Vluchten naar het kalifaat om te voorkomen dat je kind wordt ‘afgepakt’ door jeugdzorg. Dat was de beslissing die Soead K. nam kort nadat haar eerste man was overleden. K. staat op donderdag terecht op verdenking van deelname aan terroristische misdrijven en deelname aan organisatie IS.
Gevolgd door drie agenten komt Soead K. binnen in de extra beveiligde zaal van de rechtbank in Rotterdam. Als zij gaat zitten in de verdachtenbank lacht ze en zwaait ze naar de mensen in de zaal. Dat zij zich geen houding weet te geven, komt volgens de 29-jarige verdachte omdat zij nog nooit eerder zoiets heeft meegemaakt. “Toch heb je voor hetere vuren gestaan”, concludeert de rechter, al voordat zij aan haar verhaal begonnen is.
Jonge bruid
Op 18-jarige leeftijd trouwde Soead K. met haar achterneef, Driss. Niet veel later was K. in verwachting van hun eerste kindje. “Ik was jong en het was zwaar”, vertelt K. over haar eerste zwangerschap. Hiermee verwijst zij naar het feit dat haar man vast zat en zij alles alleen moest doen. “Ik droomde van een huisje, boompje, beestje als hij terug zou komen”, verklaart de verdachte aan de rechter. “We waren al opzoek naar een huis en hij zou weer gaan beginnen aan een studie. Mijn wereld stortte in toen ik hoorde dat Driss was vetrokken naar het kalifaat om zich daar aan te sluiten bij de Islamitische Staat (IS)”.
Oh Oh Aleppo
Wat er daarna met Driss gebeurde, was al snel te volgen in de media. Driss is één van de mannen die te horen is in de bekende video ‘Oh Oh Aleppo’. Samen met zijn vriend maakte hij propaganda voor de IS, zoals de rechter dat noemt. “Ik herkende zijn stem en ogen gelijk”, vertelt Soead K. als de rechter haar daarnaar vraagt. Driss probeerde zijn vrouw al snel te overtuigen om ook naar het kalifaat te komen. Zo beweerde hij dat wat hij deed goed was en hij daarmee zijn verantwoordelijkheid toonde als moslim. “Over het vechten werd niet gesproken, maar dat werd mij al snel duidelijk na het zien van de video’s”, beweert K.
Na Driss zijn vertrek eind 2013 was er, volgens de verdachte IS-vrouw, geen haar op het hoofd die eraan dacht om met haar zoontje te vertrekken naar oorlogsgebied. “Ik ben al bang als er buiten vuurwerk wordt afgestoken. Het is daar gevaarlijk”, geeft zij hiervoor als reden. Dat het daar gevaarlijk is bewijst zich een jaar later: Driss overlijdt tijdens zijn strijd voor de IS.
“En toch ben jij uiteindelijk afgereisd naar het kalifaat. Wat is er veranderd?” vraagt de rechter.
Toch naar het kalifaat
Het is even stil als deze vraag gesteld wordt aan de verdachte. “Waar moet ik beginnen?”, vraagt zij zich terecht af. “Na de dood van Driss kwamen er veel vrouwen over de vloer die mij steunde. Zij vertelde mij dat het daar helemaal niet zo slecht was. Sterker nog: het was een goede plek voor moslim vrouwen”.
Na het vertrek van Driss in 2013 werd Soead K. regelmatig in de gaten gehouden door politie en jeugdzorg. Zo zou jeugdzorg tegen haar hebben gezegd dat zij haar zoon zouden weghalen als zij een vermoeden zouden hebben dat zij ook naar Syrië zou gaan vertrekken. En dat was Soeads grootste angst.
“Twee vrouwen die regelmatig bij mij over de vloer kwamen, wilde graag met hun kinderen naar Moviepark Germany gaan. Hiervoor moesten zij een auto huren, maar ze hadden geen DigiD, omdat zij in België wonen. De auto moest hierdoor op mijn naam worden gehuurd”, reageert K. op de vraag waarom zij naar het Kalifaat vertrok. “Niet veel later belde één van de vrouwen mij op met het bericht dat zij de auto niet gebruikte voor hun reis naar Moviepark, maar naar het kalifaat”.
Vanaf dat moment gingen alle alarmbellen af bij de jonge moeder. Als jeugdzorg dit zou horen, zouden ze haar zoon afpakken, concludeert ze. Zonder al te lang na te denken boekt zij een vliegticket, pint cash geld en vertrekt naar de plek waar zij eerst zo voor vreesde.
Facebook berichten
Dat zij deze keuze heeft gemaakt uit angst voor jeugdzorg is iets waar het Openbaar Ministerie niet in gelooft. Zo zou Souad na de dood van haar man berichten hebben geplaatst in een Facebook groep met een bepaalde gedachtegang. Volgens die groep is het een eer om met een IS-strijder getrouwd te zijn.
Dat Soead dat ook vind, blijkt volgens de officier van justitie uit de berichten die zij plaatst om hem te herdenken. “Je zegt dat je van hem houdt als vader van je kind, maar ondertussen staat hij op de foto bij dit bericht met een wapen in zijn hand. Waarom plaats je dan geen foto van hem als familieman?” Op deze vraag geeft K. geen duidelijk antwoord.
Ongehuwde IS-vrouw
Ook de vrouwen in het kalifaat hebben een taak: het ondersteunen van haar vechtende man door het huishouden te doen en de zorg op zich te nemen van de kinderen. Een ongehuwde vrouw die het gebied inkomt, beland daarom al snel in een ‘madafa’ terecht. Een vrouwenhuis, waar de vrouwen in afwachting zijn tot zij worden uitgekozen om te trouwen met een IS-strijder. “Die plek is vreselijk”, vertelt de 29-jarige verdachte. Om te voorkomen dat zij hier zou belanden had zij daarom al voordat zij het kalifaat binnen kwam een nieuwe toekomstige echtgenoot gevonden: Mounir.
Volgens Soead K. was Mounir geen IS-strijder. “Hij was werkeloos en sliep heel de dag”, vertelt zij over haar nieuwe man. De rechter wijst K. op een eerder bericht wat via de telefoon van Mounir is verzonden. Zo zou hij hebben gezegd dat hij in het kalifaat blijft tot de dood. “Ik weet niet wat hij gedaan heeft voordat ik hem ontmoette”, reageert K. “Dit is ook niet iets wat ik hem kon vragen. Als ik dat deed, sloeg hij mij in elkaar.”
Moeilijk te geloven
Al hoewel K. volgens zichzelf niet getrouwd was met een IS-strijder, omdat hij daar afstand van had genomen, woonde zij wel zeven jaar lang in het kalifaat. Iets wat strafbaar is in Nederland. Het is nu aan K. en haar advocaat om nu te bewijzen dat zij niet achter de denkwijze staat en stond van de IS.
Dat Soead K. naar het oorlogsgebied vertrok vanwege haar angst voor jeugdzorg en niet vanwege haar radicale gedachtes vind de officier van justitie maar moeilijk te geloven. “Verdachte wist naar wat voor gebied zij ging en de oorlog was overduidelijk”, verklaart hij.
Ook benoemt hij het feit dat K. haar toen 2-jarige zoon juist in gevaar heeft gebracht om hem mee te nemen naar het kalifaat. Zo zijn er foto’s van het kind gemaakt met een Kalasjnikov om zijn nek en foto’s waarin hij poseert voor de vlag van de Islamitische Staat. Inmiddels heeft K. nog twee kinderen gekregen samen met haar nieuwe echtgenoot. Nadat de IS-vrouw naar Nederland is gehaald, zijn de kinderen overgedragen aan de kinderbescherming. Hier wordt gekeken naar hun leeftijd en de mate waarin ze zijn geradicaliseerd.
Het openbaar Ministerie eist een gevangenisstraf van 54 maanden tegen Soead K. De uitspraak zal worden gedaan op 9 november.
