“Beetje intimiderend hé?” Dat zei iemand op straat over mijn joggingsbroek, die was felroze. Ik had er helemaal niet zo over nagedacht toen ik de broek een paar dagen geleden afrekende. Ik voelde mij goed in die broek, het is een vrolijke kleur. Maar blijkbaar heeft niet iedereen dat idee bij gekleurde kleding.
Je kleden om je beter of vrolijker te voelen. Het fenomeen heeft een naam: dopaminedressing. Steeds meer mensen lijken zich er bewust van dat kleding en je gemoed een combinatie kunnen zijn. Onder andere uit onderzoek van Color-emotion associations blijkt dat men een positief gevoel ervaart bij het zien van kleuren. Maar toch lijkt het niet dat de trend heel populair is in Nederland.
“De Nederlander is nog steeds het type dat vindt: ‘Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’. Een felle kleur is al flink opvallend. Verschillende kleuren mixen maakt je voor de buitenwereld al snel een clown of erger: een aandachtstrekker”, vertelt Pim Spoor, fashion writer voor onder andere ELLE. Sascha Bertus, stijlstrateeg en oprichter van House of Appearance, denkt dat veel mensen zich helemaal niet bewust zijn dat kleding een uiting van je persoonlijkheid is. “Mensen kiezen liever voor een neutrale kleur, zoals bijvoorbeeld bij winterjassen. Je hebt vaak maar één jas nodig en met een neutrale kleur past deze dan overal bij.” Ze is het ook met Spoor eens dat Nederlanders het niet gebruikelijk vinden om kleur te dragen. “Je valt met een beetje kleur al heel snel op. En mensen blijven liever op de achtergrond.”
Anneke Smelik, emeritus-hoogleraar modetheorie van het Radboud Universiteit in Nijmegen ziet dat ook. “Je moet durven op te vallen. Jongeren zijn enorm bezig met een eigen identiteit te vormen en dat doe je deels door kleding. Vaak zijn ze er dan van overtuigd dat ze zich uniek kleden. Maar toch dragen ze allemaal hetzelfde. Dat komt door een soort groepsdruk, denk ik.”
“We begeven ons ook in een tijd waarin het niet heel goed is gesteld met de wereld”, vertelt Pim Spoor verder. “We hebben na de pandemie even een clowneske opleving gehad van flamboyance en uitbundigheid. Maar met de oorlog in Oekraïne, de situatie in Gaza, inflatie en de huidige politieke stand van zaken snakken we naar rust, gemak en comfort. Neutrale kleuren zijn dan de beste optie. Ze staan iedereen, je kunt ze makkelijk combineren en zijn ook altijd wel smaakvol en stijlvol.”
Het verschilt natuurlijk voor iedereen in wat voor een kleding ze zich goed voelen. Het heeft met identiteit te maken, maar ook met wat je om je heen ziet. “In de twintigste eeuw waren journalisten dé sleutelbewaarders van de mode en bepaalden hun trendanalyses wat consumenten zouden kopen. Nu is de mode democratischer geworden.”
Ook influencers spelen een hele grote rol in onze kleurkeuze. “Influencers en beroemdheden worden niet voor niets stijliconen genoemd”, verklaart Spoor. “Wanneer deze types op Fashion Week verschijnen dragen ze vaak kleding van het merk waarvan ze de show gaan zien, maar het zit ‘m in de styling van die items die hun volgers inspireert om vergelijkbare dingen te doen met hun eigen garderobe. Influencers en beroemdheden zijn de stylisten voor de consument, voor wie zelf niet de kennis heeft om kleding opnieuw te kunnen combineren. Toch denkt Bertus niet dat influencers expres meer kleur zouden promoten als ze zich bewust waren van de positieve effecten ervan. Het zou dan moeten komen vanuit de modeontwerpers. Influencers dragen vaak hetgeen wat hen toegestuurd wordt. Zolang de grote modehuizen ‘neutrals’ blijven uitbrengen zal er dus ook niet zoveel veranderen.”
Dat het makkelijker is om een neutrale kleur uit de kast te pakken, daar zijn studenten Keesie Mulder en Jerua Maitimu het niet over eens.
KEESIE MULDER
Ik voel me erg goed in de kleding die ik draag en ik draag altijd wat ik leuk vind. Ik draag het ook alleen voor mijzelf, niet voor anderen. Ook als ik uitga. Ik denk nooit van ‘oh ik denk dat een jongen dit leuk vindt’. Ik wil mij altijd de coolste meid op aarde voelen, dan is het goed. Als ik niet helemaal zeker ben over mijn outfit, dan heb ik ook geen goeie dag.
Ik voel mij altijd veel beter als ik kleur draag. Al moet ik zeggen dat ik een all back outfit ook super classy vindt, maar dat vind ik niet echt ‘Keesie’. Het is een beetje saai. Hoe ik een outfit samenstel ligt aan wat ik die dag ga doen en met wie. Als ik bijvoorbeeld alleen mijn vriend zie op een dag dan maakt het mij niet enorm veel uit wat ik aan doe. Maar als ik iets ga doen waar ik met mensen zal zijn die ik niet goed ken, wil ik graag een fijne outfit aan hebben. Dan wil ik mij de coolste chick op aarde voelen en kleur helpt daarbij. Ik draag veel liever een groene broek en een oranje jas, dan een grijze outfit. Al vind ik af en toe een neutral wel fijn, want dat is makkelijker met het combineren van kledingstukken. Dus die moet je absoluut in je kast hebben, vind ik. Maar ik zal nooit de deur uit gaan zonder een pop of color.
JERUA MAITIMU
Ik voel mij erg comfortabel in de kleding die ik draag. Het voelt alsof ik de hele wereld aankan. Ik bedenk vaak een outfit van tevoren en als die combinatie dan ook werkt word ik er heel blij van. Ik zie het als stap verder in mijn visie als vormgever. Ik studeer styling, interieur en vormgeving en ik ben dus ook veel bezig met wat mensen om mij heen dragen. Hier laat ik me door inspireren.
Vroeger vond ik het best eng om de kleding te dragen die ik wilde. Ik dacht er toen veel over na wat anderen van mij zouden vinden en hoe ze erop zouden reageren. Maar gelukkig is dat nu niet meer zo. Ik kleed mij nu zoals ik wil, ook zodat anderen die het eng vinden, zoals ik het vroeger eng vond zien dat ze gewoon zichzelf kunnen zijn.
Tegenwoordig zijn de kledingstijlen uit de ‘2000s’ weer terug en ik denk dat mijn stijl daar het meest in de buurt komt. Ik draag vooral neutrale kleuren als donkerblauw, donker- en lichtbruin en zwart. Ik voel mij daar het meest comfortabel in. Af en toe pak ik ook wel kleuren als roze en paars uit de kast. Dat voelt wel wat gewaagd dan, maar ik vind het heel leuk om te experimenteren met mijn stijl. Daarom draag ik vaak verschillende stijlen.