het beste mee kunt omgaan. Spoiler alert: de klok verzetten past niet bij ons lichaam, maar zolang het nog gebeurt, moeten we ons gewoon niet zo aanstellen.
Volgens Van de Laar zijn we beter af zonder het verzetten van de klok. Maar welke tijd gaan we dan aanhouden? Sommige mensen zijn fan van de zomertijd; ’s avonds lekker lang licht zodat je nog wat leuks kunt gaan doen. Anderen hebben liever de wintertijd. In de ochtend zo lang geen zonnetje vinden zij dan weer niks. Van de Laar is voorstander van het aanhouden van wintertijd, de zomertijd moet volgens hem worden afgeschaft. “De overgang naar de wintertijd noem ik ook wel de overgang naar de natuurlijke tijd. Wintertijd past het beste bij ons bioritme. Je hebt ’s ochtends veel licht nodig om goed wakker te worden. ’s Avonds is het belangrijk dat het op tijd donker wordt, zodat je lichaam beter en op tijd in slaap kan komen. Bij de zomertijd krijgen we ’s ochtends relatief gezien te weinig licht en ’s avonds te veel, wat niet bij ons past.”
Britse tijd
Van de Laar is zelfs van mening dat we beter een totaal andere tijd zouden moeten aanhouden, namelijk de tijd die Groot-Brittannië heeft. In de tijdzone van Groot-Brittannië is het een uur eerder dan in Nederland. Als we deze tijd zouden aanhouden, zou het hier nog eerder licht zijn en nog eerder donker dan in de wintertijd. Van de Laar stelt dat de verhouding van licht en donker ’s ochtends en ’s avonds dan op zijn best zou zijn voor ons.
Voorlopig wordt het verzetten van de klok in Nederland waarschijnlijk nog niet afgeschaft. De Europese Commissie vindt dat landen in de Europese Unie zelf mogen kiezen of ze het zo willen houden of dat ze de zomer- of wintertijd standaard willen aanhouden. Nederland heeft daarin nog geen keuze gemaakt, omdat zij eerst willen weten wat buurlanden doen, zo meldt de Rijksoverheid op haar website. Nederland wil graag zoveel mogelijk voorkomen dat wij en buurlanden andere tijden krijgen, dus zolang niemand een keuze maakt, doet Nederland dat ook niet.
Aanpassen aan nieuwe tijd?
Hoe kunnen we dan het beste omgaan met slaapproblemen zolang de klok nog verzet? Volgens Van de Laar is de beste oplossing je er vooral niet al te druk om maken. “Mensen vliegen normaal gesproken de hele wereld over met jetlags van bijvoorbeeld 7 uur. Het verzetten van de klok is maar een uurtje. Laten we het dus niet moeilijker maken dan het is. Als je je van tevoren al helemaal druk gaat maken om mogelijke slaapproblemen die je krijgt na het verzetten van de klok, dan ga je waarschijnlijk ook merken dat je last krijgt. Probeer er relaxed mee om te gaan, zo dramatisch is dat ene uurtje niet.” Van de Laar benadrukt ook dat het wat lastiger slapen na de verzetting maar een paar dagen duurt. Je bent dus zo weer gewend aan de nieuwe tijd.
Voor wie écht altijd lastig kan wennen aan de wintertijd of bij wie de kinderen moeite hebben, geeft Van de Laar een tip; ga de week voor het verzetten van de klok steeds ietsje later naar bed, zodat je in de nacht van zaterdag op zondag een uur later kan gaan slapen en op je gebruikelijke tijd wakker wordt. Zo kan je ook zoveel mogelijk voorkomen dat de kinderen op zondagochtend niet opeens een uur eerder naast je bed staan. En voor de cat- en dogmoms en -dads onder ons; je kan zelfs je huisdier voorbereiden op de wintertijd. Geef je huisdier elke dag ietsje later te eten, dan worden zij zondag ook niet opeens teleurgesteld met een te late maaltijd.